Phát triển đặc khu kinh tế: Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện cơ chế

Trong phiên khai mạc kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh rằng trọng tâm của năm 2026 là hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, tạo đà cho giai đoạn tăng trưởng mới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo trước Quốc hội sáng 20/10. Ảnh: Hoàng Phong
Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo Quốc hội ngày 20/10 (Ảnh). Ảnh: Internet

Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh vai trò “mũi đột phá” của ba đặc khu kinh tế Vân Đồn, Vân Phong và Phú Quốc. Các đặc khu này được kỳ vọng sẽ tạo ra không gian kinh tế đặc biệt, thu hút đầu tư chiến lược vào các lĩnh vực công nghệ, logistics, du lịch và tài chính quốc tế. Chính phủ sẽ thiết kế các cơ chế ưu đãi vượt trội về thuế, đầu tư, đất đai, quy hoạch và quản lý hành chính cho ba đặc khu, đồng thời cho phép thử nghiệm các mô hình kinh tế mới, dịch vụ tài chính hiện đại, công nghiệp công nghệ cao và trung tâm logistics toàn cầu. Đây là một bước đi chiến lược nhằm khai thác hiệu quả các vùng động lực ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam, góp phần định hình mô hình tăng trưởng mới cho giai đoạn 2026-2030.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự phiên khai mạc kỳ họp 10 Quốc hội khóa 15, sáng 20/10. Ảnh: Hoàng Phong
Khai mạc kỳ họp Quốc hội khóa 15: Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham dự (Ảnh). Ảnh: Internet

Cùng với việc phát triển các đặc khu kinh tế, Chính phủ cũng sẽ đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng trọng điểm, bao gồm tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, các tuyến cao tốc kết nối vùng, và các cảng trung chuyển quốc tế như Cần Giờ, Liên Chiểu, Hòn Khoai. Bên cạnh đó, hạ tầng số, 5G, internet vệ tinh và các trung tâm dữ liệu cũng sẽ được đầu tư đồng bộ nhằm phục vụ cho quá trình chuyển đổi số quốc gia, hướng tới một nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế chia sẻ.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính, Thủ tướng cho biết Chính phủ sẽ tiếp tục tinh gọn bộ máy, tăng tính chủ động, tự chủ và kiến tạo của các địa phương. Một bộ tiêu chí KPI sẽ được ban hành để đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, trong đó sự hài lòng của người dân, uy tín và hiệu quả công việc sẽ là những thước đo quan trọng.

Trong lĩnh vực giáo dục, Chính phủ tập trung nâng cao chất lượng ở tất cả các cấp học, thúc đẩy việc sử dụng tiếng Anh như một ngôn ngữ thứ hai và đưa chương trình dạy trí tuệ nhân tạo (AI) vào các trường phổ thông. Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo nhanh chóng 100.000 kỹ sư trong lĩnh vực chip bán dẫn và AI, đồng thời phát triển các đại học quốc gia, trung tâm nghiên cứu và cơ sở đào tạo nghề chất lượng cao. 11 nhóm công nghệ chiến lược cũng sẽ được triển khai để tạo ra lợi thế cạnh tranh mới cho quốc gia.

Chính phủ cũng sẽ xây dựng các đề án giải quyết các vấn đề cấp bách như ô nhiễm không khí và ùn tắc giao thông tại Hà Nội và TP HCM. Các tiêu chuẩn khí thải cho phương tiện giao thông sẽ được điều chỉnh, và các chương trình phòng chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ được triển khai tại các khu vực dễ bị tổn thương như đồng bằng sông Cửu Long, miền Trung, Tây Nguyên và miền Bắc. Đồng thời, công nghiệp quốc phòng và an ninh sẽ được đẩy mạnh phát triển theo hướng hiện đại và lưỡng dụng.

Thủ tướng cũng thông tin về những thành tựu kinh tế – xã hội nổi bật trong giai đoạn 2021-2025, với 22 trong số 26 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch. GDP năm 2025 dự kiến tăng hơn 8%, quy mô nền kinh tế đạt khoảng 510 tỷ USD, và GDP bình quân đầu người đạt 5.000 USD. Hạ tầng giao thông được phát triển mạnh mẽ với hơn 3.200 km đường cao tốc, 1.700 km đường ven biển và giai đoạn 1 của sân bay Long Thành cơ bản hoàn thành.

Trong giai đoạn này, Chính phủ đã chi 1,1 triệu tỷ đồng cho các chương trình an sinh xã hội, giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều xuống còn 1,3% và tăng thu nhập bình quân của người lao động từ 5,5 lên 8,3 triệu đồng mỗi tháng. Hơn 334.000 căn nhà tạm, dột nát đã được xóa bỏ, và 633.000 căn nhà ở xã hội đang được triển khai. Từ năm học 2025-2026, học sinh từ mầm non đến phổ thông sẽ được miễn hoặc hỗ trợ học phí, và nhiều trường nội trú, bán trú ở vùng biên giới sẽ được đầu tư xây dựng.

Chính phủ đã thực hiện tinh gọn bộ máy, triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, giảm 145.000 biên chế, và tiết kiệm khoảng 39.000 tỷ đồng chi thường xuyên mỗi năm. Công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí và tiêu cực được đẩy mạnh, với hơn 425.000 tỷ đồng và hàng nghìn ha đất đã được thu hồi.

Việt Nam cũng đã tái đắc cử vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2026-2028, thiết lập quan hệ đối tác với 38 quốc gia, trong đó có 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Các sự kiện lớn như kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, 50 năm Giải phóng miền Nam và 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ đã được tổ chức thành công, với gần 11.000 tỷ đồng được bố trí để tặng quà cho người dân.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhận định rằng hai năm cuối nhiệm kỳ, đặc biệt là năm 2025, đã chứng kiến những quyết sách mang tính lịch sử. Sự chuyển đổi sâu rộng về thể chế, việc sắp xếp tinh gọn bộ máy, triển khai mô hình chính quyền hai cấp, cùng với những cải cách mạnh mẽ về pháp luật, kinh tế tư nhân và hạ tầng chiến lược, đã tạo ra nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển mới.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao việc thể chế được hoàn thiện mạnh mẽ, mô hình hai cấp đi vào thực chất, liên kết vùng có những chuyển biến tích cực, hình thành các chuỗi đô thị, công nghiệp và dịch vụ gắn với kinh tế biển, và việc thí điểm Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Các chính sách về giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, dân tộc và tôn giáo được thực hiện đồng bộ, an sinh xã hội được đảm bảo, quốc phòng và an ninh được củng cố, và công tác đối ngoại đạt được nhiều thành tựu.

Tuy nhiên, Ủy ban cũng lưu ý về một số hạn chế, như tiến độ chậm của một số dự án hạ tầng trọng điểm, việc ba đột phá chiến lược chưa tạo ra những chuyển biến rõ rệt, sự chồng chéo của pháp luật, những vướng mắc về tổ chức và nhân sự trong mô hình chính quyền hai cấp, tốc độ già hóa dân số nhanh, và những thách thức lớn từ biến đổi khí hậu và thiên tai.

Ủy ban đề nghị Chính phủ tập trung phát triển công nghiệp nền tảng, năng lượng sạch, công nghệ cao và các lĩnh vực mới nổi như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, không gian vũ trụ và lượng tử trong năm 2026. Đồng thời, cần hoàn thiện các chính sách thu hút nhân tài, đầu tư vào hạ tầng hiện đại và thông minh, tăng cường kết nối quốc tế, và thúc đẩy năng suất và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *