Thời gian gần đây, nhiều bệnh viện đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể số ca trẻ em mắc viêm phổi và viêm tiểu phế quản do virus RSV (Respiratory Syncytial Virus). Tại Bệnh viện Sản Nhi Phú Thọ, số ca nhập viện đã tăng gấp 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2024. Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ cũng tiếp nhận tới 42 ca viêm phổi nặng chỉ trong hai tuần cuối tháng 9 và đầu tháng 10. Tương tự, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cũng chứng kiến sự gia tăng số lượng trẻ đến khám và cấp cứu, phần lớn là do nhiễm RSV.
PGS.TS.BS Vũ Huy Trụ, Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, giải thích rằng các triệu chứng của RSV thường không đặc hiệu và dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường, khiến phụ huynh chủ quan. Một vấn đề đáng lo ngại là bệnh này rất khó tiên lượng khả năng trở nặng. Nhiều trẻ ban đầu chỉ có các triệu chứng nhẹ như ho và sổ mũi trong vài ngày, nhưng sau đó nhanh chóng chuyển sang suy hô hấp, thở nhanh và tím tái. Đáng chú ý, theo các nghiên cứu, phần lớn các trường hợp bệnh nặng lại xảy ra ở trẻ sinh đủ tháng và khỏe mạnh trước đó.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Hội Truyền nhiễm TP HCM, cho biết thêm rằng RSV là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi và viêm tiểu phế quản ở trẻ dưới một tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi, chiếm tới 80-90% số ca nhập viện. Trẻ nhỏ dễ bị bệnh nặng do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, phế quản nhỏ hẹp, niêm mạc sưng viêm kết hợp với việc tiết nhiều dịch gây tắc nghẽn. Ngoài ra, trẻ cũng chưa biết cách khạc đàm, dẫn đến ứ đọng đàm và suy hô hấp.
Khi mắc bệnh, trẻ thường mệt mỏi, bỏ bú và giảm sức đề kháng, tạo điều kiện cho virus lan nhanh xuống phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng như xẹp phổi, tràn khí màng phổi. Nguy hiểm hơn, trẻ có thể đồng thời mắc RSV cùng với các loại virus khác như cúm, phế cầu, rhinovirus, dẫn đến các biến chứng kép và suy hô hấp nghiêm trọng.
Virus RSV lây lan qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện gần hoặc qua tiếp xúc với các bề mặt chứa virus như đồ chơi, bàn ghế, tay… Một người bệnh có thể lây nhiễm cho 4-5 người khác, gấp ba lần so với cúm mùa.
Sự gia tăng của RSV thường xảy ra vào mùa lạnh do thời tiết lạnh và ẩm ướt, ít nắng, tạo điều kiện cho virus tồn tại lâu hơn. Thời điểm giao mùa, mưa nhiều ở miền Nam và mùa đông sắp đến ở miền Bắc là những điều kiện thuận lợi để virus lan rộng trong cộng đồng.
Để phòng ngừa, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên đưa trẻ đi khám ngay khi có các triệu chứng ho, sổ mũi để được chẩn đoán sớm, từ đó giảm nguy cơ bệnh trở nặng và giảm gánh nặng chăm sóc. Bác sĩ Khanh cũng lưu ý rằng cần cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, không tự ý sử dụng thuốc, giữ môi trường sống sạch sẽ và tránh đưa trẻ đến những nơi đông người hoặc tiếp xúc với người nghi nhiễm bệnh.
Hiện tại, chưa có thuốc đặc trị RSV, nhưng đã có vaccine tiêm cho phụ nữ mang thai và người trên 60 tuổi. BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết vaccine RSV tiêm một mũi cho thai phụ từ tuần 24-36 của thai kỳ giúp truyền kháng thể sang con, bảo vệ trẻ trong 6 tháng đầu đời. Theo các nghiên cứu lâm sàng, vaccine này giúp giảm hơn 80% nguy cơ trẻ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới nghiêm trọng như viêm phổi, viêm tiểu phế quản do RSV gây ra, và có hiệu lực bảo vệ gần 70% cho đến khi trẻ 6 tháng tuổi.
Ngoài RSV, còn có nhiều loại virus hô hấp khác dễ lây lan như cúm, phế cầu, ho gà, sởi, quai bị, rubella, thủy đậu, não mô cầu. Tại Việt Nam, đã có các loại vaccine đơn và phối hợp để phòng ngừa các bệnh này, được tiêm cho cả trẻ em và người lớn. Do đó, phụ huynh nên chủ động tiêm phòng đầy đủ cho trẻ để tránh nguy cơ mắc bệnh và lây nhiễm cho trẻ nhỏ.
Admin
Nguồn: VnExpress
