Trong phiên họp thứ 50 diễn ra chiều ngày 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về Dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi), tập trung vào các nội dung quan trọng như phương pháp tính thuế mới cho hộ kinh doanh, cơ chế thưởng cho cơ quan thuế, và quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Theo tờ trình của Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn, được ủy quyền bởi Chính phủ, dự thảo luật đề xuất thay đổi căn cứ xác định nghĩa vụ thuế của hộ, cá nhân kinh doanh. Thay vì áp dụng thuế khoán như hiện tại, việc xác định sẽ dựa trên doanh thu thực tế hàng năm. Các hộ kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ tự khai và tính thuế theo từng loại trong kỳ. Chính phủ sẽ quy định chi tiết về phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (VAT), hồ sơ, thủ tục kê khai và nộp thuế, đồng thời Bộ Tài chính sẽ ban hành chế độ kế toán áp dụng cho nhóm đối tượng này.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhận định rằng, việc áp dụng cơ chế mới có thể dẫn đến việc doanh thu kê khai theo hóa đơn cao hơn đáng kể so với mức khoán hiện hành, làm tăng gánh nặng thuế cho các hộ, cá nhân kinh doanh. Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá kỹ lưỡng tác động của sự thay đổi này đối với nghĩa vụ thuế. Trong trường hợp có sự chênh lệch lớn giữa doanh thu kê khai và thuế khoán, cần xem xét điều chỉnh thuế suất để đảm bảo không gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của các hộ, cá nhân, phù hợp với tinh thần Nghị quyết 68 và mục tiêu cải thiện đời sống nhân dân.
Hiện nay, Việt Nam có hơn 5,2 triệu hộ kinh doanh, tạo ra từ 8 đến 9 triệu việc làm, tương đương với khối công ty tư nhân. Do quen với hình thức nộp thuế khoán, nhiều hộ kinh doanh chưa chú trọng đến việc ghi chép sổ sách và minh bạch doanh thu. Việc bỏ thuế khoán sẽ buộc họ phải thực hiện chế độ sổ sách kế toán và sử dụng hóa đơn theo phương pháp kê khai, tương tự như các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
Theo kế hoạch, thuế khoán sẽ được loại bỏ hoàn toàn từ đầu năm 2026. Tuy nhiên, theo Nghị định 70, từ ngày 1/6, các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm trong một số ngành nghề nhất định (như ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách, thẩm mỹ, vui chơi giải trí…) đã bắt đầu phải chuyển đổi. Đại diện Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết đây là bước chuẩn bị để các hộ kinh doanh lớn dần làm quen với phương thức quản lý mới.
Dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng đề xuất sử dụng số định danh cá nhân làm mã số thuế cho cá nhân và hộ kinh doanh. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu dự luật cần có quy định chặt chẽ về bảo mật thông tin cá nhân, tránh rò rỉ. Đồng thời, cần bổ sung các quy định về hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ trong quá trình chuyển đổi số.
Chính phủ cũng đề xuất cơ chế thưởng cho cơ quan thuế khi thu ngân sách vượt kế hoạch. Lãnh đạo Bộ Tài chính giải thích đây là khoản “thưởng vượt dự toán”, không phải là cơ chế tài chính đặc thù như trước đây. Tỷ lệ thưởng dự kiến tối đa là 10% trên số vượt thu, tương đương khoảng 8.000 tỷ đồng mỗi năm, và được chi trả tối đa bằng một tháng tiền lương cho cán bộ, công chức thuế. Chính phủ sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền về cơ chế này trước khi chính thức đưa vào luật.
Ngoài ra, dự thảo luật cũng đề xuất tăng quyền chủ động cho cơ quan thuế trong việc quản lý dữ liệu, kiểm tra, ấn định thuế và cưỡng chế thi hành.
Để khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử, cơ quan soạn thảo đề xuất trích 0,1% tổng thuế VAT nội địa (khoảng 300 tỷ đồng mỗi năm) để triển khai chương trình “hóa đơn may mắn” và thưởng cho người tố giác hành vi gian lận hóa đơn. Thứ trưởng Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết Bộ Tài chính đã tham khảo kinh nghiệm quốc tế từ các nước như Đài Loan, Trung Quốc và Bồ Đào Nha trước khi đưa ra chính sách này. Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Tài chính cũng thừa nhận cần rà soát để đảm bảo tính đồng bộ với Luật Ngân sách Nhà nước, tránh chồng chéo và có thể đưa khoản này vào phần dự toán tuyên truyền hỗ trợ thay vì là một khoản riêng.
Về vấn đề phối hợp quản lý thương mại điện tử, Bộ Tài chính cho biết sẽ hợp tác với Bộ Công Thương để thống nhất quản lý, chống thất thu, giảm thiểu rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế.
Dự kiến, Dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét và thông qua tại kỳ họp thứ 10, khai mạc vào ngày 20/10.
Admin
Nguồn: VnExpress
