Từ ngày 14/10, cả Trung Quốc và Mỹ đều bắt đầu áp dụng các loại phí cảng mới, động thái được xem là sự trả đũa lẫn nhau trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang.
Theo Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), phí này sẽ được thu tại cảng đầu tiên mà tàu cập bến trong một hải trình, hoặc tính cho 5 hải trình trong vòng một năm. Mức phí khởi điểm là 400 nhân dân tệ (tương đương 56,1 USD) một tấn, sau đó tăng lên 640 nhân dân tệ (89,81 USD) từ ngày 17/4/2026 và tiếp tục tăng lên 1.120 nhân dân tệ (157,16 USD) trong hai năm tiếp theo.
Nếu các tàu không nộp phí, thủ tục xuất nhập khẩu của họ sẽ bị đình trệ. Tuy nhiên, các tàu do Trung Quốc sản xuất, tàu rỗng vào xưởng sửa chữa và một số loại tàu khác theo quy định sẽ được miễn loại phí này.
Cùng ngày, Mỹ cũng bắt đầu thu phí cảng đối với tàu do Trung Quốc sở hữu và vận hành, với mức phí khởi điểm là 50 USD một tấn, tăng dần lên 140 USD vào năm 2028, theo kế hoạch đã công bố từ tháng 4.
Điểm khác biệt của loại phí mới này so với các phí dịch vụ thông thường tại cảng là nó mang tính chất đặc biệt, được giới chức hai nước công bố để đáp trả chính sách thương mại của nhau. Do đó, lộ trình áp dụng và mức phí mà hai bên đưa ra khá tương đồng.
Các nhà phân tích dự báo hãng vận tải biển COSCO của Trung Quốc sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, ước tính phải gánh gần một nửa trong tổng số 3,2 tỷ USD phí vào năm 2026.
Kế hoạch thu phí đối với tàu có yếu tố Trung Quốc được cho là nhằm giảm ảnh hưởng của nước này trong ngành hàng hải toàn cầu và củng cố ngành đóng tàu của Mỹ. Một cuộc điều tra dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden cho thấy Trung Quốc đã áp dụng các chính sách không công bằng để thống trị lĩnh vực hàng hải, logistics và đóng tàu, tạo tiền đề cho việc Mỹ áp dụng phí trả đũa.
Tuần trước, Bộ Giao thông Trung Quốc thông báo về việc áp phí cảng mới để đáp trả, với lộ trình và mức thu tương tự như Mỹ. Nhà phân tích Omar Nokta tại Jefferies ước tính rằng 13% tàu dầu và 11% tàu container trên toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng bởi các biện pháp này.
Công ty môi giới tàu biển Xclusiv Shipbrokers nhận định: “Việc trả đũa lẫn nhau đẩy cả hai nền kinh tế vào vòng xoáy thuế hàng hải, đe dọa làm méo mó dòng chảy hàng hóa toàn cầu”.
Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gần đây đã leo thang trở lại sau một thời gian lắng dịu nhờ thỏa thuận thương mại. Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/10 tuyên bố áp thêm thuế nhập khẩu 100% lên hàng hóa và kiểm soát phần mềm thiết yếu của Trung Quốc, đồng thời mở rộng quy định hạn chế xuất khẩu đất hiếm.
Ngày 12/10, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định chính sách kiểm soát của họ là “hợp pháp” và có “tác động rất hạn chế” đến hoạt động sản xuất và cung ứng. Đồng thời, phía Trung Quốc cáo buộc Mỹ gia tăng các biện pháp kinh tế chống lại nước này kể từ tháng 9. Bộ này cho biết mặc dù Trung Quốc đã thể hiện thiện chí và bày tỏ quan ngại, Mỹ vẫn tiếp tục thực hiện các biện pháp hạn chế thương mại theo Mục 301, nhắm vào các ngành hàng hải, logistics và đóng tàu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Admin
Nguồn: VnExpress
