**Người Việt Nam Thay Đổi Thói Quen Chi Tiêu và Quản Lý Tài Chính Trong Kỷ Nguyên Số**
Một nghiên cứu mới công bố trong tháng 9 đã chỉ ra những thay đổi đáng kể trong cách người Việt Nam chi tiêu và quản lý tài chính, nhờ sự phát triển của các công nghệ thanh toán số. Từ ví điện tử, mã QR, sinh trắc học đến trí tuệ nhân tạo (AI), các phương thức thanh toán này mang lại sự tiện lợi, an toàn và trải nghiệm tài chính cá nhân hóa.
Nghiên cứu cho thấy Việt Nam đang dẫn đầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương về tốc độ chuyển đổi sang thanh toán số. Đáng chú ý, 70% người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng các hình thức thanh toán mới như sinh trắc học, mã QR và ví di động. Trong năm qua, 94% người Việt đã sử dụng ít nhất một phương thức thanh toán số, cao hơn 7% so với mức trung bình toàn cầu. Có đến 74% người dùng đã trải nghiệm thêm các hình thức thanh toán số mới, so với tỷ lệ 51% trên toàn cầu.
Sự thay đổi này được thể hiện rõ nét qua việc 98% người dùng dự định tiếp tục sử dụng các phương thức thanh toán số trong năm tới, vượt xa mức 95% của thế giới. Đặc biệt, 93% người Việt kỳ vọng sẽ sử dụng từ năm phương thức thanh toán trở lên, so với con số 86% trên toàn cầu.
Không chỉ trong thanh toán, người tiêu dùng Việt Nam còn chủ động ứng dụng công nghệ để quản lý tài chính cá nhân. Có đến 93% người dùng mong muốn AI được tích hợp vào các hoạt động tài chính, đặc biệt trong phát hiện gian lận (82%), tự động hóa thanh toán (81%), cá nhân hóa sản phẩm (79%) và dự đoán chi tiêu (77%). Điều này cho thấy sự chuyển dịch từ các công cụ quản lý truyền thống sang các giải pháp thông minh, chủ động và phù hợp với nhịp sống số.
**Gen Alpha và Sự Thay Đổi Trong Nhận Thức Tài Chính**
Thế hệ Gen Alpha (sinh từ năm 2010 trở đi) đang tiếp cận tài chính từ rất sớm. Nghiên cứu cho thấy 98% trẻ em Gen Alpha đã tiếp cận với ít nhất một loại tài khoản tài chính, trong đó 57% có tài khoản tiết kiệm, 54% sở hữu tài khoản cá nhân trên ứng dụng có liên kết thanh toán và 52% sử dụng ví điện tử.
Các bậc phụ huynh Gen Alpha cũng nhận thức rõ sự thay đổi này, với 75% tin rằng con mình hiểu biết về tài chính sớm hơn họ ở cùng độ tuổi. Đáng chú ý, 61% phụ huynh cảm thấy không chắc chắn về kiến thức tài chính của mình so với thế hệ con. 59% thừa nhận con họ biết nhiều hơn về các phương thức thanh toán mới, và 81% mong muốn có thêm công cụ để dạy trẻ về tài chính.
Mastercard nhận định rằng sự phát triển của ví điện tử, thanh toán di động và tài khoản ảo đang thúc đẩy các gia đình Việt Nam tìm kiếm giải pháp thông minh để trang bị cho thế hệ trẻ nền tảng tài chính vững chắc. Phụ huynh Việt Nam đặc biệt quan tâm đến các tính năng như nội dung giáo dục tài chính (73%), kiểm soát chi tiêu của con (58%), mô phỏng thực tế (52%), chuyển khoản liền mạch (49%) và trải nghiệm trò chơi hóa (29%).
**Xu Hướng Thanh Toán và Quản Lý Tài Chính Tích Hợp**
Người tiêu dùng Việt Nam ở mọi lứa tuổi đang mạnh mẽ đón nhận xu hướng thanh toán hiện đại. Họ mong muốn tùy chỉnh linh hoạt cách thanh toán, tận dụng các phương thức gắn liền với môi trường số như thanh toán ngang hàng (peer-to-peer), thanh toán từ cá nhân đến doanh nghiệp (peer-to-merchant), mã QR, thiết bị đeo thông minh và thương mại xã hội.
