Cuộc đua tìm kiếm người kế nhiệm vị trí thủ tướng Nhật Bản đang bước vào giai đoạn quyết định với cuộc bỏ phiếu chọn chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, dự kiến diễn ra chiều nay. Sự kiện này diễn ra sau khi Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố từ chức chủ tịch đảng vào tháng 9, đồng nghĩa với việc ông sẽ rời khỏi cương vị thủ tướng.
Ba ứng viên hàng đầu cho vị trí này bao gồm bà Sanae Takaichi, 64 tuổi, cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế theo đường lối dân tộc bảo thủ; Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi, 44 tuổi; và Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, 64 tuổi.
Thể thức bầu cử được chia làm hai vòng. Ở vòng đầu tiên, tổng số phiếu của các nghị sĩ LDP và tổng số phiếu của các đảng viên cơ sở ngang bằng nhau, mỗi bên 295 phiếu, mặc dù số lượng đảng viên đông hơn nghị sĩ rất nhiều. Nếu không có ứng viên nào giành được quá bán số phiếu trong vòng đầu, LDP sẽ tổ chức vòng hai, chỉ với hai ứng viên dẫn đầu. Trong vòng này, toàn bộ 295 nghị sĩ sẽ tham gia bỏ phiếu, cùng với 47 phiếu đại diện cho 47 chi bộ tỉnh, thành. Thông thường, cả hai vòng bỏ phiếu diễn ra trong cùng một ngày.
LDP, đảng đã lãnh đạo Nhật Bản trong phần lớn thời kỳ hậu chiến, đã mất thế đa số tại cả Hạ viện và Thượng viện dưới thời ông Shigeru Ishiba. Tuy nhiên, người đứng đầu LDP tiếp theo gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng, do LDP hiện là lực lượng chính trị lớn nhất trong quốc hội. Để nắm quyền điều hành, LDP có thể sẽ cần liên minh hoặc đạt được thỏa thuận với các đảng khác để đảm bảo đủ số phiếu cần thiết tại Hạ viện.
Theo một cuộc khảo sát của báo Asahi, ông Koizumi đang dẫn đầu trong số 295 nhà lập pháp LDP tham gia bỏ phiếu bầu lãnh đạo đảng, tiếp theo là ông Hayashi và bà Takaichi. Tuy nhiên, một khảo sát khác do đài Nippon thực hiện lại cho thấy bà Takaichi đang dẫn trước trong nhóm đảng viên cơ sở.

Trong trường hợp đắc cử, bà Takaichi sẽ làm nên lịch sử khi trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Các nhà quan sát nhận định rằng bà Takaichi, một đồng minh của cố thủ tướng Shinzo Abe, có một chương trình kinh tế mang tính mở rộng mạnh mẽ. Bà cam kết sẽ nhân đôi quy mô nền kinh tế Nhật Bản trong vòng một thập kỷ thông qua các khoản đầu tư lớn từ nhà nước vào công nghệ mới, cơ sở hạ tầng, sản xuất lương thực và an ninh kinh tế.

Bà Takaichi cũng tuyên bố sẽ tiếp tục thực hiện thỏa thuận thương mại giữa ông Ishiba và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo đó Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ để đổi lấy mức thuế thấp hơn đối với ô tô và các sản phẩm khác của Nhật Bản. Tuy nhiên, bà cũng đề cập đến khả năng tái đàm phán nếu thỏa thuận này tỏ ra bất công.
Bộ trưởng Nông nghiệp Koizumi, con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi, và các ứng viên khác ủng hộ việc giảm thuế để hỗ trợ các hộ gia đình đối phó với chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. Tuy nhiên, họ vẫn theo đuổi một đường lối kinh tế thận trọng hơn, hạn chế chi tiêu công như dưới thời ông Ishiba. Nếu đắc cử, ông Koizumi sẽ trở thành thủ tướng trẻ nhất của Nhật Bản kể từ thời Hirobumi Ito, thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản vào năm 1885.
Người chiến thắng trong cuộc đua lãnh đạo này sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là điều hành một LDP đang gặp nhiều thách thức và một nền kinh tế trì trệ. Sự bất mãn ngày càng tăng trong cử tri, đặc biệt là giới trẻ, đang khiến họ tìm đến các đảng đối lập, bao gồm cả những nhóm chống nhập cư mới nổi.
Giáo sư khoa học chính trị Tina Burrett tại Đại học Sophia ở Tokyo nhận xét: “Ông Koizumi và bà Takaichi đưa ra hai cách tiếp cận khác nhau.” Bà cho rằng ông Koizumi có thể dễ dàng tạo được sự đồng thuận với các đảng khác, trong khi bà Takaichi có thể tạo ra những thay đổi lớn trong “một thế giới chính trị vốn khá nhạt nhòa”.
Dù ai thắng cử, một trong những nhiệm vụ đầu tiên của tân thủ tướng sẽ là đón tiếp cựu Tổng thống Trump tại Tokyo vào cuối tháng 10. Sự kiện này hứa hẹn sẽ thu hút sự chú ý lớn của dư luận và có thể định hình lại mối quan hệ giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ trong tương lai.
Admin
Nguồn: VnExpress