Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, anh Kiên đã được chẩn đoán viêm tụy cấp do uống rượu, ở mức độ nặng hoại tử kèm suy hô hấp cấp và suy đa tạng, sau khi kết quả xét nghiệm cho thấy men tụy của anh tăng cao.
Bác sĩ CKI Đinh Tuấn Vinh từ khoa Hồi sức tích cực và chống độc (ICU) giải thích rằng viêm tụy hoại tử là một dạng nghiêm trọng của viêm tụy cấp. Tình trạng này xảy ra khi các men tiêu hóa hoạt động quá sớm bên trong tuyến tụy, dẫn đến việc mô tụy bị “tự tiêu” và hoại tử. Sự hoại tử này có thể lan rộng sang các mô xung quanh tụy, mạch máu, và mô mỡ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng và suy đa tạng. Đây là một biến chứng rất nguy hiểm, đòi hỏi điều trị tích cực và theo dõi sát sao tại ICU.
Để cải thiện tình trạng suy hô hấp của anh Kiên, bác sĩ Vinh đã tiến hành đặt nội khí quản, cho thở máy, đồng thời sử dụng thuốc an thần, giảm đau và điều chỉnh kháng sinh dựa trên kết quả cấy máu.
Trong những ngày đầu điều trị, anh Kiên còn gặp phải các biến chứng như tràn dịch màng bụng và màng phổi, rối loạn điện giải, nhiễm trùng huyết và suy đa tạng. Các bác sĩ đã phải can thiệp bằng cách đặt catheter tĩnh mạch trung tâm và thực hiện lọc máu liên tục để loại bỏ độc tố, hấp thụ các chất gây viêm trong máu và cân bằng dịch. Sau hai tuần điều trị tích cực, anh Kiên đã hồi phục, tỉnh táo trở lại, các chỉ số sinh hiệu ổn định và có thể tự thở, sau đó được xuất viện với đơn thuốc duy trì và lời khuyên tránh xa rượu để ngăn ngừa tái phát.
Một trường hợp khác là ông Quý, 50 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau dữ dội vùng thượng vị (phía trên rốn), bụng chướng căng sau nhiều ngày uống rượu và tự ý ngưng thuốc điều trị tăng huyết áp, rối loạn lipid máu.

Kết quả xét nghiệm ban đầu cho thấy chỉ số triglyceride trong máu của ông Quý lên đến 6.193 mg/dl, cao gấp 41 lần so với mức bình thường. Các bác sĩ chẩn đoán ông bị viêm tụy cấp do rượu, kèm theo tăng triglyceride máu. Hình ảnh chụp CT cho thấy viêm tụy cấp thể phù nề, sau đó nhanh chóng chuyển sang thể hoại tử với dịch tụ quanh tụy và tràn dịch màng phổi. Ông Quý đã được hồi sức, kiểm soát huyết áp, giảm đau và đặt catheter tĩnh mạch trung tâm.
Các bác sĩ đã tiến hành thay huyết tương để giảm nhanh lượng triglyceride, sử dụng albumin để thay thế dịch. Đồng thời, ông Quý được lọc máu liên tục (CRRT), truyền insulin, kiểm soát điện giải, nuôi dưỡng tĩnh mạch, giảm tiết dịch tụy và sử dụng kháng sinh phổ rộng để phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng. Sau gần ba tuần điều trị tích cực, sức khỏe của ông Quý đã ổn định và ông được xuất viện.
Theo BS.CKI Hà Viết Ngọc từ khoa Hồi sức tích cực – Chống độc (ICU), Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, viêm tụy cấp được phân loại thành ba mức độ: nhẹ (không suy tạng, không hoại tử), trung bình (suy tạng thoáng qua hoặc có biến chứng tại chỗ) và nặng (suy tạng kéo dài kèm hoại tử mô tụy, có thể nhiễm trùng). Ông cũng cho biết thêm rằng sỏi mật, rượu bia và tăng triglyceride là những nguyên nhân hàng đầu gây viêm tụy cấp, trong đó rượu bia chiếm khoảng 30% các trường hợp.
Rượu có thể làm tăng tổng hợp triglyceride ở gan và giảm khả năng phân giải mỡ, dẫn đến tăng cao lượng mỡ trung tính trong máu. Thói quen uống rượu bia kéo dài có thể gây tổn thương gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ, viêm gan, thậm chí xơ gan, làm rối loạn quá trình sản xuất và bài tiết dịch mật. Sự mất cân bằng dịch mật, đặc biệt là tăng bilirubin và cholesterol, có thể dẫn đến hình thành sỏi trong túi mật hoặc đường mật. Ngoài ra, thói quen uống rượu bia thường đi kèm với chế độ ăn nhiều chất béo, ít chất xơ, tăng hoặc giảm cân thất thường, làm tăng nguy cơ sỏi mật.
Các bác sĩ khuyến cáo rằng những người có nguy cơ viêm tụy nên hạn chế tối đa hoặc tốt nhất là bỏ hẳn rượu bia, tăng cường ăn rau xanh, cá biển, chất xơ, duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục đều đặn hàng tuần. Đau bụng dữ dội lan ra sau lưng, kèm theo nôn ói là những dấu hiệu nhận biết viêm tụy cấp. Việc kiểm tra mỡ máu định kỳ cũng rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm, từ đó tránh được viêm tụy cấp và các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Admin
Nguồn: VnExpress