Theo số liệu thống kê, ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trong các loại ung thư tại Việt Nam, chỉ sau ung thư gan, với khoảng 22.500 trường hợp mỗi năm, chiếm gần 19% tổng số ca tử vong do ung thư.
Đáng chú ý, một nghiên cứu gần đây tại Việt Nam cho thấy độ tuổi mắc bệnh ung thư phổi có xu hướng trẻ hóa so với các nước Âu Mỹ. Nếu như ở các nước Âu Mỹ, bệnh thường gặp ở nhóm tuổi 65-70, thì tại Việt Nam, con số này lại thấp hơn khoảng 10 năm. Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết một trong những lý do có thể liên quan đến yếu tố di truyền và chủng tộc.
Một ví dụ cụ thể là tỷ lệ đột biến gen EGFR (thường gặp trong ung thư phổi không tế bào nhỏ) ở bệnh nhân Việt Nam lên tới 64%, trong khi ở Âu – Mỹ chỉ khoảng 10-20%. Sự khác biệt này có thể liên quan đến yếu tố di truyền hoặc thói quen sinh hoạt, đặc biệt là hút thuốc lá, và hiện vẫn đang được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu để giải thích một cách đầy đủ. Mặc dù việc mắc bệnh sớm hơn là một bất lợi, nhưng bệnh nhân có đột biến EGFR thường đáp ứng tốt với các loại thuốc kháng đột biến, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị.
Trong quá khứ, ung thư phổi từng được xem là một trong những bệnh ác tính nguy hiểm nhất, với thời gian sống trung bình chỉ khoảng 6 tháng. Tuy nhiên, nhờ những tiến bộ vượt bậc trong điều trị nhắm trúng đích, miễn dịch và xạ trị hiện đại, thời gian sống trung bình của bệnh nhân ung thư phổi hiện nay đã tăng lên đáng kể, đạt khoảng 30 tháng, gấp 5 lần so với 10 năm trước.
Không chỉ kéo dài tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư phổi cũng được cải thiện đáng kể. Nhiều người bệnh có thể sinh hoạt và làm việc gần như bình thường. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn nhận được sự hỗ trợ từ các chương trình thử nghiệm thuốc, mô hình hóa trị thân thiện, và các câu lạc bộ đồng hành bệnh nhân theo hướng “chăm sóc – chia sẻ – chữa lành”.
Các yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư phổi bao gồm hút thuốc lá, hít phải khói thuốc thụ động, ô nhiễm không khí, tiền sử gia đình có người mắc bệnh và tiếp xúc lâu dài với môi trường độc hại.
Bác sĩ khuyến cáo rằng ung thư phổi thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm, do đó, việc phát hiện bệnh không thể chỉ dựa vào các biểu hiện lâm sàng. Chụp CT liều thấp được xem là một phương pháp hiệu quả để phát hiện sớm các bất thường, ngay cả khi chưa có triệu chứng, từ đó tạo cơ hội điều trị kịp thời. Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho những người có nguy cơ cao, chẳng hạn như người hút thuốc lá, thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, sống trong môi trường ô nhiễm hoặc người trên 40 tuổi. Với liều tia thấp, chụp CT có thể được thực hiện định kỳ hàng năm mà không gây hại cho sức khỏe, đồng thời cung cấp dữ liệu theo dõi lâu dài cho bệnh nhân.
Hiện tại, Việt Nam chưa triển khai chương trình tầm soát ung thư phổi trên diện rộng. Do đó, người dân nên chủ động khám sức khỏe tổng quát định kỳ. Nếu có các yếu tố nguy cơ, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT liều thấp. Đây là một cách chủ động phòng bệnh, thay vì chờ đến khi xuất hiện các triệu chứng, lúc đó bệnh thường đã ở giai đoạn muộn, khiến tiên lượng sống còn giảm đi đáng kể.
Admin
Nguồn: VnExpress
