William J. O’Neil, người sáng lập phương pháp đầu tư CANSLIM nổi tiếng, với cuốn sách “How to Make Money in Stocks: A Winning System in Good Times or Bad”, đã đưa ra những lời khuyên giá trị cho nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh thị trường đầy biến động.
Theo O’Neil, nhà đầu tư cần trang bị cho mình cả chiến lược phòng thủ và tấn công. Chiến lược phòng thủ giúp bảo vệ vốn khi thị trường đi xuống, còn chiến lược tấn công giúp hiện thực hóa lợi nhuận khi có cơ hội. Thay vì chỉ dựa vào chiến lược mua và giữ, việc duy trì kỷ luật đầu tư, theo dõi sát sao dữ liệu, đặc biệt là biểu đồ giá, khối lượng giao dịch và hành vi giá quanh các đường trung bình, sẽ giúp nhà đầu tư sớm nhận diện được các tín hiệu cảnh báo rủi ro.
**Chiến lược phòng thủ: Cắt lỗ sớm để bảo toàn vốn**
Một trong những nguyên tắc nổi tiếng của O’Neil là cắt lỗ khi giá cổ phiếu giảm 7-8% so với điểm mua ban đầu. Ví dụ, nếu bạn mua cổ phiếu ở giá 100, thì khi giá giảm xuống 92-93, bạn nên bán. Tuy nhiên, nếu cổ phiếu tăng lên 150 rồi giảm 8% còn 138, bạn chưa nên vội cắt lỗ mà cần theo dõi thêm các tín hiệu khác.
O’Neil quan niệm, việc chấp nhận mức lỗ 7-8% giống như việc mua một khoản phí bảo hiểm để tránh nguy cơ mất mát lớn hơn, có thể lên đến 20-50%. Trong những giai đoạn thị trường đặc biệt xấu, mức cắt lỗ có thể được thu hẹp xuống còn 3-5%.
**Chiến lược tấn công: Chốt lời đúng thời điểm**
Ngược lại, khi cổ phiếu tăng giá, O’Neil khuyên nhà đầu tư nên chốt phần lớn lợi nhuận khi cổ phiếu tăng 20-25% so với thời điểm mua. Theo ông, việc bán “trên đường đi lên” giúp nhà đầu tư bảo toàn thành quả trước khi cổ phiếu bước vào giai đoạn tích lũy mới.
O’Neil cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hiệu ứng cộng gộp. Theo quy tắc 72, nếu nhà đầu tư lặp lại ba lần mức lãi khoảng 24% và tái đầu tư, số vốn ban đầu gần như sẽ được nhân đôi.
Một ngoại lệ đáng chú ý là quy tắc nắm giữ 8 tuần. Nếu cổ phiếu tăng trên 20% trong vòng ba tuần kể từ phiên bứt phá chuẩn, nhà đầu tư nên giữ cổ phiếu ít nhất 8 tuần. Bởi lẽ, đà tăng mạnh sớm có thể là dấu hiệu của một cổ phiếu dẫn dắt. Trong giai đoạn này, thị trường có thể xuất hiện những biến động và nhịp chốt lời ngắn hạn, do đó, việc giữ kỷ luật sẽ giúp nhà đầu tư tránh bán cổ phiếu quá sớm. Tuy nhiên, quy tắc này chỉ phù hợp với những doanh nghiệp có nền tảng cơ bản vững chắc và nhận được sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư tổ chức.
Ngoài kỷ luật về mặt kỹ thuật, yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng. Một trong những sai lầm tâm lý phổ biến là việc nhà đầu tư thường có xu hướng giữ lại những cổ phiếu đang thua lỗ với hy vọng gỡ gạc, trong khi lại bán quá sớm những cổ phiếu đang có lãi. O’Neil khuyên nhà đầu tư nên ưu tiên loại bỏ những cổ phiếu yếu và tập trung vốn vào những cổ phiếu mạnh. Đồng thời, nhà đầu tư nên xây dựng kế hoạch bán ngay từ trước khi mua, bao gồm mức cắt lỗ, vùng chốt lời và các tín hiệu cảnh báo trên biểu đồ.
Hiện nay, tại Việt Nam, một số công ty chứng khoán đã ứng dụng công nghệ để hỗ trợ nhà đầu tư trong giao dịch. Ví dụ, DNSE đã triển khai nhiều công cụ để giúp nhà đầu tư chốt lời, cắt lỗ theo kỳ vọng mà không cần phải theo dõi thị trường liên tục. Trợ lý chứng khoán ảo Ensa của DNSE sử dụng thuật toán hiện đại, có khả năng phân tích dữ liệu thị trường, lịch sử giao dịch và các chỉ báo kỹ thuật để đưa ra khuyến nghị mua bán cổ phiếu phù hợp với nhu cầu của từng nhà đầu tư.
Bên cạnh đó, tính năng Lệnh AI mới ra mắt giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa giá giao dịch. Chỉ cần đặt mức giá mua, bán tối đa và tối thiểu theo kỳ vọng, hệ thống sẽ tự động chia lệnh lớn thành các lệnh nhỏ để tối ưu hóa giá và khối lượng khớp lệnh, từ đó nâng cao khả năng khớp lệnh thành công. Tính năng này đặc biệt hữu ích cho những nhà đầu tư giao dịch với khối lượng lớn, giúp họ không cần phải theo dõi biểu đồ liên tục và giảm thiểu các thao tác thủ công.
Các chuyên gia khuyến nghị, để tận dụng được các cơ hội trên thị trường, nhà đầu tư cần duy trì kỷ luật và tuân thủ các nguyên tắc rõ ràng. Đồng thời, nhà đầu tư cũng nên biết cách tận dụng các công cụ hỗ trợ như một yếu tố bổ trợ trong bối cảnh thị trường đầy biến động.
Admin
Nguồn: VnExpress
