Cuối tháng 9, một sự kiện bất thường đã diễn ra tại Virginia khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth triệu tập khoảng 800 tướng lĩnh, những người đang chỉ huy các đơn vị quân đội cả trong nước và trên khắp thế giới.
Nhiều người dự đoán cuộc họp này sẽ là dịp để ông Hegseth công bố những quyết định quan trọng, như kế hoạch tinh giản bộ máy tướng lĩnh, giảm bớt sự hiện diện quân sự ở Trung Đông và châu Âu, hoặc thu hẹp vai trò của các quan chức dân sự tại Lầu Năm Góc. Tuy nhiên, thay vào đó, các tướng lĩnh đã được nghe một bài phát biểu mang tính “tối hậu thư” từ ông Hegseth, được cho là truyền đạt thông điệp từ Tổng thống Donald Trump.
Theo đó, lãnh đạo Lầu Năm Góc đã gửi một thông điệp mạnh mẽ, yêu cầu các tướng lĩnh phải “rèn luyện thể chất”, đáp ứng các tiêu chuẩn về sức khỏe, và “đồng thuận với chương trình nghị sự của chính quyền, nếu không hãy rời đi”.
Ông Hegseth còn trình bày tầm nhìn về một quân đội phải đáp ứng “tiêu chuẩn của nam giới”, không chấp nhận tình trạng thừa cân và loại bỏ “hệ tư tưởng woke”. “Woke” là một thuật ngữ dùng để chỉ sự nâng cao nhận thức về các vấn đề xã hội như phân biệt chủng tộc, giới tính và kỳ thị cộng đồng LGBTQ+.
Bài phát biểu của ông Hegseth, một cựu MC truyền hình chưa có nhiều kinh nghiệm quân sự, được xem như một lời nhắc nhở tới các tướng lĩnh dày dặn kinh nghiệm, trong bối cảnh chính quyền Trump đang cảnh giác với những nỗ lực phản kháng nội bộ đối với chương trình nghị sự của Nhà Trắng.
Chad Robicheaux, một cựu lính trinh sát thuộc Thủy quân Lục chiến Mỹ từng tham chiến ở Afghanistan, nhận định: “Thông điệp rất rõ ràng. Thời kỳ các tướng lĩnh có thể chống đối hoặc cản trở vai trò lãnh đạo của Lầu Năm Góc đã chấm dứt”. Theo đó, các tướng lĩnh Mỹ, vốn có quyền tự quyết khá lớn khi thực hiện nhiệm vụ ở nước ngoài, sẽ phải tuân thủ mọi chỉ đạo từ Washington.
Tuy nhiên, thông điệp “nghe lời hoặc rời đi” mà Bộ trưởng Hegseth đưa ra cũng làm dấy lên những lo ngại về việc một số chỉ huy quân sự hàng đầu có thể lựa chọn rời khỏi quân đội. Nhiều tướng lĩnh đã ngồi nghe với vẻ mặt trầm tư, và những tràng vỗ tay rất thưa thớt khi ông Hegseth phát biểu.
Đại tá không quân về hưu Don Christensen, một cựu luật sư quân sự, cho biết: “Bài phát biểu của ông ấy đã trực tiếp công kích giá trị của nhiều sĩ quan cấp cao tham dự cuộc họp. Tôi cho rằng nhiều người trong số họ sẽ thể hiện sự bất bình bằng cách xin nghỉ hưu”.
Chỉ vài giờ sau đó, hai sĩ quan cấp cao, bao gồm tướng Thomas Bussiere của Bộ Tư lệnh Tấn công Toàn cầu thuộc Không quân và tướng Bryan Fenton của Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt Mỹ, đã quyết định xin nghỉ hưu sớm.
Tướng Bussiere, 62 tuổi, người được Tổng thống Trump bổ nhiệm, trước đó đã được đề cử làm phó tham mưu trưởng Không quân vào tháng 8, nhưng việc đề cử này đã bị rút lại chỉ vài tuần sau đó. Trong thông báo nghỉ hưu trên Facebook, ông cho biết “lý do cá nhân và gia đình” là động lực chính, đồng thời lưu ý rằng đây là một quyết định “khó khăn” sau nhiều lần cân nhắc.
