Từ ngày 12/10, Liên minh châu Âu (EU) chính thức áp dụng Hệ thống Xuất/Nhập cảnh (EES), yêu cầu tất cả công dân ngoài EU, bao gồm cả du khách Việt Nam, cung cấp dữ liệu sinh trắc học khi nhập cảnh vào khu vực Schengen. Động thái này nhằm tăng cường kiểm soát biên giới và nâng cao hiệu quả quản lý nhập cảnh.
Hệ thống EES được xây dựng sau nhiều năm nghiên cứu và trì hoãn, với mục tiêu theo dõi chính xác hoạt động xuất nhập cảnh của du khách. Dù quy định về thị thực và thời gian lưu trú không thay đổi, du khách sẽ phải trải qua quy trình kiểm soát mới, bao gồm lấy dấu vân tay, chụp ảnh khuôn mặt và ghi nhận thông tin hộ chiếu.
Trước đây, thủ tục nhập cảnh vào khối Schengen được thực hiện thủ công, dựa trên việc kiểm tra hộ chiếu và thị thực, sau đó đóng dấu để ghi nhận ngày nhập và xuất cảnh. Việc theo dõi thời gian lưu trú phụ thuộc vào dấu mộc và du khách phải tự tính toán số ngày để tuân thủ quy định 90/180 ngày. Phương pháp này dễ dẫn đến sai sót và kém hiệu quả trong việc kiểm soát người ở quá hạn, thúc đẩy EU chuyển sang hệ thống tự động EES.
EES cho phép các quốc gia thành viên Schengen tự động ghi nhận thông tin nhập cảnh và xuất cảnh bằng công nghệ sinh trắc học. Dữ liệu này được lưu giữ trong 3 năm, phục vụ việc kiểm tra việc tuân thủ quy định lưu trú tối đa 90 ngày trong mỗi chu kỳ 180 ngày của công dân ngoài EU.
Đối với du khách lần đầu đến châu Âu, việc đăng ký sẽ được thực hiện tại các ki-ốt tự phục vụ ở cửa khẩu hoặc sân bay. Hệ thống sẽ yêu cầu quét hộ chiếu, chụp ảnh khuôn mặt và lấy dấu vân tay. Trong các lần nhập cảnh sau, quá trình xác minh sẽ diễn ra nhanh chóng hơn do dữ liệu đã được lưu trữ.
Trẻ em dưới 12 tuổi được miễn lấy dấu vân tay, nhưng vẫn phải chụp ảnh và xác minh thông tin hộ chiếu. Những du khách từng bị từ chối nhập cảnh hoặc vi phạm thời gian lưu trú trước đó cũng sẽ được ghi nhận vào hệ thống, có thể ảnh hưởng đến các chuyến đi sau này.
Trong giai đoạn đầu triển khai, hộ chiếu vẫn sẽ được đóng dấu tại một số cửa khẩu chưa hoàn thiện hệ thống. Tuy nhiên, EU dự kiến sẽ chấm dứt hoàn toàn việc đóng dấu thủ công vào tháng 4/2026, khi EES hoạt động đầy đủ trên toàn khối.
Việc triển khai EES được thực hiện theo từng giai đoạn để tránh gây quá tải tại cửa khẩu. Trong 30 ngày đầu tiên, các nước thành viên EU phải đảm bảo ít nhất 10% du khách được đăng ký. Sau 90 ngày, tỷ lệ này tăng lên 35%, và đến ngày 9/4/2026, hệ thống sẽ áp dụng bắt buộc với toàn bộ du khách không thuộc EU.
EU khẳng định hệ thống này không ảnh hưởng đến công dân trong khối và những người có quyền cư trú hợp pháp. Tuy nhiên, công dân Anh, do không còn là thành viên EU sau Brexit, sẽ phải tuân thủ quy trình mới nếu không có giấy tờ cư trú dài hạn hoặc không thuộc diện được bảo hộ theo Thỏa thuận Rút khỏi EU.
Với việc ứng dụng công nghệ kiểm soát biên giới tự động, EU kỳ vọng sẽ tăng cường an ninh, giảm thiểu tình trạng nhập cảnh trái phép và kiểm soát hiệu quả hơn thời gian lưu trú của du khách. Các chuyên gia cũng cảnh báo về khả năng xảy ra chậm trễ trong giai đoạn đầu triển khai, đặc biệt tại các sân bay lớn, và khuyến cáo du khách nên đến sân bay sớm hơn để tránh lỡ chuyến bay.
EU đã thiết lập công cụ trực tuyến để hỗ trợ du khách tính toán chính xác số ngày lưu trú còn lại trong khối Schengen. Vượt quá thời hạn 90 ngày có thể dẫn đến các hình phạt hành chính, trục xuất hoặc cấm nhập cảnh trở lại khu vực này trong thời gian dài.
Bên cạnh EES, EU còn lên kế hoạch triển khai hệ thống ETIAS (Hệ thống Thông tin và Ủy quyền Du lịch châu Âu), một thủ tục khai báo và xin phép nhập cảnh trực tuyến trước chuyến đi, tương tự như ESTA của Mỹ. Dự kiến có hiệu lực vào cuối năm 2026, ETIAS sẽ yêu cầu du khách hoàn tất khai báo trực tuyến trước khi bay đến châu Âu.
Admin
Nguồn: VnExpress
