Những bản cover nhạc Trịnh Công Sơn do trí tuệ nhân tạo (AI) thể hiện đang gây nên nhiều tranh luận trái chiều trong giới mộ điệu và giới chuyên môn.
Đầu tháng 10, một video “ca sĩ AI” hát “Diễm Xưa” được đăng tải trên kênh YouTube “Nhạc tình AI” đã nhanh chóng thu hút sự chú ý trên mạng xã hội, với hơn 133.000 lượt xem. Tiếp nối thành công đó, kênh này tiếp tục giới thiệu ca khúc “Hạ Trắng” vào ngày 6/10, và cũng nhận được hàng nghìn lượt xem chỉ sau 24 giờ.
Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh, em gái cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, bày tỏ sự ấn tượng với bản phối giàu cảm xúc và kịch tính. Chị chia sẻ rằng khó tin đây là sản phẩm của AI, đặc biệt khi nghe bằng loa lớn. Nhạc sĩ Nguyễn Hà cũng đánh giá cao giọng hát AI trong “Diễm Xưa” và sự mới lạ của bản phối. Tuy nhiên, anh gợi ý rằng nếu có thêm âm thanh guitar thùng quen thuộc, ca khúc sẽ trở nên hoàn thiện hơn.
Nhiều khán giả trên YouTube cũng bày tỏ sự thích thú với phong cách mới lạ của các bản cover AI. Một người dùng nhận xét rằng bản “Diễm Xưa” slow rock đã được chuyển thành metal rock, phù hợp với cả giới trẻ.
Mặc dù vậy, một số người nghe tinh ý đã chỉ ra những sai sót về ca từ so với bản gốc. Một khán giả bình luận rằng AI đã hát sai một số từ trong lời bài hát, điều này có thể ảnh hưởng đến sự tiếp nhận của thế hệ sau đối với nhạc Trịnh.
Ca sĩ Hồng Hạnh, một trong những “nàng thơ” của nhạc Trịnh, chia sẻ rằng chị luôn tham khảo các bản thu của danh ca Tuấn Ngọc và Khánh Ly để hát đúng lời. Chị lo ngại rằng việc sử dụng công nghệ có thể dẫn đến sự thiếu chính xác và ảnh hưởng đến việc truyền bá nhạc Trịnh.
Bên cạnh những lời khen, không ít khán giả cho rằng các bản nhạc AI thiếu đi cảm xúc chân thật. Rapper Hà Lê, người từng thực hiện “Diễm Xưa” theo phong cách R&B, nhận xét rằng dù bản phối rock khá mới lạ, nhưng cảm xúc trong từng câu hát và cách nhả chữ không thể so sánh với con người. Anh cho rằng, nghe để giải trí thì được, nhưng để thực sự đồng cảm thì khó.
Nhạc sĩ Phạm Việt Hoàng đồng tình với quan điểm này. Anh cho rằng dù bản phối mới lạ, nhưng giọng ca AI không thể truyền tải được những tâm tư, trăn trở mà nhạc sĩ Trịnh Công Sơn muốn gửi gắm.
Nhạc sĩ Võ Hoài Phúc nhận định, việc sử dụng AI để cover nhạc là một tiến bộ công nghệ, nhưng cần được thực hiện khéo léo và có chừng mực. Theo anh, những người có chuyên môn âm nhạc sẽ biết cách áp dụng các thông số kỹ thuật để tạo ra những bản nhạc hay và dễ nghe. Tuy nhiên, nếu lạm dụng, sẽ tạo ra sự thụt lùi về mặt cảm xúc.
Các nhạc sĩ Nguyễn Hà và Phạm Việt Hoàng cũng từng thử nghiệm AI trong sáng tác, nhưng chưa phát hành sản phẩm. Họ cho rằng các phần mềm hiện tại còn hạn chế, dễ tạo ra giọng hát giả hoặc giống với ca sĩ thật, thiếu đi dấu ấn riêng.
Sự trỗi dậy của nhạc AI cũng đặt ra những vấn đề về quyền tác giả và cạnh tranh không cân bằng. Trong khi sản phẩm AI dựa trên chất liệu có sẵn, sản phẩm của con người đòi hỏi sự đầu tư chất xám và thời gian. Nhạc sĩ Võ Hoài Phúc nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo vệ quyền lợi của nghệ sĩ và nhạc sĩ.
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển nhanh chóng, luật bản quyền liên quan đến AI vẫn chưa hoàn thiện. Nhiều nghệ sĩ và đơn vị đang trong quá trình thử nghiệm các công cụ AI để hỗ trợ sáng tác. Nhạc sĩ Nguyễn Hà cho rằng cần có thêm thời gian để đánh giá và đưa ra các biện pháp bảo vệ quyền lợi của người sáng tạo một cách phù hợp.
Ngoài những kênh ẩn danh, một số đơn vị đã công khai ứng dụng AI trong làng nhạc Việt. Ca sĩ ảo Ann ra mắt vào năm 2023, và ca sĩ Đan Trường từng sử dụng AI để mô phỏng chính mình trong MV. Nhạc sĩ Thành Công cũng là người đầu tiên phát hành album AI vào tháng 5 năm nay. Tuy nhiên, các sản phẩm này chưa tạo được tiếng vang lớn trong công chúng và giới chuyên môn.
Nhìn chung, việc sử dụng AI trong âm nhạc đang mở ra những hướng đi mới, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức về mặt cảm xúc, tính sáng tạo và quyền tác giả. Cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng để công nghệ trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực, thay vì làm mất đi giá trị cốt lõi của âm nhạc.
Admin
Nguồn: VnExpress
