Trung thu: Cuộc sống và thưởng nguyệt của vua Càn Long

Theo Thanh sử cảo, vua Càn Long sinh vào ngày 13 tháng 8 âm lịch năm 1711, trùng với dịp Tết Trung thu. Vào thời nhà Thanh, sinh nhật của hoàng đế được gọi là Tết Vạn thọ. Theo thông lệ, triều đình sẽ tổ chức lễ mừng tại sơn trang, nơi các vua chúa thường đến nghỉ mát.

Bức Hoằng Lịch quan nguyệt. Ảnh: DPM
“Hoằng Lịch quan nguyệt”: Càn Long ngắm trăng Trung thu qua tranh. Ảnh: Internet

Hoàng đế Càn Long từng ban chỉ dụ rằng vào đúng ngày sinh nhật của mình, ông sẽ hành lễ tại cung của hoàng thái hậu. Triều đình sẽ tổ chức ăn mừng trong ba ngày và quần thần được nghỉ ngơi. Do đó, kỳ nghỉ Tết Trung thu ở Trung Quốc bắt nguồn từ thời Càn Long.

Các quy định về cúng bái trong dịp này được triều đình ban hành một cách chi tiết và rõ ràng hơn so với các đời vua khác, thể hiện sự coi trọng của hoàng đế đối với ngày lễ. Theo đó, lễ vật thờ cúng mặt trăng bao gồm 28 loại khác nhau. Sau khi nghi thức kết thúc, lễ vật sẽ được ban cho những người tháp tùng hoàng đế đến sơn trang, bao gồm hoàng hậu, quý phi, bốn phi, năm tần, ba quý nhân, bốn thường tại và các hoàng tử. Đời Thanh quy định hệ thống thê tử của vua gồm tám cấp bậc: hoàng hậu, hoàng quý phi, quý phi, phi, tần, quý nhân, thường tại và đáp ứng. Trong suốt thời gian trị vì dài của mình, Càn Long có tổng cộng 41 bà vợ, trong đó có ba người từng là hoàng hậu.

Sau nghi lễ thờ cúng, vua quan và phi tần sẽ cùng nhau ngắm trăng, thưởng thức đèn lồng và bánh trung thu. Bánh trung thu cũng được chế tác theo những quy định nghiêm ngặt về kích thước và màu sắc. Bánh được chia thành các loại khác nhau, bao gồm loại dùng để cúng tế, loại dâng lên vua và loại ban cho quần thần.

Càn Long từng yêu cầu họa sĩ Trần Mai vẽ cuộc sống ở hậu cung qua 12 tháng trong năm, tháng 8 chủ đề phi tần ngắm trăng. Ảnh: DPM
Tranh Càn Long: Phi tần ngắm trăng rằm tháng 8. Ảnh: Internet

Tại sơn trang, các vở kịch cũng được trình diễn nhằm cảm tạ hoàng ân và ca tụng công đức của hoàng đế. Trong suốt kỳ nghỉ, nhà vua cùng quần thần uống rượu, làm thơ và vẽ tranh. Càn Long đã sáng tác hơn 100 bài thơ với chủ đề trăng rằm tháng 8.

Bảo tàng Cố Cung hiện đang lưu giữ bức tranh “Hoằng Lịch quan nguyệt”, khắc họa hình ảnh hoàng đế Càn Long ngồi trên một chiếc ghế chạm trổ tinh xảo, thưởng trà và ngước mặt lên ngắm trăng.

Vào dịp Tết Trung thu khi Càn Long 70 tuổi, quy mô tổ chức còn trở nên long trọng hơn bao giờ hết. Hơn 30.000 xe chở lễ vật từ khắp nơi đổ về kinh thành để chúc mừng hoàng đế, tạo nên một khung cảnh náo nhiệt và tất bật.

Từ “Trung thu” xuất hiện sớm nhất trong sách Chu lễ của Chu Công Đán thời Tây Chu (trước Công nguyên), ghi chép về chính trị, văn hóa, kinh tế và phong tục trước triều đại nhà Tần. Vào thời điểm đó, Trung thu chưa phải là một ngày lễ mà chỉ đơn thuần là một chuỗi thời gian trong năm. Tuy nhiên, vào dịp này, các đế vương đã cử hành nghi thức cúng bái mặt trăng.

Đến thời nhà Đường (618-907), ngày 15 tháng 8 âm lịch mới chính thức trở thành một ngày lễ. Tết Trung thu trở nên phổ biến rộng rãi vào thời Tống. Đến thời Minh và Thanh, Trung thu trở thành một dịp lễ lớn, ngang hàng với dịp năm mới.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *