Tại quận Baseco, trung tâm thủ đô Philippines, nơi có hơn 64.000 cư dân sinh sống trong những ngôi nhà tạm bợ dựng từ gạch vụn và tôn dột nát, câu chuyện của Clara, một thiếu nữ 14 tuổi mang thai tháng thứ sáu, không phải là cá biệt. Clara, giống như nhiều bạn bè đồng trang lứa, thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản do trường học không có chương trình giáo dục giới tính đầy đủ. Cô tin rằng, nếu được trang bị tốt hơn, có lẽ cô đã không mang thai khi còn quá trẻ.
Câu chuyện của Clara là tâm điểm của một cuộc tranh luận gay gắt đang diễn ra ở Philippines, một quốc gia mà đức tin Công giáo có ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt đời sống. Cuộc tranh luận này chia rẽ các nhà lập pháp, chuyên gia y tế và các tổ chức tôn giáo về tương lai của giáo dục giới tính, trong bối cảnh số trẻ em gái từ 10 đến 14 tuổi mang thai đang tăng lên mức đáng báo động.
Philippines hiện nằm trong số các quốc gia có tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên cao nhất châu Á. Theo Ủy ban Dân số và Phát triển Philippines, mặc dù tỷ lệ mang thai ở nhóm 15-19 tuổi có giảm nhẹ, số ca mang thai ở nhóm trẻ em gái từ 14 tuổi trở xuống lại tăng vọt 38% chỉ trong vòng bốn năm, từ hơn 2.400 ca vào năm 2019 lên trên 3.300 ca vào năm 2023.
Tình hình nghiêm trọng đến mức chính phủ đã gọi đây là “tình trạng khẩn cấp xã hội quốc gia”. Tuy nhiên, nỗ lực giải quyết vấn đề vẫn còn nhiều trở ngại. “Dự luật Phòng ngừa mang thai ở tuổi vị thành niên”, được đề xuất lần đầu vào năm 2010, vẫn đang bị đình trệ trong quá trình lập pháp. Sự phản đối mạnh mẽ từ các nhóm tôn giáo bảo thủ đã khiến dự luật phải trải qua vô số lần sửa đổi và vẫn đối mặt với một tương lai không chắc chắn.
Dự luật này nhằm mục đích chuẩn hóa chương trình giáo dục giới tính toàn diện (CSE) trong trường học và giảm bớt các rào cản đối với việc tiếp cận các biện pháp tránh thai. Hiện tại, luật pháp Philippines yêu cầu người dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha mẹ để mua hoặc sử dụng các biện pháp tránh thai, một quy định mà nhiều chuyên gia cho là một trở ngại lớn.
Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros, tác giả chính của dự luật, nhấn mạnh: “Dù chúng ta có muốn hay không, dữ liệu cho thấy rõ ràng rằng thanh thiếu niên vẫn đang có quan hệ tình dục. Dự luật này là cần thiết để đảm bảo họ có các công cụ để tự bảo vệ mình”.
Tuy nhiên, quan điểm này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ. Tại một quốc gia mà 80% dân số theo đạo Công giáo, quan hệ tình dục ngoài hôn nhân bị coi là điều cấm kỵ. Phá thai là bất hợp pháp trong mọi trường hợp, kể cả khi mang thai do hiếp dâm hoặc loạn luân.
Hậu quả của cuộc tranh cãi này đè nặng lên vai những đứa trẻ. Tiến sĩ Irene Marie Rubio tại Bệnh viện Tưởng niệm Jose Fabella ở Manila cho biết hầu hết thanh thiếu niên mà bà tiếp xúc đều có kiến thức rất hạn chế về sức khỏe sinh sản. “Họ không biết rằng quan hệ tình dục có thể dẫn đến mang thai,” bà nói.
Jude, 15 tuổi, là một ví dụ điển hình. Cô đã bỏ học khi mang thai 8 tháng và chuyển đến sống cùng bạn trai 21 tuổi. “Chính anh ấy là người đầu tiên dạy em về tình dục,” Jude kể lại. Theo một nghiên cứu do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ, khoảng cách tuổi trung bình giữa một bà mẹ trẻ và bạn đời của mình ở Philippines là 7 tuổi.
Tiến sĩ Junice Melgar, giám đốc điều hành của tổ chức phi chính phủ Likaan, cảnh báo rằng những cô gái trẻ như Clara và Jude phải đối mặt với những rủi ro sức khỏe cực kỳ cao. “Khả năng một bé gái dưới 16 tuổi tử vong khi mang thai cao gấp ba lần so với một phụ nữ trưởng thành,” bà Melgar cho biết, trích dẫn dữ liệu từ các nghiên cứu y khoa. “Cơ thể các em chưa sẵn sàng, và tâm lý cũng vậy. Sự kỳ thị của xã hội khiến các em sợ hãi tìm kiếm sự chăm sóc y tế.”
Trong khi các nhà lập pháp vẫn còn tranh cãi, các tổ chức như Likaan đang cố gắng lấp đầy khoảng trống. Các tình nguyện viên của họ tiếp cận cộng đồng, giáo dục thanh thiếu niên về giới tính, hướng dẫn các bậc cha mẹ cách nói chuyện với con cái và cung cấp bao cao su cho thanh niên.
Đối với Clara, những nỗ lực đó có lẽ đã quá muộn. Chỉ còn ba tháng nữa là cô sẽ sinh con. Cô mong muốn được sinh con tại bệnh viện, nhưng hiện tại chỉ có mẹ ruột ở bên cạnh hỗ trợ. Ước mơ trở lại trường học vẫn còn đó, nhưng bị che lấp bởi sự mặc cảm và gánh nặng làm mẹ. “Em chỉ mong một ngày nào đó có thể tốt nghiệp trung học,” Clara tâm sự. “Và em hy vọng các con em sẽ có một cơ hội tốt hơn em. Đó là điều ước duy nhất của em.”
Admin
Nguồn: VnExpress
