Bác sĩ chuyên khoa II Mã Thanh Phong, Trưởng đơn vị Hô hấp tại Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết viêm phổi kẽ là tình trạng bệnh lý đặc trưng bởi viêm nhiễm và xơ hóa xảy ra tại khoảng kẽ của phổi. Khoảng kẽ này bao gồm các mô liên kết bao quanh các phế nang, mạch máu và những đường dẫn khí nhỏ trong phổi. Sự tổn thương mô phổi gây cản trở quá trình trao đổi oxy giữa phổi và máu, dẫn đến các triệu chứng như khó thở, ho kéo dài và mệt mỏi do thiếu oxy.
Viêm phổi kẽ thường gây ra xơ hóa mô phổi, một quá trình không thể phục hồi. Khi mô phổi trở nên dày và cứng, oxy khó khăn hơn trong việc đi vào máu, đồng thời CO₂ cũng khó thoát ra khỏi phổi. Về lâu dài, điều này làm giảm khả năng co giãn của phổi, dẫn đến tình trạng thở nông và thiếu oxy mãn tính. Một số dạng bệnh, chẳng hạn như xơ phổi vô căn, có thể tiến triển nhanh chóng và có tiên lượng xấu, dẫn đến suy hô hấp và tử vong chỉ trong vòng vài năm nếu không được điều trị tích cực.
Các biến chứng của viêm phổi kẽ rất đa dạng và nghiêm trọng. Xơ hóa mô phổi có thể làm tăng áp lực trong các mạch máu phổi, gây ra tăng huyết áp phổi. Hậu quả là tâm thất phải của tim phải làm việc gắng sức để bơm máu qua phổi, dẫn đến suy tim phải. Ở giai đoạn cuối của bệnh, nồng độ oxy trong máu giảm đáng kể, gây ra suy hô hấp. Trong một số trường hợp, có thể xảy ra xẹp phổi do không khí tràn vào khoang màng phổi, gây chèn ép và làm co rút phổi. Tổn thương mô phổi cũng làm suy yếu khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh, khiến người bệnh dễ bị nhiễm trùng phổi do vi khuẩn hoặc virus. Tình trạng sẹo mãn tính cũng có thể thúc đẩy sự hình thành các tế bào ác tính, làm tăng nguy cơ ung thư phổi.
Tiên lượng của bệnh viêm phổi kẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nguyên nhân gây bệnh, mức độ tổn thương phổi và thời điểm bắt đầu điều trị. Bác sĩ Phong cho biết, những trường hợp bệnh nhẹ, được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, người bệnh có thể sống và sinh hoạt gần như bình thường. Tuy nhiên, đối với xơ phổi vô căn, một dạng bệnh phổ biến và nghiêm trọng nhất, tuổi thọ trung bình của bệnh nhân chỉ khoảng 3-5 năm sau khi được chẩn đoán. Một số người có thể kéo dài thời gian sống nhờ sử dụng thuốc kháng xơ, liệu pháp oxy hoặc ghép phổi.
Việc điều trị viêm phổi kẽ cần được cá nhân hóa dựa trên nguyên nhân và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc chống viêm hoặc thuốc ức chế miễn dịch để giảm viêm và làm chậm sự tiến triển của bệnh. Trong giai đoạn nặng, liệu pháp oxy được áp dụng để cải thiện nồng độ oxy trong máu, giảm biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Ghép phổi là giải pháp cuối cùng được cân nhắc khi người bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa, nhằm cải thiện tiên lượng sống.
Bên cạnh điều trị, việc chăm sóc và phòng ngừa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh viêm phổi kẽ. Người bệnh cần được cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ năng lượng, protein và vitamin để tránh tình trạng sụt cân và suy nhược. Tiêm vaccine cúm và viêm phổi hàng năm giúp ngăn ngừa nhiễm trùng hô hấp. Duy trì thói quen tập luyện nhẹ nhàng, bỏ thuốc lá, ngủ đủ giấc và giữ tinh thần lạc quan cũng rất quan trọng.
Bác sĩ khuyến cáo những người có các triệu chứng như ho khan, khó thở tăng dần hoặc mệt mỏi không rõ nguyên nhân nên đến các bệnh viện có chuyên khoa hô hấp để được thăm khám và chẩn đoán. Các phương pháp như đo chức năng hô hấp, đa ký hô hấp và chụp CT ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh phổi mô kẽ một cách chính xác, an toàn và hiệu quả.
Admin
Nguồn: VnExpress
