Chặn Testosterone: Giải pháp triệt căn ung thư tuyến tiền liệt

Hai năm trước, kết quả xét nghiệm máu của ông Chuyên cho thấy nồng độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) lên tới 52,5 ng/mL, vượt quá 13 lần so với ngưỡng tối đa 4 ng/mL ở nam giới khỏe mạnh. Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) vùng chậu cũng cho thấy tuyến tiền liệt của ông lớn bất thường, kích thước 43x39x44mm, tương đương với thể tích 38g.

Bác sĩ Sơn tư vấn cho ông Chuyên về tình trạng bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Bác sĩ Sơn tư vấn bệnh tuyến tiền liệt cho bệnh nhân (Ảnh BVĐK Tâm Anh). Ảnh: Internet

Trước tình hình này, BS.CKII Ngô Trường Sơn, Phó khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, đã chỉ định thực hiện sinh thiết tuyến tiền liệt qua đường tầng sinh môn dưới hướng dẫn của siêu âm đầu dò trực tràng. Kết quả sinh thiết xác định ông Chuyên mắc ung thư biểu mô tuyến nang của tuyến tiền liệt, với điểm Gleason 9/10, thuộc nhóm nguy cơ rất cao.

Ung thư tuyến tiền liệt được phân loại thành 5 nhóm tiên lượng khác nhau, từ nguy cơ rất thấp đến rất cao. Trường hợp của ông Chuyên là ung thư giai đoạn sớm, tại chỗ (T3N0M0), khi khối u chưa xâm lấn vỏ bao và chưa di căn hạch hay di căn xa. Tuy nhiên, do thuộc nhóm nguy cơ cao nhất, khối u của ông có tốc độ phát triển nhanh, độ ác tính cao và khả năng di căn sớm.

Để kiểm soát bệnh, bác sĩ Sơn đã chỉ định phác đồ điều trị nội tiết tân bổ trợ, bao gồm tiêm thuốc mỗi tháng một lần và uống thuốc hàng ngày. Chỉ sau một tháng điều trị, chỉ số PSA của ông Chuyên đã giảm về mức bình thường. Sau bốn tháng, kết quả chụp MRI cho thấy kích thước tuyến tiền liệt giảm đáng kể từ 38g xuống còn 12g, đồng thời các triệu chứng khó tiểu của bệnh nhân cũng biến mất. Tiếp theo, ông Chuyên được xạ trị gia tốc điều biến liều (IMRT) trong 37 buổi. Liều xạ được phân bổ một cách có kế hoạch, tập trung vào tuyến tiền liệt để tiêu diệt tế bào ung thư, đồng thời giảm dần liều ở vùng ngoại vi để bảo vệ các cơ quan lân cận như bàng quang, trực tràng và xương chậu, từ đó hạn chế tối đa các tác dụng phụ.

Bác sĩ Sơn giải thích rằng tế bào ung thư tuyến tiền liệt sử dụng hormone sinh dục nam testosterone như một nguồn nhiên liệu để phát triển. Liệu pháp nội tiết tân bổ trợ sử dụng thuốc để làm giảm hoặc chặn testosterone, từ đó cắt nguồn cung cấp “nhiên liệu” cho ung thư, khiến chúng ngừng phát triển và teo nhỏ. Kết hợp với xạ trị ngoài điều biến liều (IMRT), khối u của ông Chuyên đã giảm tới 70% kích thước chỉ sau 4 tháng, giúp bệnh nhân tránh được phẫu thuật. Ông Chuyên tiếp tục điều trị nội tiết trong hai năm tiếp theo.

Chụp MRI tuyến tiền liệt của bệnh nhân trước (bên trái) và sau điều trị (bên phải). Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
MRI tuyến tiền liệt: So sánh trước và sau điều trị (Ảnh BVĐK Tâm Anh). Ảnh: Internet

Sau hai năm điều trị theo phác đồ, sức khỏe của ông Chuyên đã trở lại bình thường, kích thước tuyến tiền liệt cũng giảm. Bác sĩ Sơn nhấn mạnh rằng “phác đồ điều trị đa mô thức giúp bệnh nhân triệt căn, khỏi bệnh, bảo tồn cấu trúc giải phẫu tuyến tiền liệt và chức năng sinh lý sau điều trị”.

Trước đây, bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn sớm, tại chỗ, có nguy cơ cao và rất cao thường phải trải qua phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt và nạo vét hạch. Đây là một phẫu thuật xâm lấn, có thể gây ra các biến chứng như rối loạn cương dương, rối loạn tiểu tiện, tiểu buốt hoặc tiểu không tự chủ. Tuy nhiên, phác đồ điều trị đa mô thức kết hợp liệu pháp nội tiết tân bổ trợ và xạ trị gia tốc đã giúp bảo tồn chức năng, bao gồm cả chức năng sinh lý, cho bệnh nhân.

Theo thống kê của Globocan năm 2022, Việt Nam có hơn 5.800 ca mắc mới ung thư tuyến tiền liệt, đứng thứ 7 trong số các bệnh ung thư phổ biến nhất. Bệnh thường tiến triển âm thầm, ít triệu chứng, gây khó khăn cho việc phát hiện sớm. Khi ung thư tuyến tiền liệt được phát hiện muộn, đã di căn, xâm lấn và chèn ép các bộ phận khác, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như tiểu khó, tiểu đau, tiểu ra máu, rối loạn cương dương hoặc xuất tinh ra máu. Lúc này, việc điều trị trở nên khó khăn hơn, bệnh nhân phải chịu đựng nhiều tác dụng phụ, cơ hội khỏi bệnh thấp và chất lượng cuộc sống giảm sút.

Bác sĩ Sơn khuyến cáo nam giới sau 50 tuổi nên tầm soát ung thư tuyến tiền liệt tại các bệnh viện có đầy đủ trang thiết bị như siêu âm và xét nghiệm chỉ số PSA. Các phương pháp này giúp phát hiện ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn sớm. Để phòng ngừa bệnh, nam giới nên duy trì lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thịt đỏ, ăn nhiều rau xanh, tránh rượu bia, không hút thuốc lá và tập thể dục thường xuyên để ổn định testosterone, tăng cường miễn dịch và giảm viêm mạn tính.

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *