Không khí rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu đang lan tỏa khắp xã Nam Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, khi người dân nơi đây cùng nhau tạo nên những mô hình đèn lồng khổng lồ, độc đáo.
Chiều ngày 4/10, tại sân nhà văn hóa thôn Thái Hòa 2, tiếng máy cắt, máy hàn vang lên náo nhiệt. Ông Phạm Văn Nam, 50 tuổi, cùng những người hàng xóm đang tất bật lắp ráp hệ thống điện cho mô hình “Nhà tranh ở làng Sen” với kích thước ấn tượng: dài 3 mét và nặng hơn 200 kg. Xung quanh, lũ trẻ háo hức dõi theo từng công đoạn, từ uốn khung sắt đến gắn đèn LED lên mô hình. Ông Nam chia sẻ, sau mô hình rồng và chị Hằng, chú Cuội năm ngoái, năm nay dân làng quyết định tạo hình nhà tranh quê Bác và nhân vật hoạt hình Minion cao đến 3 mét theo mong muốn của các em nhỏ.
Truyền thống rước đèn Trung thu ở Nam Đông Hưng đã có từ lâu đời, nhưng khoảng 20 năm trở lại đây, người dân chuyển sang làm những mô hình đèn kích thước lớn. Từ những chiếc đèn truyền thống bằng tre dán giấy dó và thắp nến, các mô hình ngày càng được đầu tư công phu hơn với khung sắt, đèn LED và động cơ để tạo sự chuyển động. Kích thước đèn cũng tăng dần, có những mô hình cao đến 5-6 mét với đủ hình dáng từ 12 con giáp, di tích lịch sử đến các nhân vật hoạt hình được trẻ em yêu thích.
Những tác phẩm độc đáo này đều xuất phát từ ý tưởng của người dân trong thôn. Hai tháng trước Trung thu, mọi người cùng nhau bắt tay vào thực hiện. Ban ngày, mỗi người một công việc, nhưng đến chiều tối, cả xóm lại tụ tập tại sân nhà văn hóa để cùng nhau làm đèn. Anh Bùi Quang Tú, 36 tuổi, cho biết nhiều người sẵn sàng xin nghỉ phép, thức khuya để kịp tiến độ, bởi Trung thu ở đây không khác gì một cái Tết lớn.
Không khí náo nhiệt tương tự cũng diễn ra tại thôn Thái Hòa 1, cách đó gần 2 km. Ông Nguyễn Văn Cải, 62 tuổi, cùng hàng chục người đang hoàn thiện mô hình “Thỏ ôm cà rốt” và rắn, cao gần 5 mét. Nếu như một số thôn khác chuộng mô hình lịch sử, quân sự, thì thôn của ông Cải lại nổi tiếng với các con vật khổng lồ làm từ xốp, vải bông, lông vũ để tạo cảm giác chân thật. Ông Cải tự hào chia sẻ rằng tất cả mô hình đều được thiết kế để cử động cổ, tai, thậm chí phun nước, nhằm mang đến trải nghiệm sống động nhất cho người xem.
Theo kinh nghiệm của những người thợ lâu năm, công đoạn khó nhất là dựng khung sắt sao cho vững chắc để chịu được sức nặng của máy móc. Sau khi có khung, những người phụ nữ khéo tay sẽ đảm nhận việc tạo hình bên ngoài. Cuối cùng là lắp đặt động cơ và hệ thống đèn LED, sau đó mô hình sẽ được thử nghiệm nhiều lần để đảm bảo hoạt động trơn tru.
Mỗi mô hình tiêu tốn khoảng 20-40 triệu đồng, từ nguồn đóng góp tự nguyện của các hộ dân. Những người con xa quê cũng không quên gửi tiền về ủng hộ. Ông Cải tâm sự, ai có nhiều góp nhiều, có ít góp ít, người không có thì góp công, quan trọng là giữ được nét đẹp truyền thống cho con cháu. Ông từng từ chối lời đề nghị mua lại một mô hình với giá 30 triệu đồng vì đây là công sức của cả cộng đồng, là niềm vui cho trẻ nhỏ, không phải để kinh doanh.
Không khí Trung thu không chỉ rộn ràng ở Thái Hòa 1, Thái Hòa 2 mà còn lan tỏa khắp các thôn Thanh Long, Tống Khê, Hùng Việt. Các ngõ xóm biến thành những “công xưởng” đèn Trung thu khổng lồ, với những mô hình đèn lồng “ngoại cỡ” đang dần hoàn thiện.
Ông Phạm Công Luận, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Đông Hưng, cho biết toàn xã có 5 thôn, năm nay chế tác hơn 100 mô hình cho lễ hội Trung thu. Một số sản phẩm được đầu tư rất công phu, với chi phí lên đến 50 triệu đồng. Lễ rước đèn chính của toàn xã sẽ diễn ra vào đêm 13/8 âm lịch. Trước đó vài ngày, các thôn sẽ tổ chức rước thử để kiểm tra máy móc và tạo không khí vui chơi sớm cho trẻ em.
Ông Luận nhấn mạnh rằng hoạt động này không chỉ mang lại niềm vui cho trẻ nhỏ mà còn là dịp để kết nối cộng đồng, giúp thế hệ trẻ nhớ về cội nguồn và những giá trị văn hóa của dân tộc. Khó khăn duy nhất hiện nay là thiếu không gian bảo quản, nên sau mỗi mùa lễ hội, một số mô hình phải dỡ bỏ và làm lại từ đầu.
Cùng ngày, tại thôn Thanh Long, ông Nhâm Văn Dân, 76 tuổi, đang kiểm tra lại lần cuối các mô hình cá chép hóa rồng và đèn kéo quân cao hơn 3 mét. Bắt đầu chuyên tâm làm đèn từ khi nghỉ hưu năm 2002, ông Dân theo đuổi phong cách lồng đèn truyền thống, với mong muốn lưu giữ nét văn hóa của cha ông và tạo không gian để trẻ em được sống trong không khí Trung thu xưa. Ông Dân tâm sự, với người dân nơi đây, lễ rước đèn là một cái Tết lớn, là dịp để những người con xa quê tìm về và dạy cho con cháu về cội nguồn.
Admin
Nguồn: VnExpress
