Matsutake Gohan, hay còn gọi là cơm nấm thông, là một món ăn truyền thống của Nhật Bản được chế biến từ gạo và nấm Matsutake thái lát. Món ăn này được nấu cùng nước dùng đặc biệt từ tảo kombu, rượu sake và nước tương. Điểm đặc biệt của món ăn này là hương thơm đặc trưng lan tỏa khi cơm chín, kích thích vị giác người thưởng thức. Không chỉ vậy, nấm thông sau khi chế biến vẫn giữ được độ giòn nhẹ, tạo nên sự khác biệt và hấp dẫn riêng.

Cơm nấm thông đặc biệt phổ biến ở những vùng có sản lượng nấm Matsutake cao, nhất là vào mùa thu. Trước Thế chiến II, Kyoto từng là trung tâm sản xuất nấm thông hàng đầu, với sản lượng lên đến hơn 1.200 tấn mỗi năm. Tuy nhiên, sau chiến tranh, việc người Nhật ngừng sử dụng củi thông làm nhiên liệu đã khiến các khu rừng thông bị bỏ hoang, dẫn đến sự sụt giảm mạnh về sản lượng nấm. Trong nhiều năm qua, Kyoto đã nỗ lực khôi phục môi trường sinh trưởng của nấm, và hiện nay trở thành vùng cung ứng chính cho thị trường nội địa.

Nấm Matsutake được mệnh danh là “truffle của Nhật Bản” bởi sự quý hiếm và giá trị kinh tế cao. Nấm hái tự nhiên có thể được bán với giá lên tới 40.000 yen/kg (khoảng 6,5 triệu đồng), hoặc 10.000 yen (khoảng 1,6 triệu đồng) cho một hộp nhỏ tại siêu thị. Khi thu hoạch, người Nhật thường xoay nhẹ gốc nấm để giữ nguyên hình dáng đẹp, phục vụ cho các phiên đấu giá.
Nấm thông có một vị trí đặc biệt trong văn hóa và ẩm thực Nhật Bản. Trong các tài liệu cổ, nấm thông đã được nhắc đến sớm hơn nhiều loại nấm khác, xuất hiện trong “Nihon Shoki” (Nhật Bản Thư Kỷ) – bộ chính sử đầu tiên của Nhật Bản, và cả trong tuyển tập thơ cổ “Manyoshu”.
Do hình dạng của nấm Matsutake dễ gây nhầm lẫn với nấm độc, người dân địa phương thường khuyến cáo du khách muốn trải nghiệm hái nấm nên đi cùng với người có kinh nghiệm và am hiểu để tránh nguy cơ hái nhầm nấm Amanita smithiana, một loại nấm độc có thể gây suy thận.
Ngoài món cơm nấm thông, nấm Matsutake còn được sử dụng trong món súp dobin mushi, một món súp thanh tao được nấu cùng hạt ngân hạnh trong nước dùng dashi, và thường được phục vụ trong ấm chuyên dụng.
Chị Thu Trang, một du khách đến từ TP HCM, đã có cơ hội thưởng thức món cơm nấm thông tại một nhà hàng gần ga Roppongi (Kyoto) vào tháng 10/2024. Chị chia sẻ rằng món cơm nấm thông là trải nghiệm ẩm thực ấn tượng nhất trong chuyến đi Nhật Bản của mình. “Cơm nấm thông có hương thơm dịu, hạt cơm dẻo và ngọt, nấm thì giòn sần sật,” chị Trang cho biết.

Nếu muốn thưởng thức món cơm nấm thông, du khách có thể tìm đến một số nhà hàng cao cấp ở Tokyo. Tại đây, thực khách có thể lựa chọn các món ăn chế biến từ nấm Matsutake theo nhiều phong cách khác nhau, từ kaiseki truyền thống (một bữa ăn gồm nhiều món được phục vụ theo một trình tự nhất định) đến yakiniku hiện đại (thịt nướng tại bàn).
Dưới đây là hai gợi ý từ các chuyên gia ẩm thực địa phương:

* **Chisou Kondou** (gần ga Yotsuya-Sanchome): Nhà hàng này phục vụ các món ăn theo phong cách kaiseki truyền thống, với tiêu chí chỉ sử dụng nguyên liệu tươi ngon trong ngày và không sử dụng thực phẩm chế biến sẵn. Các món ăn đặc trưng của nhà hàng bao gồm súp cá theo mùa với nấm thông và cơm nấu cùng cá thu đao.
* **USHIGORO S. Ginza** (khu Ginza): Nhà hàng này mang đến trải nghiệm yakiniku cao cấp với hệ thống phòng riêng và đầu bếp phục vụ riêng tại bàn. Thực khách có thể thử món sukiyaki nấm thông với thịt, hoặc món cơm nồi đất nấu cùng nấm và thịt bò thượng hạng.
Từ tháng 10 đến tháng 11, khi thời tiết trở nên khô ráo và mát mẻ, Nhật Bản bước vào mùa đẹp nhất trong năm. Nhiều du khách lựa chọn thời điểm này để đến Nhật Bản ngắm mùa thu, khi những cây lá phong đồng loạt chuyển từ màu vàng sang màu đỏ rực rỡ, và đồng thời thưởng thức những món ăn đặc sắc của mùa thu.
Admin
Nguồn: VnExpress