Nhiều người dân vô tình vướng vào vòng lao lý vì thú chơi động vật hoang dã, quý hiếm mà không hề hay biết. Câu chuyện của chị Hồng Quyên ở TP HCM và anh Thái Khắc Thành ở Nghệ An là những ví dụ điển hình.
Năm 2022, chị Quyên, 40 tuổi, đã chi gần 200 triệu đồng để mua các loài vẹt như Malucan Cockatoo, Amazon Naped và vẹt xám châu Phi trên mạng. Thấy những con vẹt này có bộ lông sặc sỡ, thông minh và biết nói chuyện, chị Quyên quyết định mua về nuôi. Chị chia sẻ: “Tôi chỉ tìm hiểu cách nuôi, không hề nghĩ đến việc kiểm tra chúng có nằm trong sách đỏ hay không”. Người bán cam kết với chị rằng đây là vẹt sinh sản tại trại, không phải săn bắt từ tự nhiên.
Những video về đàn vẹt của chị thu hút hàng triệu lượt xem trên mạng xã hội. Tuy nhiên, không lâu sau, trung tâm bảo vệ động vật hoang dã đã gửi thông báo, cảnh báo chị Quyên đang nuôi nhốt trái phép loài nguy cấp và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Chị Quyên cho biết: “Lúc đó tôi mới biết mình đang nuôi động vật cấm” và chấp nhận nộp phạt, giao lại đàn vẹt cho cơ quan chức năng.
Tương tự, anh Thái Khắc Thành, 45 tuổi ở Nghệ An, cũng vướng vào rắc rối pháp lý vì đam mê nuôi gà lôi trắng. Năm 2024, thấy gà lôi trắng đẹp, anh mua ba con về nuôi và nhân giống thành công. Đến tháng 4/2025, anh bị bắt và sau đó bị TAND tỉnh Thái Bình (nay là Hưng Yên) tuyên phạt 6 năm tù vì nuôi, buôn bán 13 con gà lôi trắng – loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm.
Tại phiên phúc thẩm ngày 17/10, TAND tỉnh Hưng Yên đã tuyên miễn trách nhiệm hình sự cho anh Thành. Hội đồng xét xử nhận định hành vi của anh Thành tại thời điểm bị khởi tố là “đúng người, đúng tội”, nhưng do thay đổi của pháp luật, hành vi này không còn nguy hiểm cho xã hội.
Những vụ việc như của chị Quyên và anh Thành cho thấy thực trạng nhiều người dân chưa nhận thức đầy đủ về các quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã. Trong khi đó, trên các nền tảng mạng xã hội vẫn tồn tại hàng chục hội nhóm công khai buôn bán, trao đổi động vật hoang dã, từ chim, gà rừng, vẹt nhập khẩu đến rùa, tê tê.
Mức án 6 năm tù trong vụ việc của anh Thái Khắc Thành đã gây ra nhiều tranh luận trên mạng xã hội. Một số ý kiến cho rằng cần xử phạt nghiêm khắc cả người mua và người bán để răn đe, trong khi nhiều người lại cho rằng người dân mua về nuôi chơi vì thiếu hiểu biết thì không đáng bị phạt nặng.
Bà Nguyễn Thị Phương Dung, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), khẳng định việc thiếu hiểu biết không phải là lý do để hợp pháp hóa hành vi vi phạm pháp luật. Bà cho rằng công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã đã được tăng cường và người dân hoàn toàn có thể chủ động tìm hiểu thông tin.
Luật sư Trần Thị Thanh Lam, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội, cũng đồng tình rằng thói quen tiêu dùng, niềm tin vào các sản phẩm từ động vật hoang dã và sự thiếu nhận thức pháp luật là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.
Theo Báo cáo Công tác xử lý tội phạm về động vật hoang dã tại Việt Nam do ENV công bố, số vụ án hình sự về động vật hoang dã và số bị cáo phải nhận án tù đã tăng đáng kể trong những năm gần đây.
Để tránh vướng vào vòng lao lý, luật sư Trần Thị Thanh Lam khuyên người dân cần chủ động tìm hiểu pháp luật, “nói không” với các sản phẩm từ động vật hoang dã và kịp thời báo cho cơ quan chức năng khi phát hiện vi phạm. Về phía cơ quan quản lý, bà Phương Dung đề xuất cần ban hành “Danh mục động vật hoang dã được phép nuôi thương mại” một cách rõ ràng để người dân biết rõ loài nào được phép đầu tư.
Anh Nguyễn Viết, 50 tuổi ở Nghệ An, từng có ý định nuôi gà lôi trắng nhưng đã thay đổi ý định sau khi biết thông tin “đi tù vì nuôi gà lôi trắng”. Anh chia sẻ: “Cũng may có vụ việc đó mà tôi biết để dừng lại. Giờ muốn nuôi con gì đều phải tra cứu sách đỏ để không vi phạm pháp luật”.
Những câu chuyện trên là lời cảnh tỉnh cho những ai có ý định nuôi hoặc kinh doanh động vật hoang dã. Việc nâng cao nhận thức pháp luật và tìm hiểu kỹ thông tin trước khi quyết định sẽ giúp tránh được những hậu quả đáng tiếc.
Admin
Nguồn: VnExpress
