Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 15/10 về tình hình phát triển kinh tế – xã hội năm 2025 và kế hoạch cho năm 2026, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, thừa ủy quyền của Chính phủ, đã trình bày báo cáo quan trọng về các mục tiêu và định hướng phát triển kinh tế sắp tới.
Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2026 ở mức 10%, đồng thời kiểm soát lạm phát ở mức khoảng 4,5%. GDP bình quân đầu người dự kiến đạt 5.400-5.500 USD. Để đạt được các mục tiêu này, Chính phủ dự kiến tăng thu ngân sách Nhà nước thêm 10%, đồng thời giảm 5% chi đầu tư và 10% chi thường xuyên, nhằm высвободить nguồn lực cho các dự án trọng điểm như đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng và các chương trình an sinh xã hội.
Báo cáo cũng nhấn mạnh các trọng tâm phát triển kinh tế trong năm tới, bao gồm tái cơ cấu nền kinh tế, hệ thống tín dụng, xử lý nợ xấu, phát triển kinh tế số – xanh, công nghệ bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
Chính phủ tiếp tục chủ trương thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) một cách chọn lọc, đồng thời phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM, Đà Nẵng và các khu thương mại tự do thế hệ mới ở các thành phố lớn như Đà Nẵng, Hải Phòng để tăng cường thu hút đầu tư.
Trong năm nay, Chính phủ dự kiến hoàn thành và vượt tất cả 15 chỉ tiêu kinh tế – xã hội đã đề ra. Kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định, tăng trưởng cao, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm, và nợ công cũng như bội chi ngân sách nằm trong giới hạn an toàn.
Tăng trưởng GDP trong 9 tháng đầu năm đạt 7,85% so với cùng kỳ, và dự kiến cả năm đạt khoảng 8%, thuộc nhóm cao nhất trong khu vực và trên thế giới. Đáng chú ý, 32 địa phương đạt mức tăng trưởng GRDP trên 8%, trong đó 13 địa phương đạt trên 10%. Quy mô GDP ước tính đạt khoảng 510 tỷ USD, xếp thứ 32 trên thế giới và thứ 4 trong ASEAN. GDP bình quân đầu người vượt mức 5.000 USD, đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đánh giá cao những kết quả đạt được, cho rằng nhiều chỉ tiêu kinh tế – xã hội đã vượt dự báo trong bối cảnh khó khăn chưa từng có, tạo nền tảng vững chắc để củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa cho phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới.
Tuy nhiên, ông Mãi cũng lưu ý về những khó khăn, thách thức trong quá trình cơ cấu lại nền kinh tế, đồng thời đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ lưỡng về nền tảng tăng trưởng kinh tế.
Ông Mãi cho rằng các động lực tăng trưởng chính như xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư chưa thực sự mạnh mẽ. Xuất khẩu còn thiếu tính bền vững, có dấu hiệu chậm lại và phụ thuộc lớn vào khu vực FDI cũng như nguồn cung bên ngoài. Các chính sách thuế đối ứng, rào cản kỹ thuật và yêu cầu xanh hóa từ các thị trường lớn như Mỹ và EU ngày càng tăng, gây ảnh hưởng đến khu vực này.
Bên cạnh đó, quy mô đầu tư công giai đoạn 2025 rất lớn, nhưng tỷ lệ giải ngân vẫn còn thấp, mới chỉ đạt khoảng 50% kế hoạch tính đến hết tháng 9. Tiêu dùng trong nước chưa có sự đột phá rõ rệt, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong giai đoạn 2021-2025 tăng bình quân 7,5%, thấp hơn đáng kể so với giai đoạn trước.
Ông Mãi cảnh báo về nguy cơ nền kinh tế có thể mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình do vẫn dựa vào gia công, nhập khẩu và mô hình tăng trưởng chủ yếu dựa vào vốn và lao động.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị Chính phủ có các giải pháp phòng ngừa rủi ro tiềm ẩn trên thị trường vàng, trái phiếu và tín dụng bất động sản để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.
Trong bối cảnh dư địa chính sách, đặc biệt là chính sách tiền tệ, bị thu hẹp, Chính phủ cần kiên định các nguyên tắc điều hành. Ông Phan Văn Mãi cho rằng việc tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ là một thách thức với cấu trúc thị trường vốn hiện tại.

Về kế hoạch năm 2026, cơ quan thẩm tra khuyến nghị Chính phủ cần chủ động và linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, khả năng chống chịu và tận dụng các cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng.
Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận định mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong năm tới là một thách thức lớn trong bối cảnh tình hình thế giới được dự báo sẽ rơi vào một “trạng thái bất thường mới”. Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro như suy thoái kinh tế toàn cầu do các biện pháp thuế quan, nợ công và sự gián đoạn thương mại toàn cầu. Sự xuất hiện của “bong bóng công nghệ và cơn sốt AI” cũng có thể tạo ra sự bất hợp lý trong việc phân bổ nguồn lực.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng đồng tình rằng mục tiêu tăng trưởng 10% vào năm 2026 tạo ra áp lực rất lớn, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ và mang tính chiến lược. Ông lưu ý Chính phủ cần duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, tránh tăng trưởng nóng và không chạy theo các con số cao để đánh đổi sự ổn định.
Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản trị chặt chẽ, kiểm soát lạm phát, nợ công và chất lượng tín dụng để phòng ngừa các rủi ro như bong bóng tài sản và các cú sốc từ bên ngoài.
Admin
Nguồn: VnExpress