Vốn được xem là biểu tượng của sự ổn định, công việc công chức liên bang tại Mỹ giờ đây lại tiềm ẩn nhiều bất trắc. Sau khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, Tổng thống Donald Trump đã khởi động chiến dịch tinh giản bộ máy hành chính, đặt mục tiêu giảm số lượng công chức từ 2,4 triệu xuống còn 2,1 triệu vào cuối năm.
Động thái này đã làm bùng nổ làn sóng cắt giảm nhân sự rầm rộ do Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) dưới sự dẫn dắt của tỷ phú Elon Musk thực hiện. Tình hình tưởng chừng đã dịu bớt sau khi Musk rời chính phủ, thì đến ngày 1/10, chính phủ Mỹ lại phải đóng cửa do Quốc hội không thông qua được dự luật ngân sách.
Việc chính phủ đóng cửa đã khiến khoảng 700.000 công chức phải tạm thời nghỉ việc. Dù những vị trí thiết yếu vẫn tiếp tục làm việc, nhưng họ phải chờ đến khi chính phủ hoạt động trở lại mới có thể nhận lương. Tận dụng tình hình này, Nhà Trắng càng đẩy mạnh nỗ lực cắt giảm biên chế trên quy mô lớn, khiến nhiều công chức thêm lo lắng về nguy cơ bị sa thải vĩnh viễn.
Đối với nhiều công chức Mỹ, tiền lương là nguồn thu nhập chính của cả gia đình. Để duy trì cuộc sống, họ buộc phải tìm kiếm việc làm thêm để trang trải chi phí sinh hoạt hoặc phòng ngừa những rủi ro có thể xảy ra.
Trên nền tảng chăm sóc thú cưng Rover, một người dùng ở Washington tự giới thiệu trong hồ sơ cá nhân rằng cô đang bị cho nghỉ việc tạm thời và sẵn sàng “giúp khách hàng chăm sóc thú cưng trong thời gian chính phủ đóng cửa”.
Một nhân viên liên bang khi được phỏng vấn đã xin phép được gọi lại sau vì đang bận lái xe cho Lyft, một ứng dụng gọi xe phổ biến tại Mỹ. Trong khi đó, một công chức Bộ Năng lượng nghỉ việc theo diện tinh giản tự nguyện đã chọn làm lễ tân theo ca tại một phòng gym để được hưởng ưu đãi về phí.
Một nhân viên an toàn công cộng liên bang chia sẻ rằng việc không được trả lương trong thời gian chính phủ đóng cửa sẽ là “thảm họa” đối với gia đình anh. Để bù đắp khoản thu nhập có thể bị mất, anh đã tranh thủ làm thêm giờ trong tháng 9. Nhờ đó, kỳ lương gần nhất anh nhận chỉ bị giảm tương đương 8-10 giờ làm việc.
“Dù vậy, đây vẫn là một mức giảm đáng kể,” anh nói với CNN. Anh đang tích cực tìm kiếm những công việc khác để kiếm thêm thu nhập, đồng thời “phải thay đổi thói quen mua sắm, cân nhắc từng khoản chi tiêu và tự hỏi liệu gia đình có thể thanh toán được các hóa đơn hay không”.
Một phân tích dữ liệu thuế liên bang do nhóm chuyên gia kinh tế từ Đại học Chicago thực hiện cho thấy, trong thời kỳ đại dịch COVID-19, nhân viên liên bang là nhóm ít có khả năng làm thêm việc tay trái nhất. Tuy nhiên, tình hình hiện tại có thể đã thay đổi, khi họ trở thành nhóm có nhiều thời gian rảnh hơn.
Giáo sư Dmitri Koustas, thành viên nhóm phân tích, nhận định: “Việc tìm kiếm thêm nguồn thu nhập ngắn hạn là một phản ứng hoàn toàn hợp lý, không chỉ đối với nhân viên liên bang mà còn đối với bất kỳ ai đang phải đối mặt với sự bất ổn”.
Thực tế, một số công chức liên bang đã bắt đầu làm thêm từ đầu năm nay, khi chính quyền Tổng thống Trump khởi động nỗ lực tinh giản biên chế, với hàng loạt đợt cắt giảm và chính sách khuyến khích nghỉ việc.
Sharon Perrone, một công chức tại Bộ Nông nghiệp Mỹ, đã làm tới 4 công việc khác nhau kể từ khi nhận được thông báo nghỉ việc theo lộ trình tinh giản vào tháng 4. Perrone nhận thêm ca làm tại chợ nông sản địa phương, nơi cô thường đến bán phô mai vào cuối tuần. Cô còn làm thêm công việc bán đồ lưu niệm tại các sự kiện âm nhạc, hỗ trợ soạn thảo sổ tay hướng dẫn về nông nghiệp ở Alaska và thiết kế đồ họa, chủ yếu cho đồng nghiệp.
Tổng cộng, Perrone đã tiết kiệm được khoảng 4.000 USD trước khi chính thức rời biên chế vào cuối tháng 9. “Tôi phải vận dụng tất cả những gì mình có,” Perrone chia sẻ. May mắn thay, cô đã tìm được một công việc toàn thời gian mới vào tuần trước, phù hợp với bằng tiến sĩ chuyên ngành đất đai của mình.
Brooke Hardison, một nhân viên khác của Bộ Nông nghiệp Mỹ, hiện đang thuộc diện phải tạm thời nghỉ việc. Hardison đã tranh thủ làm thêm công việc đại lý du lịch vào cuối tuần và những ngày nghỉ từ năm 2022. Cô còn sở hữu một kênh YouTube chuyên chia sẻ các mẹo du lịch, giúp cô có thêm thu nhập từ quảng cáo.
Khoản thu nhập này được chuyển trực tiếp vào tài khoản tiết kiệm của Hardison. Trước khi chính phủ đóng cửa, cô đã đầu tư mua một chiếc camera mới để nâng cao chất lượng video. Hiện tại, cô đang lên kế hoạch cho các chuyến đi, chỉnh sửa và đăng tải những video còn tồn đọng, với hy vọng thu hút thêm nhiều người xem mới.
“Tôi có rất nhiều mối lo lắng về công việc,” Hardison, hiện đang sống ở ngoại ô bang Maryland, tâm sự. Cô cũng đã cắt giảm chi tiêu cho những khoản không thực sự cần thiết.
Luật sư lao động Kristin Alden cho biết, trước khi làm thêm bên ngoài, công chức liên bang thường phải xin phép văn phòng đạo đức của cơ quan họ và chỉ được phép làm những công việc không gây xung đột lợi ích với vị trí hiện tại.
Một bản ghi nhớ của Bộ An ninh Nội địa Mỹ năm 2023 đã liệt kê một số công việc mà công chức được phép làm trong thời gian chính phủ đóng cửa mà không cần phê duyệt trước. Trong số đó có thể kể đến việc làm tài xế cho các ứng dụng đặt xe, giao hàng trực tuyến, hỗ trợ các sự kiện như tổ chức đám cưới hay phục vụ tiệc.
Các công việc như biểu diễn âm nhạc, làm tóc, phục vụ bàn, huấn luyện cá nhân, trông thú cưng và dạy học cũng được miễn trừ thủ tục cấp phép.
Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM), cơ quan quản lý biên chế liên bang, cũng đã thông báo vào tháng 9 rằng công chức phải nghỉ việc tạm thời vẫn cần tuân thủ các quy định về làm thêm bên ngoài và lưu ý rằng thủ tục phê duyệt trong giai đoạn này có thể gặp nhiều trở ngại.
“Rất có khả năng là nhân viên của văn phòng đạo đức cũng đang bị cho nghỉ việc,” Alden nhận định.
Admin
Nguồn: VnExpress
