Tại hội nghị “Hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam” diễn ra ngày 24/10 tại TP HCM, ông Tình từ Viện Phát triển chính sách, Đại học Quốc gia TP HCM đã đưa ra đề xuất về việc đổi mới quy trình xét duyệt giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS).
Đề xuất này xuất phát từ Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, vốn đã yêu cầu đổi mới công tác xét duyệt GS, PGS để phù hợp hơn với thông lệ quốc tế và thực tiễn trong nước. Theo đó, việc bổ nhiệm sẽ được giao trực tiếp cho các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp.
Ông Tình kiến nghị nên thí điểm trao quyền tự xét và bổ nhiệm chức danh GS, PGS cho một số trường đại học trọng điểm, uy tín, nơi có đội ngũ các nhà khoa học hàng đầu. Các trường được đề xuất bao gồm Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP HCM, Đại học Đà Nẵng và Đại học Bách khoa Hà Nội. Thời gian thí điểm dự kiến kéo dài khoảng 3 năm.
Trong giai đoạn thí điểm, các trường sẽ tự chịu trách nhiệm xét duyệt, công nhận và bổ nhiệm chức danh theo quy định chung của Chính phủ, đồng thời có thể áp dụng cơ chế linh hoạt đối với những nhà khoa học tài năng đặc biệt.
Ông Tình nhận định quy trình xét duyệt hiện hành đang trải qua 4 vòng với nhiều thủ tục “rườm rà” và bất cập. Quy trình hiện tại bắt đầu từ hội đồng cơ sở tại trường đại học, sau đó đến hội đồng liên ngành, rồi hội đồng nhà nước để công nhận, và cuối cùng quay lại hội đồng cơ sở để bổ nhiệm chức danh.
Ông chỉ ra sự trùng lặp về nội dung xét duyệt giữa hội đồng cơ sở và hội đồng liên ngành, khi kết quả của hội đồng này có thể bị phủ nhận bởi hội đồng kia. Bên cạnh đó, ứng viên phải chuẩn bị tới 6 bộ hồ sơ cho hai hội đồng, có khối lượng lên đến 50kg, gây tốn kém thời gian và công sức (trừ một số đơn vị đã thực hiện số hóa).
Một vấn đề khác được ông Tình đề cập là tính chủ quan trong các tiêu chí xét duyệt hiện tại. Ví dụ, điểm cho một bài báo khoa học có thể dao động từ 0,5 đến 1,5 tùy theo đánh giá của người chấm, tạo ra sự bất an cho các ứng viên.
Về nhiệm kỳ, quy định hiện hành giới hạn thời gian bổ nhiệm chức danh GS, PGS là 5 năm. Sau đó, hội đồng cơ sở phải rà soát, đánh giá để bổ nhiệm lại. Tuy nhiên, ông Tình cho rằng quy trình này thường không được thực hiện nghiêm túc, dẫn đến tình trạng nhiều người nghiễm nhiên giữ chức danh GS, PGS suốt đời, giảm trách nhiệm với trường và giảm động lực nghiên cứu khoa học.
Trong năm nay, có 933 ứng viên được đề nghị xét công nhận đạt chuẩn GS, PGS. Năm ngoái, con số này là hơn 670, nhưng sau các vòng xét duyệt, chỉ có 567 người đạt chuẩn, tương đương tỷ lệ 84,2%.
Để đạt tiêu chuẩn, ứng viên cần là tác giả chính của 3-5 bài báo trên các tạp chí thuộc danh mục ISI, Scopus (hệ thống dữ liệu uy tín về tóm tắt và trích dẫn các bài báo khoa học) hoặc danh mục do Hội đồng Giáo sư nhà nước quy định.
Admin
Nguồn: VnExpress
