Retinol, một dẫn xuất của vitamin A, được biết đến với vai trò là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, thúc đẩy tái tạo tế bào, làm mờ nếp nhăn, thâm nám, ngăn ngừa mụn và cải thiện cấu trúc da. Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Mai từ khoa Da liễu – Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, retinol còn kích thích sản sinh collagen, giúp da sáng khỏe và trẻ trung hơn.
Hoạt chất này ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm chăm sóc da, từ điều trị mụn đến chống lão hóa và cải thiện sắc tố. Tuy nhiên, việc sử dụng retinol cũng tiềm ẩn những tác dụng phụ không mong muốn, đặc biệt đối với người mới bắt đầu, người có làn da khô, nhạy cảm, dễ kích ứng, thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc đang trải qua các liệu trình da liễu như laser hoặc lột da hóa học. Việc lạm dụng retinol khi da đang bị tổn thương có thể gây ra những hậu quả lâu dài, làm mất đi những lợi ích vốn có của hoạt chất này.
Một trong những tác dụng phụ thường gặp là khô da. Retinol thúc đẩy quá trình thay mới tế bào, khiến da khô và lớp sừng bong ra nhanh hơn bình thường, dẫn đến bề mặt da trở nên khô ráp, dễ bong vảy và nứt nẻ.
Bên cạnh đó, retinol có thể gây ra phản ứng kích ứng, đặc biệt là trên da nhạy cảm. Các biểu hiện thường thấy bao gồm nóng rát, châm chích, đỏ ửng hoặc cảm giác căng tức khó chịu. Điều này xảy ra do lớp biểu bì chưa kịp thích ứng với tốc độ thay da nhanh chóng do retinol tạo ra. Nếu sử dụng sản phẩm có nồng độ quá cao mà không kết hợp dưỡng ẩm đầy đủ, tình trạng kích ứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí dẫn đến viêm da.
Một số người có thể cảm thấy da căng bóng sau khi sử dụng retinol, nhưng thực tế đây có thể là dấu hiệu của việc da bị khô căng và mất độ ẩm, chứ không phải là dấu hiệu tích cực của việc tăng sinh collagen.
Cảm giác ngứa và châm chích nhẹ sau khi thoa retinol thường là bình thường và sẽ hết sau vài giờ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, bạn nên xem xét giảm tần suất sử dụng hoặc ngừng hẳn.
Retinol cũng làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng mặt trời. Lớp da mới trở nên dễ bị tổn thương hơn, làm tăng nguy cơ cháy nắng, sạm da hoặc hình thành các đốm nâu. Bác sĩ Mai khuyến cáo nên sử dụng retinol vào buổi tối và bắt buộc thoa kem chống nắng phổ rộng vào ban ngày để bảo vệ da. Nếu không, tác dụng chống lão hóa của retinol có thể bị vô hiệu hóa bởi tác hại của tia cực tím.
Một số người có thể trải qua tình trạng nổi mụn tạm thời khi sử dụng retinol. Đây là phản ứng đẩy mụn ẩn dưới da do quá trình tái tạo da diễn ra mạnh mẽ. Mặc dù gây khó chịu, hiện tượng này thường chỉ kéo dài vài tuần rồi sẽ cải thiện dần. Tuy nhiên, nếu mụn viêm xuất hiện nhiều và kéo dài trên 6-8 tuần, bạn nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu.
Ngoài ra, retinol và các dẫn xuất vitamin A đường uống đã được chứng minh là có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi nếu sử dụng trong thai kỳ. Mặc dù nồng độ retinol trong mỹ phẩm thường thấp hơn nhiều so với thuốc, bác sĩ Mai vẫn khuyến cáo phụ nữ mang thai và đang cho con bú nên tránh hoàn toàn các sản phẩm chứa retinol để đảm bảo an toàn.
Bác sĩ Mai cũng lưu ý rằng một sai lầm thường gặp khiến các tác dụng phụ của retinol trở nên nghiêm trọng hơn là việc kết hợp nó với các hoạt chất khác mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia. Ví dụ, việc sử dụng retinol đồng thời với tretinoin, hydroquinone hoặc peel hóa học có thể làm da quá tải, dẫn đến kích ứng nặng. Ngay cả việc kết hợp retinol với vitamin C dạng axit (L-ascorbic axit), AHA hoặc BHA cũng có thể làm tăng nguy cơ kích ứng, khiến da đỏ, khô và nhạy cảm hơn.
Để giảm thiểu tác dụng phụ, bác sĩ Mai khuyên rằng khi mới bắt đầu sử dụng retinol, bạn nên chọn sản phẩm có nồng độ thấp (0,025-0,05%) và chỉ thoa 2-3 lần mỗi tuần vào buổi tối. Thoa một lớp kem dưỡng mỏng trước và sau khi thoa retinol cũng giúp giảm nguy cơ kích ứng. Khi da đã thích nghi, bạn có thể tăng dần tần suất và nồng độ sử dụng, đồng thời đảm bảo dưỡng ẩm và chống nắng đầy đủ cho da. Nếu muốn sử dụng thêm các hoạt chất khác, hãy sử dụng chúng vào những ngày khác nhau hoặc vào các thời điểm khác nhau trong ngày. Ví dụ, bạn có thể sử dụng retinol vào buổi tối và vitamin C vào buổi sáng để tối ưu hóa lợi ích mà không gây kích ứng.
Trong trường hợp gặp các biểu hiện như đỏ da lan rộng, ngứa rát dữ dội, bong tróc thành mảng lớn, mụn viêm nghiêm trọng kéo dài hoặc dị ứng toàn thân (sưng môi mặt, khó thở, nổi mày đay), bạn cần ngừng sử dụng retinol ngay lập tức và đến gặp bác sĩ da liễu để được khám và điều trị. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc thoa phục hồi hoặc điều chỉnh lại chế độ chăm sóc da của bạn.
Admin
Nguồn: VnExpress
