Trong suốt 35 năm, giới mật mã học đã đau đầu tìm cách giải mã đoạn mã cuối cùng ẩn chứa trong tác phẩm điêu khắc bằng đồng có tên Kryptos, đặt tại sân trụ sở CIA ở Virginia, Mỹ. Bất chấp hai gợi ý đã được công bố, thông điệp ẩn giấu bên trong tác phẩm của nhà điêu khắc Jim Sanborn vẫn là một bí ẩn kéo dài gần bốn thập kỷ.
Gần đây, một bước ngoặt bất ngờ đã xảy ra khi hai nhà giải mã nghiệp dư tình cờ phát hiện ra cách giải mã bí mật này. Điều đáng ngạc nhiên là manh mối nằm trong chính những tài liệu mà Sanborn đã trao tặng cho Kho lưu trữ Nghệ thuật Mỹ của Viện Smithsonian ở Washington. Trong hồ sơ này, Sanborn vô tình để lại một mảnh giấy đã ố vàng, dán bằng băng dính, chứa thông điệp gốc chưa được mã hóa.
Tác phẩm điêu khắc Kryptos, được dựng lên vào năm 1990, là một bức tường văn bản mã hóa chứa đựng bốn thông điệp. Ba đoạn mã đầu tiên, được gọi là K1, K2 và K3, đã được các nhà giải mã của CIA giải thành công từ năm 1999. Tuy nhiên, đoạn mã cuối cùng vẫn là một thách thức khó nhằn.
Jarett Kobek, một phóng viên, nhà văn, đồng thời là một người giải mã nghiệp dư sống tại California, đã nhờ Richard Byrne, một người bạn ở Washington, tìm kiếm hồ sơ của Sanborn. Động thái này diễn ra sau khi Kobek biết tin nhà điêu khắc có ý định bán đấu giá đoạn giải mã cuối cùng vào tháng tới. Công ty RR Auctions, đơn vị tổ chức buổi đấu giá, ước tính giá trị của đoạn giải mã này có thể lên tới 500.000 USD. Sanborn dự định trích một phần số tiền thu được để làm từ thiện và phần còn lại để chi trả cho các chi phí y tế trong tương lai.
Kobek đã tìm hiểu thông tin trên trang web của nhà đấu giá và biết rằng các biểu đồ dùng để mã hóa thông điệp gốc được lưu giữ tại Viện Smithsonian. Ông hướng dẫn bạn mình chụp ảnh nội dung của hồ sơ với hy vọng tìm được manh mối giúp họ giải mã thông điệp bí ẩn.
Trong hồ sơ, họ phát hiện ra một vài mảnh giấy dán lại với nhau bằng băng dính, trên đó có dòng chữ “Đồng hồ Berlin”. Đây chính là gợi ý đầu tiên mà Sanborn đã đưa ra về đoạn mã cuối cùng, được công bố trên tờ New York Times vào các năm 2010 và 2014. Một mảnh giấy khác từ năm 2020 bao gồm các từ “Đông bắc”, là gợi ý thứ hai. Tuy nhiên, theo nhà điêu khắc, người giải mã cần tìm ra hai cụm từ nữa để có thể suy ra câu trả lời cuối cùng.
Kobek và Byrne tiếp tục tìm kiếm và cuối cùng đã phát hiện ra thông điệp rõ ràng đầy đủ ẩn sau đoạn mật mã. Vài tuần sau khi thông tin về buổi đấu giá được công bố, Sanborn đã nhận được email từ bộ đôi này vào ngày 3 tháng 9, thông báo rằng họ đã phá giải thành công đoạn mật mã. Sau một cuộc trao đổi giữa ba người, nhà điêu khắc đã yêu cầu Viện Smithsonian niêm phong bộ hồ sơ cho đến năm 2075, khi ông nhận ra sai lầm của mình.
Sanborn cũng đã gọi điện đề nghị Kobek và Byrne ký một thỏa thuận không tiết lộ cách giải mã để đổi lấy một phần tiền thu được từ buổi đấu giá. Tuy nhiên, họ đã từ chối vì lo ngại bị buộc tội tham gia vào hành vi gian lận. Trang web của nhà đấu giá đã công bố thông tin về việc đoạn mật mã đã được phá giải, mặc dù câu trả lời chính xác hiện vẫn được giữ bí mật.
Admin
Nguồn: VnExpress
