Áp lực công việc dồn dập khiến Minh, một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, thường xuyên rơi vào tình trạng thiếu ngủ và ăn uống thất thường. Anh tìm đến những buổi nhậu nhẹt cuối tuần như một phương thức giải tỏa căng thẳng, nhưng đồng thời lại phải đối mặt với tình trạng hay quên ngày càng nghiêm trọng. Ban đầu, chỉ là những việc nhỏ nhặt như quên điện thoại hay chìa khóa xe. Tuy nhiên, tình hình trở nên đáng lo ngại hơn khi anh gửi nhầm một báo cáo quan trọng cho khách hàng.
Đỉnh điểm là một buổi sáng sau chầu nhậu, Minh ngồi trước màn hình máy tính mà không thể nhớ nổi nội dung cần viết trong email. Quá lo lắng, anh đến Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương để khám và được bác sĩ Trần Thị Hồng Thu chẩn đoán mắc chứng suy giảm trí nhớ kèm theo rối loạn lo âu.
Tương tự, Dũng, một quản lý kinh doanh 30 tuổi, cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Với suy nghĩ ỷ lại vào sức trẻ, anh thường xuyên sử dụng rượu bia và nước tăng lực để tăng hiệu suất làm việc. Gần đây, Dũng liên tục mất tập trung, quên lịch họp, trễ hạn công việc và nhận phải những đánh giá tiêu cực từ cấp trên.
Biến cố xảy ra trong một buổi thuyết trình quan trọng trước ban giám đốc. Mặc dù đã chuẩn bị kỹ lưỡng, Dũng đột nhiên cảm thấy đầu óc trống rỗng khi đứng trên bục. Anh kể lại với chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Hương Lan từ Viện đào tạo BHIU, trường Đại học quốc tế Bắc Hà: “Những ý chính vừa ôn lại buổi sáng bỗng dưng biến mất sạch”.
Chàng trai chỉ ú ớ được vài câu rồi lúng túng nhìn màn hình, tim đập nhanh, mồ hôi ướt đẫm lưng áo. Buổi thuyết trình thất bại. Ngay sau đó, sếp gọi riêng anh vào phòng và bày tỏ sự thất vọng: “Cậu còn trẻ mà trí nhớ, sự tập trung đã có vấn đề”. Màn thể hiện kém cỏi càng khiến Dũng thêm căng thẳng, dẫn đến mất ngủ kéo dài. Anh buộc phải tìm đến chuyên gia tâm lý Hương Lan để được tư vấn.
Theo PGS.TS Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu trí nhớ và sa sút trí tuệ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương, tình trạng suy giảm trí nhớ ở người trẻ ngày càng phổ biến. Mặc dù Việt Nam chưa có số liệu thống kê cụ thể, các cơ sở y tế đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể số ca bệnh.
Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm suy giảm trí nhớ tiến triển, giảm khả năng phán đoán, khó khăn trong việc hoàn thành công việc hàng ngày. Người bệnh thường nhầm lẫn về thời gian và địa điểm, để đồ vật sai vị trí, lặp đi lặp lại một câu nói, hoặc diễn đạt vòng vo do quên từ. Cảm xúc cũng có thể thay đổi bất thường, dễ nóng giận, buồn bã hoặc thờ ơ.
Viện Lão hóa Quốc gia Mỹ chỉ ra rằng, nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe nhận thức và gây ra chứng hay quên ở người trẻ, bao gồm thiếu ngủ, lạm dụng rượu bia, căng thẳng kéo dài và chế độ ăn uống không lành mạnh. Nghiên cứu cho thấy rượu có thể làm co rút vùng hải mã, một khu vực quan trọng của não bộ liên quan đến trí nhớ, ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ ngắn hạn và dài hạn. Căng thẳng tâm lý cản trở quá trình hình thành ký ức mới và khả năng nhớ lại ký ức cũ. Chế độ ăn giàu cholesterol và chất béo có thể gây tổn thương não tương tự như bệnh Alzheimer.
Ngoài ra, việc lạm dụng các thiết bị công nghệ, dành quá nhiều thời gian trước màn hình điện tử và nghiện thuốc lá cũng góp phần làm suy giảm trí nhớ. Một phân tích được công bố trên Tạp chí Plos One cho thấy những người hút thuốc có nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn 30% và nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao hơn 40%. Nguy cơ sa sút trí tuệ tăng thêm 34% ở những người hút 20 điếu thuốc mỗi ngày.
Chuyên gia tâm lý Hương Lan nhấn mạnh rằng, stress mãn tính là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy giảm trí nhớ ở người trẻ. Thêm vào đó, thói quen thức khuya, thiếu ngủ không cho não bộ đủ thời gian phục hồi, dẫn đến suy giảm nhận thức nghiêm trọng. Nhiều người trẻ chủ quan về sức khỏe, không duy trì chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng điều độ, làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh và gây ra nhiều hệ lụy như tuần hoàn máu kém, gan không đào thải được độc tố.
Để bảo vệ sức khỏe não bộ, các chuyên gia khuyến nghị người trẻ nên thay đổi lối sống, hạn chế căng thẳng, xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung đủ các nhóm chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin B1 và sắt. Đồng thời, cần tránh hút thuốc lá, uống rượu bia và sử dụng các chất kích thích.
Ngủ đủ giấc từ 7-9 tiếng mỗi đêm, hạn chế thức khuya và tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày là những thói quen cần thiết. Thăm khám sức khỏe định kỳ cũng giúp phát hiện sớm những bất thường. Đặc biệt, những người dưới 40 tuổi có các yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, tiểu đường kèm theo triệu chứng hay quên cần được tầm soát sớm.
Chuyên gia tâm lý Hương Lan khuyên: “Người trẻ nên sống thực tế, xác định mục tiêu vừa sức, phù hợp với lứa tuổi”. Việc sử dụng các loại thuốc bổ não cần có sự chỉ định của chuyên gia y tế. Thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường về thể chất và tinh thần sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn, bảo vệ sức khỏe và trí nhớ một cách tốt nhất.
Admin
Nguồn: VnExpress