Trong khi đó, tướng Fenton, 60 tuổi, xin nghỉ hưu sau ba năm tại vị. Mặc dù Lầu Năm Góc khẳng định quyết định của hai tướng lĩnh không liên quan đến “tối hậu thư” của ông Hegseth, nhiều người vẫn bày tỏ sự lo lắng về những động thái này.
Một số thành viên đảng Dân chủ đã kêu gọi các chỉ huy quân sự không từ chức, ngay cả khi họ không đồng quan điểm với Bộ trưởng Quốc phòng.
Nghị sĩ Dân chủ Chrissy Houlahan, một cựu lính không quân, phát biểu: “Nếu thách thức là ‘hãy ra đi’, tôi sẽ nói với các vị tướng rằng hãy ở lại. Bởi vì chúng tôi cần các vị, cần kinh nghiệm của mọi người để đối phó với áp lực từ ông Hegseth và chính Tổng thống”.
Bộ trưởng Hegseth tuyên bố sẽ tiếp tục sa thải các sĩ quan cấp cao nếu ông nhận thấy họ không phù hợp với tầm nhìn của chương trình nghị sự “Nước Mỹ trên hết”. Hôm 3/10, Lầu Năm Góc thông báo Jon Harrison, chánh văn phòng Bộ trưởng Hải quân Mỹ, đã bị cách chức, nhưng không nêu rõ lý do.
Ông Hegseth nói: “Như các bạn đã thấy và giới truyền thông đưa tin, tôi đã sa thải một số sĩ quan cấp cao kể từ khi nhậm chức. Đối với tôi, lý do rất đơn giản: chúng ta không thể thay đổi văn hóa của những người đã giúp tạo ra hoặc hưởng lợi từ văn hóa đó”.
Carrie Lee, một thành viên cấp cao của Quỹ German Marshall, cho biết bà không ngạc nhiên nếu có thêm nhiều thông báo nghỉ hưu sau những tuyên bố mạnh mẽ từ ông Hegseth, khi một số tướng lĩnh “tự hỏi liệu quân đội Mỹ có còn phản ánh đúng giá trị của họ hay không”.
Bà Lee nói: “Thông báo nghỉ hưu của tướng Bussiere được đưa ra ngay trong đêm ông Hegseth phát biểu, và tôi nghĩ đó có lẽ không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên”. Bà cũng cho rằng việc rút lại đề cử tướng Bussiere và công bố người thay thế khiến ông “thực sự không còn lựa chọn nào khác”.
Ngoài ra, bà Lee nhận định việc ông Hegseth phớt lờ các vấn đề cấp bách như tỷ lệ binh sĩ tự tử gia tăng cũng như các cáo buộc tấn công tình dục trong quân đội có thể khiến nhiều tướng lĩnh bất bình.
Bà nói: “Đối với nhiều sĩ quan chỉ huy đã chứng kiến vấn nạn tự tử hay tấn công tình dục gây ảnh hưởng tiêu cực đến đơn vị của họ, việc Bộ trưởng Quốc phòng nói rằng ‘chúng tôi không quan tâm đến điều đó nữa’ sẽ khiến nhiều người không còn muốn ở lại”.
Michael O’Hanlon, một chuyên gia tại Viện Brookings, nhận thấy có “sự lo lắng lan rộng” trong lực lượng vũ trang Mỹ, nhưng không cho rằng sẽ có một làn sóng nghỉ hưu hàng loạt. Ông cho rằng nhiều tướng lĩnh lo lắng về tương lai của lực lượng và đất nước, nhưng sẽ cố gắng vượt qua những thách thức và hoàn thành nghĩa vụ “miễn là không bị yêu cầu làm những việc phạm pháp hoặc vi phạm lời thề quân nhân”.
Admin
Nguồn: VnExpress
