Bé Hào, 7 tháng tuổi, được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM trong tình trạng suy dinh dưỡng độ hai, chỉ nặng 7,8 kg, thiếu gần 2 kg so với chuẩn tăng trưởng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). BS.CK1 Đào Thị Yến Thủy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế của bệnh viện, cho biết bé còn thiếu máu, thiếu kẽm và vitamin D, những vi chất quan trọng cho sự phát triển thể chất, hệ miễn dịch và trí não.
Theo lời kể của mẹ bé, do thấy con mọc 6 răng từ lúc 7 tháng tuổi, chị đã cho bé ăn cơm nát trộn với nước canh hoặc thức ăn mặn xé nhỏ, nghĩ rằng bé đã có thể ăn như người lớn. Điều này dẫn đến tình trạng bé kén ăn và không tăng cân trong suốt hai tháng.
Bác sĩ Yến Thủy cho biết, đây là một quan niệm sai lầm phổ biến ở nhiều phụ huynh. Hệ tiêu hóa của trẻ dưới một tuổi chưa phát triển hoàn thiện, đặc biệt là men tiêu hóa tinh bột còn yếu, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng. Khi cơ thể không được cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất, trẻ dễ bị suy dinh dưỡng, thiếu máu, chậm phát triển chiều cao và trí tuệ.
Trong giai đoạn từ 6 đến 24 tháng tuổi, trẻ có nhu cầu dinh dưỡng cao nhưng hệ tiêu hóa và khả năng nhai nuốt còn hạn chế. Việc cho trẻ ăn cơm hạt hoặc thức ăn thô quá sớm có thể khiến trẻ nuốt không kỹ, gây đầy bụng, rối loạn tiêu hóa và giảm hấp thu dưỡng chất. Ngoài ra, việc cho trẻ ăn chung bữa với người lớn còn khiến trẻ tiêu thụ quá nhiều muối, dầu mỡ và gia vị, gây áp lực lên gan, thận và hệ tim mạch.
Sau khi đánh giá chi tiết tình trạng dinh dưỡng của bé Hào, bác sĩ đã tư vấn cho mẹ bé về cách xây dựng thực đơn phù hợp, bổ sung sữa công thức giàu năng lượng, và tăng cường các loại thực phẩm như thịt, cá, trứng, đậu hũ, rau củ nghiền mịn, cùng với dầu ôliu hoặc dầu gấc trong mỗi bữa ăn. Bé cũng được kê thêm vitamin D3, sắt, kẽm, lysine và các vitamin khác trong một thời gian ngắn. Sau một tháng điều chỉnh chế độ ăn uống, bé Hào đã tăng 0,7 kg, ngủ ngon hơn, da dẻ hồng hào và không còn biếng ăn.
Bác sĩ Yến Thủy khuyến cáo phụ huynh nên bắt đầu cho trẻ ăn dặm từ 6 tháng tuổi với thức ăn dạng bột loãng, sau đó tăng dần độ đặc. Trong giai đoạn 6-8 tháng, trẻ nên ăn bột loãng 2-3 bữa mỗi ngày, kết hợp với bú mẹ. Từ 9-12 tháng, có thể chuyển sang cháo đặc, nghiền mềm, bổ sung thêm đạm từ thịt, cá, trứng, cùng với rau xanh và dầu ăn để cung cấp năng lượng. Trẻ thường mọc đủ 20 răng sữa, bao gồm cả răng hàm giúp nhai và nghiền nhỏ thức ăn, vào khoảng 24-30 tháng tuổi. Đây là thời điểm thích hợp để bắt đầu cho trẻ ăn cơm, giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Để đảm bảo sự phát triển toàn diện, trẻ cần được cung cấp đủ 4 nhóm thực phẩm chính: bột đường, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt, không nên cắt giảm chất béo, vì chúng giúp hòa tan các vitamin A, D, E, K, đồng thời là nguồn năng lượng quan trọng cho sự phát triển của não bộ.
Bác sĩ Yến Thủy lưu ý rằng, suy dinh dưỡng ở trẻ em đôi khi không có biểu hiện rõ ràng và dễ bị cha mẹ bỏ qua. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm cân nặng không tăng hoặc tăng rất chậm trong 2-3 tháng liên tiếp, tóc thưa và dễ gãy, da xanh xao, thường xuyên ốm vặt, biếng ăn, ngủ không ngon giấc, quấy khóc, chậm mọc răng, chậm biết đi hoặc nói.
Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, phụ huynh nên đưa trẻ đến khám dinh dưỡng sớm để được tư vấn và xây dựng chế độ ăn uống, phác đồ bổ sung vi chất phù hợp. Trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, ăn dặm đúng cách, duy trì bú sữa mẹ ít nhất đến 24 tháng tuổi, và khám dinh dưỡng định kỳ 3-6 tháng một lần để theo dõi sự phát triển toàn diện.
Admin
Nguồn: VnExpress
