Theo thông tin từ Wikimedia Foundation, lưu lượng truy cập vào Wikipedia đã giảm 8% trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 8 so với cùng kỳ năm trước. Thông tin này được ông Marshall Miller, Giám đốc sản phẩm cấp cao của Wikimedia Foundation, chia sẻ trong một bài đăng trên blog gần đây.
Sự sụt giảm này trở nên rõ ràng hơn sau khi Wikimedia điều chỉnh phương pháp phân loại lưu lượng truy cập, nhằm phân biệt chính xác hơn giữa người dùng thực và bot. Đồng thời, tổ chức này cũng hạn chế việc bot thu thập dữ liệu cho các công cụ tìm kiếm thương mại và trí tuệ nhân tạo (AI). Một ví dụ điển hình là sự tăng đột biến lưu lượng truy cập từ Brazil, nhưng sau khi phân tích, phần lớn lại đến từ bot.
Ông Miller giải thích rằng sự suy giảm này phản ánh tác động của AI tạo sinh và mạng xã hội lên thói quen tìm kiếm thông tin của mọi người. Các công cụ tìm kiếm ngày càng có xu hướng cung cấp câu trả lời trực tiếp cho người dùng, thường dựa trên nội dung từ Wikipedia, thay vì dẫn liên kết đến các nguồn bên ngoài. Bên cạnh đó, giới trẻ cũng có xu hướng tìm kiếm thông tin trên các nền tảng như YouTube và TikTok.
Wikimedia hoan nghênh những phương thức tiếp cận kiến thức mới này, và tin rằng điều này không làm giảm vai trò quan trọng của Wikipedia. Kiến thức từ bách khoa toàn thư trực tuyến vẫn tiếp cận được với mọi người, ngay cả khi họ không trực tiếp truy cập trang web. Trước đây, Wikipedia cũng đã thử nghiệm tính năng tóm tắt bằng AI, nhưng đã tạm dừng do những phản hồi từ các biên tập viên.

Tuy nhiên, việc lưu lượng truy cập giảm cũng mang đến những rủi ro tiềm ẩn. Khi số lượng người dùng truy cập trực tiếp giảm, số lượng tình nguyện viên tham gia phát triển và làm phong phú nội dung cũng có thể giảm theo, đồng thời ảnh hưởng đến nguồn tài trợ từ cộng đồng.
Một nghịch lý được ông Miller chỉ ra là hầu hết các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) hiện nay đều được đào tạo dựa trên bộ dữ liệu Wikipedia. Ông kêu gọi các nhà phát triển LLM, chatbot AI, công cụ tìm kiếm và mạng xã hội đang sử dụng nội dung Wikipedia hãy chung tay giúp thu hút người dùng quay trở lại trang web.
Ông Miller nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận biết nguồn gốc thông tin khi tìm kiếm trực tuyến. Ông khuyến khích người dùng chú ý đến các trích dẫn và nhấp vào nguồn tài liệu gốc. Đồng thời, ông kêu gọi mọi người thảo luận về tầm quan trọng của kiến thức đáng tin cậy, được chọn lọc bởi con người, và giúp người khác hiểu rằng nội dung làm nền tảng cho AI tạo sinh được tạo ra bởi những người xứng đáng nhận được sự ủng hộ.
Admin
Nguồn: VnExpress