Rò hậu môn, hay còn gọi là mạch lươn, là tình trạng xuất hiện đường thông bất thường giữa ống hậu môn và vùng da xung quanh. Tình trạng này thường phát sinh do áp xe hậu môn trực tràng không được điều trị dứt điểm. Áp xe hình thành khi các tuyến nhỏ bên trong hậu môn bị tắc nghẽn và nhiễm trùng.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể dẫn đến rò hậu môn như bệnh Crohn (viêm ruột), xạ trị (trong điều trị ung thư), chấn thương, dị vật ở vùng hậu môn hoặc biến chứng sau phẫu thuật gần khu vực này. Phương pháp điều trị rò hậu môn sẽ được bác sĩ lựa chọn dựa trên vị trí, độ cao và mức độ phức tạp của đường rò. Phẫu thuật là phương pháp giúp loại bỏ hoàn toàn đường rò và các mô nhiễm trùng, đồng thời bảo tồn tối đa cơ thắt hậu môn để tránh biến chứng đại tiện mất tự chủ.
Theo TS.BS.CKII Cao Ngọc Khánh từ Đơn vị Hậu môn – Trực tràng, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, vết mổ rò hậu môn thường nằm sát bờ hậu môn nên quá trình lành thương có thể chậm hơn so với các vị trí khác. Thời gian hồi phục sau phẫu thuật rò hậu môn phụ thuộc vào mức độ tổn thương và cách chăm sóc, thường kéo dài từ 6 đến 10 tuần.
Để hỗ trợ bệnh nhân trong quá trình hồi phục, bác sĩ Khánh đưa ra hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc và vệ sinh sau mổ rò hậu môn:
**Giữ vệ sinh và khô ráo:** Vùng hậu môn sau phẫu thuật rất nhạy cảm, do đó việc giữ vệ sinh sạch sẽ và khô ráo là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng. Người bệnh nên sử dụng xà phòng trung tính, không mùi và tránh các sản phẩm chứa hóa chất mạnh hoặc hương liệu có thể gây kích ứng da. Tuyệt đối không tự ý tháo băng hoặc tác động mạnh lên vết thương. Việc tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ là yếu tố then chốt để hỗ trợ quá trình hồi phục.
**Vệ sinh hàng ngày:** Rửa sạch vùng hậu môn bằng nước ấm mỗi ngày, đặc biệt sau khi đi vệ sinh. Sử dụng khăn mềm để thấm khô nhẹ nhàng. Tham khảo ý kiến bác sĩ về các loại nước rửa chuyên dụng. Tránh sử dụng giấy vệ sinh khô hoặc có mùi thơm vì chúng có thể gây kích ứng và làm chậm quá trình lành vết thương.
**Ngâm hậu môn:** Ngâm vùng hậu môn trong nước ấm hoặc nước muối sinh lý pha thêm thuốc sát khuẩn giúp giảm đau, làm sạch và thúc đẩy quá trình lành thương. Mỗi lần ngâm khoảng 15-20 phút, thực hiện 2-3 lần mỗi ngày. Lưu ý sử dụng nước ấm sạch hoặc dung dịch rửa vết thương theo chỉ định của bác sĩ. Tránh dùng xà phòng hoặc các sản phẩm có mùi thơm để vệ sinh sau mổ rò hậu môn.
**Thay băng gạc:** Khi thay băng, cần đặt miếng gạc vào trong vết thương để hút dịch mủ và ngăn ngừa hai mép vết thương dính lại với nhau, tránh tình trạng vết thương lành bên ngoài nhưng bên trong vẫn còn ứ dịch mủ, dễ dẫn đến tái phát. Người bệnh nên nhờ nhân viên y tế hỗ trợ thay băng, đặc biệt nếu chưa được hướng dẫn cụ thể. Giữ băng gạc sạch sẽ giúp vết thương khô ráo và hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn.
Bác sĩ Khánh cũng lưu ý người bệnh cần tháo băng nhẹ nhàng. Nếu thấy chảy máu nhẹ thì không cần quá lo lắng, nhưng nếu chảy máu nhiều hoặc vết thương sưng tấy, cần đến bệnh viện để được thăm khám. Đảm bảo băng gạc vừa vặn, không quá chặt hoặc quá lỏng, để bảo vệ vùng mổ mà không cản trở lưu thông máu.
Bên cạnh việc chăm sóc vết mổ, người bệnh cần tránh vận động mạnh, không nâng vật nặng hoặc thực hiện các hoạt động gây áp lực lên vùng hậu môn trong ít nhất một tuần đầu sau phẫu thuật. Thay vào đó, nên đi bộ nhẹ nhàng để hỗ trợ tuần hoàn máu, phòng ngừa cục máu đông và thúc đẩy quá trình lành vết thương.
Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng. Người bệnh nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, đồng thời uống đủ nước (khoảng hai lít mỗi ngày) để giúp nhuận tràng và ngăn ngừa táo bón.
Cuối cùng, người bệnh cần tái khám đúng lịch hẹn với bác sĩ chuyên khoa để được đánh giá quá trình lành vết thương, điều chỉnh thuốc hoặc can thiệp kịp thời nếu có bất kỳ biến chứng nào xảy ra.
Admin
Nguồn: VnExpress
