Cuốn sách “Awareness: The Key to Living in Balance” (Nhận Thức: Chìa Khóa Để Sống Cân Bằng) của nhà tư tưởng Ấn Độ Osho, xuất bản lần đầu năm 2001, mang đến những bài học sâu sắc về cách nhận biết sự hiện hữu của bản thân để sống một cuộc đời trọn vẹn.
Osho, một bậc thầy tâm thức nổi tiếng của thế kỷ 20, cho rằng nhiều người đang sống cuộc sống như những cỗ máy, làm việc hiệu quả nhưng thực chất chỉ là những phản ứng theo thói quen. Ông so sánh con người với những loài vật luôn cảnh giác như nai rừng hay chim muông, và nhận thấy chúng ta thường ít để tâm đến mọi thứ xung quanh, sống xa rời thực tại. Điều này khiến con người luôn cảm thấy bất an và đau khổ, dù đạt được nhiều thành công. Theo Osho, nhân loại là loài “ngủ say” nhất trên hành tinh, dù sở hữu trí tuệ và văn minh.

Một trích đoạn trong sách viết: “Con người không thức ngay cả khi họ nghĩ mình đang thức. Sự tỉnh táo của họ rất mong manh; sự tỉnh thức của con người nhỏ bé đến mức chẳng có ý nghĩa gì. Sự tỉnh thức của họ chỉ là một mỹ từ hoàn toàn trống rỗng”.
Để thoát khỏi “giấc mộng dài” này, Osho cho rằng điều quan trọng là mỗi người phải tự nhận thức được rằng mình đang “ngủ say”, nếu không sẽ không có động lực để thay đổi. Trên hành trình tìm kiếm sự tỉnh thức, ông khuyến khích độc giả thử thiền định, một phương pháp giúp con người tập trung vào những gì đang làm và trải nghiệm. Bên cạnh những lý thuyết, Osho còn hướng dẫn nhiều bài tập thực hành như quan sát hơi thở, ăn trong chánh niệm, chú tâm vào từng cử động nhỏ và lắng nghe nội tâm.
Theo Osho, thiền chính là sự quan sát. Ông khuyên người tập nên bắt đầu bằng việc chú ý đến cơ thể, sau đó là những ý nghĩ. Trong quá trình này, độc giả được nhắc nhở không đánh giá, điều chỉnh hay lý giải bất cứ điều gì, mà chỉ đơn thuần quan sát. Tiếp theo là chú tâm vào cảm xúc, cảm giác và tâm trạng. Sau khi hoàn thành ba bài tập này, người tập sẽ tiến đến bước thứ tư, đó là nhận thức trạng thái thức tỉnh.
Trong cuốn sách, Osho lồng ghép nhiều tư tưởng từ Phật giáo, Kinh Thánh, các nghiên cứu khoa học và triết học để củng cố cho quan điểm của mình. Đơn vị xuất bản cuốn sách tại Việt Nam cho biết, góc nhìn của Osho không phủ nhận giá trị của cuộc sống. Thay vào đó, ông giúp người đọc “bừng tỉnh”, trân trọng mọi khoảnh khắc hiện tại, bởi vì “cái chết có thể xảy ra bất cứ lúc nào”. Osho tin rằng sự tỉnh thức là chìa khóa mở ra cánh cửa của sự tự chủ, cân bằng và tự do, giúp mọi người sống một cuộc đời trọn vẹn.
Lời giới thiệu sách nhấn mạnh: “Điểm đặc biệt trong quan điểm của Osho là ông không kêu gọi con người phải từ bỏ mọi thứ hay sống khổ hạnh để đạt được tỉnh thức. Ngược lại, ông khuyến khích ta sống trọn vẹn, tận hưởng cuộc đời. Bởi khi hiện diện sâu sắc trong từng trải nghiệm, ta mới có thể biến điều trần tục thành thiêng liêng, mới thấy thiên đường ngay trong cuộc sống hằng ngày”.
Trên các nền tảng Goodreads và Amazon, cuốn sách lần lượt nhận được số điểm 4,3 và 4,7 trên 5 sao. Nhiều độc giả trên Amazon đánh giá cao nội dung của cuốn sách vì những tư tưởng của Osho phù hợp với nhiều tôn giáo. Một độc giả tại Mỹ bình luận: “Đây là cuốn sách dành cho những ai cảm thấy cuộc đời mình đang vận hành như một cái máy tính, tự động hóa hoàn toàn, không còn niềm vui và sức sống. Tác phẩm sẽ làm tan vỡ những giấc mơ đẹp đẽ mà bạn đang chìm đắm, nhưng sẽ tặng bạn sự thực tế và sinh động”.

Osho (1931-1990), tên thật là Chandra Mohan Jain, sinh ra tại Ấn Độ. Ông được xem là một bậc thầy tâm linh của thế kỷ 20. Trong suốt cuộc đời, ông đã ra mắt hàng nghìn băng ghi âm và video về triết lý và tín ngưỡng, sau này được biên tập thành sách và dịch ra hơn 60 ngôn ngữ. Ông được biết đến rộng rãi với phương pháp thiền động của Osho (active meditation), giúp giải tỏa căng thẳng và trải nghiệm sự an nhiên, tĩnh tại.
Tuy nhiên, tư tưởng và phát ngôn của Osho cũng gây ra nhiều tranh cãi. Ông từng chỉ trích các tôn giáo chính thống của Ấn Độ là “đã chết”, chỉ còn lại những nghi thức sáo rỗng và lợi dụng nỗi sợ hãi để kiểm soát tín đồ. Trong một loạt bài giảng năm 1968, ông kêu gọi sự cởi mở với tình dục. Ông cũng lên án các khái niệm truyền thống về chủ nghĩa dân tộc.
Theo các chuyên gia, quan điểm của Osho có vẻ gần gũi và hấp dẫn người đọc. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, những tư tưởng như tìm kiếm niềm vui và chối bỏ lý trí có thể gây nguy hại cho xã hội, đặc biệt là đối với giới trẻ. Lời giảng của Osho nhấn mạnh vào chủ nghĩa cá nhân và sự tự khám phá, nhưng nếu bị hiểu sai có thể dẫn đến việc coi thường trách nhiệm xã hội và nhu cầu của người khác. Trên diễn đàn Quora, nhiều độc giả cho rằng điều quan trọng là phải tiếp cận những lời dạy của Osho bằng tri thức, tư duy phản biện và sự sáng suốt.
Admin
Nguồn: VnExpress