Trong tuần cuối tháng 9, TP HCM đã tổ chức một lớp tập huấn quan trọng về công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng, thu hút sự tham gia của 1.500 lãnh đạo và cán bộ từ các sở, ban, ngành liên quan.
Chương trình tập huấn, do Sở Nội vụ phối hợp với Sở Nông nghiệp và Sở Tài nguyên Môi trường tổ chức, không chỉ diễn ra trực tiếp mà còn được phát sóng trực tuyến đến 168 xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố. Các học viên đã được cập nhật những quy định mới nhất của Luật Đất đai, đồng thời thảo luận và giải đáp các tình huống cụ thể thường gặp trong quá trình xác định giá đất, đền bù và bố trí tái định cư. Đây là những vấn đề then chốt thường gây chậm trễ trong việc giải ngân các dự án đầu tư công.
Bà Phạm Thị Thanh Hiền, Giám đốc Sở Nội vụ TP HCM, cho biết sau ba tháng triển khai mô hình chính quyền hai cấp, hệ thống hành chính của thành phố đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những bất cập, đặc biệt là tình trạng phân bổ nhân sự không đồng đều, nơi thừa, nơi thiếu cán bộ có chuyên môn. Qua khảo sát, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng được xác định là một trong những lĩnh vực mà nhiều địa phương đang gặp khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.
Để giải quyết tình trạng này, Sở Nội vụ đang tiến hành rà soát và đề xuất điều động cán bộ từ những nơi thừa sang những nơi thiếu. Đồng thời, Sở cũng sẽ phối hợp với Đại học Kinh tế TP HCM và Học viện Cán bộ để tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu, nhằm bồi dưỡng năng lực thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, công chức.
Theo ông Đỗ Văn Đạo, nguyên Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP HCM, tình trạng thừa thiếu cán bộ là khó tránh khỏi trong quá trình sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính. Tuy nhiên, ông tin rằng với một chương trình đào tạo được thiết kế bài bản và sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ, công chức, những khó khăn trong giai đoạn chuyển tiếp có thể được vượt qua.
Ông Đạo nhận định, đội ngũ cán bộ, công chức hiện nay đã quen thuộc với quy trình quản lý nhà nước, có nền tảng kiến thức hành chính vững chắc và tinh thần trách nhiệm cao. Do đó, việc đào tạo lại để họ thích ứng với những nhiệm vụ mới là hoàn toàn khả thi.
Tuy nhiên, bối cảnh hiện nay đã có nhiều thay đổi. Cấp xã không chỉ thực hiện các công việc truyền thống mà còn phải đảm nhận thêm nhiều nhiệm vụ từ quận, huyện và thậm chí cả một phần chức năng của thành phố. Ông Đạo nhấn mạnh, xét về khối lượng và tính chất công việc, cấp xã hiện nay gần như tương đương với cấp huyện.
Do đó, ông cho rằng việc phân cấp quyền tuyển dụng là một giải pháp hợp lý để giúp cấp xã chủ động giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân sự có chuyên môn. Tuy nhiên, quyền này cần phải đi kèm với một khung tiêu chuẩn thống nhất và sự giám sát chặt chẽ từ cấp trên.
Ông Đạo cũng lưu ý rằng, không có mô hình nào có thể hoàn toàn loại bỏ được nguy cơ tiêu cực. Điều quan trọng là quy trình tuyển dụng phải được thực hiện một cách công khai, minh bạch và dựa trên các tiêu chí rõ ràng để tránh tình trạng lợi dụng quyền lực.
Khung tiêu chuẩn tuyển dụng có thể được ban hành bởi Bộ Nội vụ hoặc thành phố, quy định rõ về số lượng biên chế, quỹ lương và tiêu chuẩn năng lực. Các phường, xã khi tuyển dụng phải đảm bảo không vượt quá số lượng biên chế hoặc quỹ lương được giao. Đây là mô hình đang được nhiều quốc gia áp dụng khi chuyển từ quản lý quá trình sang quản lý kết quả.
Ông Phạm Anh Thắng, Phó Chánh Văn phòng Bộ Nội vụ, cũng đồng tình với chủ trương phân cấp tuyển dụng, nhưng cho rằng trước mắt nên tập trung vào việc tận dụng nguồn nhân lực hiện có.
Ông Thắng chỉ ra rằng, sau quá trình sáp nhập, có những địa phương thừa kế toán, nhưng lại thiếu kỹ sư địa chính hoặc cán bộ môi trường. Sự chênh lệch này xuất phát từ việc sáp nhập cơ học, khi các xã, phường được sáp nhập lại mà không có sự cân đối về chuyên môn. Ông Thắng đề xuất thành phố cần rà soát và điều chuyển cán bộ giữa các xã, phường để sử dụng hiệu quả nguồn lực công chức hiện có.
Ngoài ra, ông Thắng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo lại cán bộ theo vị trí việc làm, giúp họ không chỉ có đủ trình độ chuyên môn mà còn hiểu rõ yêu cầu thực tế của từng địa bàn dân cư.
Chuyên gia chính sách công Nguyễn Quang Đồng cho rằng, mô hình chính quyền hai cấp đòi hỏi cấp xã, phường phải “trưởng thành” hơn, đảm nhận vai trò của một cấp hành chính thực thụ.
Hiện nay, cấp xã phải xử lý gần như toàn bộ hồ sơ, thủ tục mà trước đây thuộc trách nhiệm của quận, huyện. Đồng thời, đây cũng là cấp chính quyền gần dân nhất, trực tiếp thực thi các chính sách an sinh, phát triển kinh tế – xã hội.
Ông Đồng cho rằng, tình trạng thừa thiếu nhân lực trong giai đoạn chuyển tiếp là khó tránh khỏi, nhưng có thể kiểm soát được nếu thành phố xác định rõ thứ tự ưu tiên các nhiệm vụ. Ông nhấn mạnh, điều quan trọng nhất là đảm bảo các thủ tục hành chính cho người dân không bị đình trệ. Sau đó, tùy theo đặc thù của từng phường, xã mà lựa chọn những lĩnh vực trọng tâm như giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ bản hoặc đầu tư công.
Trong trường hợp thiếu nhân lực chuyên môn, cấp xã nên được phép ký hợp đồng tạm thời hoặc thuê khoán chuyên gia để giải quyết công việc trước mắt. Nếu những người này hoàn thành tốt nhiệm vụ, họ có thể được ưu tiên trở thành công chức chính thức.
Về lâu dài, ông Đồng cho rằng TP HCM cần xác định rõ nhiệm vụ giữa các cấp và phân loại vị trí việc làm cụ thể. Khi đã có một khung chuẩn rõ ràng, việc giao quyền tuyển dụng cho cấp xã sẽ trở nên khả thi và minh bạch hơn.
Ông cũng đề xuất cơ chế thử việc nhanh – đánh giá nhanh – sa thải nhanh, thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào kỳ thi tuyển công chức truyền thống. Ông kết luận, khu vực công nên chấp nhận rủi ro tuyển dụng sai, nhưng cũng cần có cơ hội để sửa sai.
Admin
Nguồn: VnExpress
