Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã trình bày trước Quốc hội về sự cần thiết sửa đổi Luật Giáo dục năm 2019. Mặc dù luật này đã tạo cơ sở cho những đổi mới toàn diện trong ngành, sau hơn 5 năm thực thi, nhiều điều khoản đã bộc lộ sự lạc hậu so với bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ và yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Việc sửa đổi luật lần này nhằm cụ thể hóa các chủ trương của Đảng về phát triển con người toàn diện, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hoàn thiện hệ thống thể chế giáo dục.
Dự thảo luật tập trung vào việc xây dựng một hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng mở, linh hoạt và có tính liên thông cao. Một điểm mới đáng chú ý là đề xuất mô hình “trung học nghề”, cho phép học sinh sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở có thể lựa chọn học song song chương trình văn hóa và nghề nghiệp. Điều này không chỉ tạo thêm lựa chọn học tập đa dạng cho học sinh mà còn gắn kết công tác phân luồng với đào tạo nghề, đáp ứng nhu cầu về nhân lực có kỹ năng thực hành trên thị trường lao động.
Luật sửa đổi cũng mở rộng phạm vi phổ cập giáo dục, hướng tới mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi và duy trì giáo dục bắt buộc đến hết cấp trung học cơ sở. Đây là một cam kết mạnh mẽ, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển giáo dục. Bên cạnh đó, dự thảo luật bổ sung các quy định về văn bằng, chứng chỉ điện tử, giáo dục số và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục. Quyền tự chủ của các địa phương và cơ sở giáo dục cũng được tăng cường trong việc tổ chức dạy học, phát triển chương trình và xác nhận kết quả học tập của học sinh. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tập trung vào vai trò định hướng, giám sát và kiểm định chất lượng giáo dục.
Dự án luật được xây dựng một cách đồng bộ với Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) nhằm tránh sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản pháp luật. Các quy định liên quan đến đội ngũ nhà giáo, hội đồng trường, quản trị cơ sở giáo dục, chính sách tài chính và hợp tác quốc tế được thống nhất và hài hòa. Cơ chế tài chính cũng có sự thay đổi, chuyển từ hình thức cấp phát sang đặt hàng, giao nhiệm vụ dựa trên kết quả đầu ra, đồng thời khuyến khích việc huy động các nguồn lực xã hội và hợp tác công – tư trong lĩnh vực giáo dục. Các chính sách hỗ trợ cho học sinh ở vùng khó khăn, người khuyết tật và các nhóm yếu thế tiếp tục được ưu tiên.
Ủy ban Văn hóa – Xã hội của Quốc hội, trong quá trình thẩm tra dự thảo luật, đã đánh giá cao sự cấp thiết của việc sửa đổi để hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và đảm bảo tính liên thông giữa các cấp học. Ủy ban này ủng hộ việc bổ sung mô hình “trung học nghề”, tuy nhiên, đề nghị làm rõ hơn về vị trí, chuẩn đầu ra và mối quan hệ của mô hình này với các loại hình đào tạo khác như trung cấp và trung học phổ thông.
Về vấn đề phân luồng học sinh sau trung học cơ sở, Ủy ban đề nghị Chính phủ xây dựng các cơ chế cụ thể, đảm bảo nguồn lực đầy đủ và xác định rõ trách nhiệm của các địa phương trong việc triển khai, gắn với nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Liên quan đến văn bằng, chứng chỉ, Ủy ban tán thành việc bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, thay vào đó là giấy xác nhận hoàn thành chương trình, đồng thời bổ sung thêm bằng trung học nghề. Tuy nhiên, Ủy ban cũng đề nghị quy định chặt chẽ về quy trình, thẩm quyền và bảo mật dữ liệu đối với văn bằng điện tử.
Đối với vấn đề sách giáo khoa, Ủy ban thống nhất với chủ trương Nhà nước ban hành một bộ sách giáo khoa thống nhất trên toàn quốc, đồng thời làm rõ mức độ xã hội hóa trong quá trình biên soạn và phát hành. Ủy ban cũng nhất trí giao quyền cho Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương để tăng tính chủ động và phù hợp với đặc điểm của từng vùng miền.
Cơ quan thẩm tra cũng đồng tình với việc mở rộng các ưu đãi về đất đai, thuế, tín dụng cho các cơ sở giáo dục, nhưng đề nghị rà soát kỹ lưỡng để đảm bảo tính thống nhất với các luật liên quan như Luật Đất đai và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Admin
Nguồn: VnExpress