Sự chuyển dịch này còn mở rộng sang quản lý tài chính tổng thể. Người Việt ngày nay mong muốn sử dụng một ứng dụng duy nhất để quản lý mọi khoản chi tiêu, tiết kiệm và mua sắm. Có đến 81% người tiêu dùng Việt Nam mong muốn có một “siêu ứng dụng” đáp ứng các nhu cầu trên, thay vì phải sử dụng nhiều nền tảng riêng lẻ.
**Thương Mại Xã Hội và Trải Nghiệm “Lướt Xem và Mua Sắm”**
Xu hướng mua sắm trên mạng xã hội đang phát triển mạnh mẽ. Trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, 39% người tiêu dùng đã từng mua hàng qua các ứng dụng chat hoặc mạng xã hội. Tại Việt Nam, 77% người tiêu dùng quan tâm đến việc tìm kiếm sản phẩm từ các nền tảng mạng xã hội hoặc từ những người nổi tiếng họ theo dõi. Sự kết hợp giữa thương mại và giải trí đang tạo ra trải nghiệm “lướt xem và mua sắm”, nơi hành vi tiêu dùng diễn ra ngay trong không gian kỹ thuật số quen thuộc.
**Bảo Mật và Niềm Tin Trong Thanh Toán Số**
Mặc dù công nghệ giúp thanh toán dễ dàng hơn, niềm tin và bảo mật vẫn là yếu tố then chốt để người tiêu dùng duy trì thói quen này. 88% người tiêu dùng Việt Nam tin rằng thanh toán sinh trắc học an toàn hơn các phương thức truyền thống, nhưng 77% vẫn lo ngại về quyền truy cập dữ liệu cá nhân. Do đó, việc cân bằng giữa tính bảo mật và sự thuận tiện trong trải nghiệm là một thách thức lớn.
Mastercard đang đầu tư vào các công nghệ bảo mật tiên tiến như mã hóa dữ liệu (tokenization), xác thực bằng Payment Passkeys và AI phân tích hành vi giao dịch để giảm rủi ro và bảo đảm người dùng có thể kiểm soát dữ liệu của mình mà không bị gián đoạn trải nghiệm.
**Giải Pháp Tài Chính Chủ Động và An Toàn**
Mastercard cũng đang phát triển Agent Pay – công nghệ AI tự chủ có khả năng hỗ trợ người dùng ra quyết định trong suốt hành trình mua sắm, từ khâu lựa chọn sản phẩm đến thanh toán. Giải pháp này thể hiện cam kết của Mastercard trong việc mang lại các giải pháp tài chính chủ động, an toàn và phù hợp với mọi thế hệ.
Ông Sharad Jain, Giám đốc Quốc gia Mastercard tại Việt Nam, Lào và Campuchia, nhấn mạnh rằng Việt Nam đang dẫn đầu trong việc chấp nhận thanh toán số, thể hiện sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng và sự sẵn sàng hòa mình vào hệ sinh thái số của người Việt. Mastercard cam kết tiếp tục xây dựng trải nghiệm thanh toán liền mạch, toàn diện và phù hợp cho mọi thế hệ.
Nghiên cứu này được thực hiện bởi The Harris Poll thay mặt Mastercard, khảo sát 19.302 người tiêu dùng trên toàn cầu, trong đó có 9.131 người tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Cuộc khảo sát được tiến hành trực tuyến vào ngày 4-20/9/2024, thu thập dữ liệu về hành vi, thái độ và sở thích của người tiêu dùng với các phương thức thanh toán truyền thống và hiện đại.
Với sự hiện diện tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ, Mastercard cam kết thúc đẩy nền kinh tế số và mở rộng cơ hội tài chính cho cộng đồng thông qua các giải pháp thanh toán an toàn, thông minh và dễ tiếp cận.
Admin
Nguồn: VnExpress
