Báo cáo gần đây từ gần 30 ngân hàng thương mại tại Việt Nam cho thấy một xu hướng đáng chú ý: tổng số nhân sự trong ngành ngân hàng đã giảm hơn 3.400 người trong 6 tháng đầu năm, xuống còn gần 280.000. Đây là mức giảm nhân sự lớn nhất trong nhiều năm trở lại đây, gây không ít lo lắng cho sinh viên theo học các ngành liên quan đến ngân hàng.
Lê Hoàng Anh, một sinh viên năm nhất ngành Ngân hàng tại Hà Nội, chia sẻ nỗi lo lắng sau khi biết thông tin này. “Em rất lo lắng về cơ hội việc làm sau khi ra trường, đặc biệt khi làn sóng sa thải đang diễn ra mạnh mẽ như vậy,” Hoàng Anh bày tỏ.
Tuy nhiên, tại tọa đàm “Phát triển nguồn nhân lực trong thời đại AI” diễn ra ngày 8/10, các chuyên gia nhận định rằng sự sụt giảm nhân sự này chủ yếu là do quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong ngành ngân hàng. Mặc dù có sự thay đổi về số lượng, các ngân hàng vẫn đang thiếu hụt nhân sự có kỹ năng số, mở ra nhiều cơ hội cho sinh viên nếu họ trang bị đầy đủ những kỹ năng này.
TS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank), cho biết khảo sát cho thấy 56% công việc truyền thống sẽ biến mất do tự động hóa, nhưng đồng thời 65% công việc mới liên quan đến ứng dụng công nghệ sẽ xuất hiện. Bà nhấn mạnh: “Ngành ngân hàng chỉ thừa nhân lực ở nhóm không biết ứng dụng AI, chuyển đổi số, còn rất thiếu nhóm biết phân tích dữ liệu, công nghệ thông tin.”
TS Phan Thanh Đức, Trưởng khoa Công nghệ thông tin và Kinh tế số, Học viện Ngân hàng, cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho biết nhu cầu nhân lực công nghệ tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, thiếu từ 150.000 đến 200.000 người mỗi năm, đặc biệt là nhân lực AI. “Trong ngành ngân hàng, nhân lực AI ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quản trị dữ liệu, mô hình rủi ro, gian lận, và phát triển khách hàng số, nhưng lại đang rất thiếu,” ông Đức nói.
Ông Đức cho biết thêm, ngành ngân hàng đã bắt đầu chuyển đổi số từ năm 2021, và đến nay, hơn 90% giao dịch ngân hàng tại nhiều tổ chức tín dụng đã được thực hiện qua kênh số. Đến năm 2030, ngành ngân hàng sẽ chuyển đổi số theo chủ đề “hệ sinh thái thông minh trong kỷ nguyên mới,” tích hợp các công nghệ tiên tiến như AI, Blockchain và Big Data. Điều này tạo ra cơ hội lớn cho sinh viên ngân hàng nếu họ chủ động trang bị kỹ năng ứng dụng AI.
Hiện nay, nhiều trường đại học đã tích hợp AI vào chương trình đào tạo. Tại Học viện Ngân hàng, sinh viên năm nhất đã được học các môn như Năng lực số ứng dụng, Hệ thống thông tin quản lý và Phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, TS Đức lưu ý rằng kiến thức trên trường là chưa đủ, sinh viên cần chủ động xây dựng lộ trình học tập phù hợp để nâng cao năng lực số và đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp. Ông gợi ý sinh viên có thể học thêm qua các nền tảng uy tín như Coursera, Udemy, Great Learning và edX.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh rằng công nghệ không chỉ là nhiệm vụ của bộ phận công nghệ thông tin, mà là của tất cả nhân viên ngân hàng. “Ứng dụng AI là một kỹ năng có thể trau dồi hàng ngày. Sinh viên cần trang bị kỹ năng để tự động hóa công việc, nâng cao năng suất lao động bằng các công cụ AI,” bà Hà nói.
TS Nguyễn Công Thương, Phó giám đốc khối Dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo, Ngân hàng Công thương Việt Nam (VietinBank), cho biết quá trình chuyển đổi số đòi hỏi nhân sự phải có kiến thức sâu rộng để “hỏi” AI một cách thông minh, biến công cụ này thành trợ thủ đắc lực. Ông khuyên sinh viên nên liên tục học tập, cập nhật và thích ứng với những thay đổi công nghệ. “Đây không chỉ là lợi thế mà còn là điều kiện bắt buộc để nhân sự có thể tồn tại và phát triển bền vững trong ngành tài chính – ngân hàng,” ông Thương nói.
PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, Phó giám đốc Học viện Ngân hàng, cho rằng phát triển nhân lực số là một nhiệm vụ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước, các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp. “Sự đổi mới chương trình, phương pháp giảng dạy và sự hợp tác giữa ngân hàng và cơ sở đào tạo là nền tảng để xây dựng đội ngũ nhân lực ngân hàng có tư duy số, làm chủ công nghệ và thích ứng linh hoạt, giúp ngành ngân hàng Việt Nam tiên phong đổi mới và phát triển bền vững trong kỷ nguyên AI,” bà Hoàng Anh kết luận.
Để đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số, nhiều ngân hàng đã chủ động nâng cao năng lực số cho nhân viên thông qua các chương trình đào tạo liên tục. Sinh viên cũng có thể tích lũy kinh nghiệm thực tế bằng cách đăng ký thực tập tại các doanh nghiệp từ năm hai hoặc năm ba.
Admin
Nguồn: VnExpress
