Ngày 21/10 vừa qua, OpenAI đã chính thức giới thiệu Atlas, một trình duyệt tích hợp trực tiếp ChatGPT. Theo CNN, động thái này không chỉ mở rộng phạm vi ảnh hưởng của ChatGPT, vốn đang phục vụ hơn 800 triệu người dùng mỗi tuần, mà còn nhắm đến mục tiêu trở thành “cánh cổng” dẫn đến các trang web, mạng xã hội và nhiều dịch vụ trực tuyến khác. Tham vọng này cho thấy OpenAI muốn đóng vai trò trung tâm trong hoạt động trực tuyến của người dùng, một lĩnh vực mà Google đã thống trị trong suốt hai thập kỷ qua.
Liệu ChatGPT Atlas có phải là một mối đe dọa trực tiếp đối với Google?
Thực tế, ChatGPT Atlas không phải là trình duyệt đầu tiên tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI). Trước đó, công ty Perplexity đã giới thiệu sản phẩm tương tự mang tên Comet vào tháng 7, và Opera cũng có trình duyệt Neon. Tuy nhiên, với lượng người dùng khổng lồ của ChatGPT, Atlas thu hút sự chú ý đặc biệt và được xem là đối thủ đáng gờm nhất của Google. Sự xuất hiện của Atlas có thể tạo ra một bước ngoặt lớn trong quá trình chuyển đổi của lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến truyền thống.
CEO của OpenAI, Sam Altman, đã chia sẻ trên blog sau khi công bố Atlas: “Trình duyệt là nơi hội tụ của mọi công cụ, ngữ cảnh và công việc. Một trình duyệt được xây dựng cùng với ChatGPT sẽ đưa chúng ta đến gần hơn với một trợ lý tổng hợp, có khả năng hiểu thế giới và hỗ trợ người dùng đạt được mục tiêu của mình.”
Theo số liệu từ StatCounter, tính đến giữa tháng 10, Google vẫn đang thống trị thị phần công cụ tìm kiếm với 89,54%, trong khi ChatGPT chỉ chiếm dưới 0,2%. Tuy nhiên, nếu chỉ tính riêng thị trường tìm kiếm bằng AI, ChatGPT lại dẫn đầu với 79,76%, bỏ xa Gemini của Google, vốn chỉ đứng thứ tư với 2,18%, thấp hơn cả Perplexity (11,09%) và Microsoft Copilot (4,85%).
Những dữ liệu này cho thấy người dùng đang dần chuyển sang sử dụng AI cho các tác vụ mà trước đây họ chỉ dựa vào tìm kiếm truyền thống. Một nghiên cứu của Pew Research hồi tháng 7 cũng chỉ ra rằng người dùng ít nhấp vào các liên kết hơn sau khi Google triển khai AI Overviews, một tính năng tóm tắt kết quả tìm kiếm bằng AI.
Eddy Cue, Phó chủ tịch Apple, cũng đã tiết lộ trong một phiên điều trần với Bộ Tư pháp Mỹ hồi tháng 5 rằng lượng truy vấn tìm kiếm trên các thiết bị của Apple đã giảm lần đầu tiên vào tháng 4. Tương tự, Wikimedia Foundation, tổ chức phi lợi nhuận điều hành Wikipedia, cũng xác nhận rằng lượng truy cập vào trang web của họ đã giảm do AI khiến người dùng thay đổi cách tra cứu thông tin.
Vậy, trình duyệt web AI có những ưu và nhược điểm gì?
Trong khi Google đã tích hợp các tính năng AI vào trình duyệt và kết quả tìm kiếm của mình trong nhiều năm, OpenAI lại đặt ChatGPT vào vị trí trung tâm của trải nghiệm duyệt web ngay từ đầu. Khi người dùng mở Atlas, thanh tìm kiếm mặc định sẽ là ChatGPT, thay vì Google.
Thay vì phải chờ đợi, tác nhân AI (AI Agent) của trình duyệt sẽ ngay lập tức đưa ra các gợi ý về chủ đề nghiên cứu hoặc các tác vụ mà người dùng có thể thực hiện. Khi truy cập một trang web, ChatGPT sẽ hiển thị ở thanh bên (sidebar), cho phép người dùng đặt câu hỏi hoặc yêu cầu tóm tắt nội dung của trang.
Chế độ AI Agent của ChatGPT cũng có khả năng xử lý các tác vụ thay cho người dùng. Ví dụ, khi được yêu cầu tìm một quán bar quanh khu Long Island City, New York có đồ uống giá rẻ gần tuyến tàu số 7 và đặt bàn cho ba người, ChatGPT có thể đề xuất một quán cocktail gần ga Queensboro Plaza với chương trình khuyến mãi giờ vàng, sau đó hỏi thêm về thời gian đặt chỗ.
Về phía Google, Gemini được tích hợp sâu vào Chrome. Trình duyệt này, vốn chiếm 72% lưu lượng web toàn cầu theo Statcounter, cũng có các tính năng như tóm tắt trang web và trả lời câu hỏi. Một số trình duyệt AI khác cũng có những ưu điểm riêng, cho phép người dùng thực hiện nhiều tác vụ hơn với ít thao tác hơn, chẳng hạn như hỗ trợ tìm kiếm theo ngữ cảnh và tự động hóa một số tác vụ, đặc biệt hữu ích cho những người làm nghiên cứu, viết bài hoặc tra cứu chuyên sâu.
Theo Sigma Browser, một trình duyệt AI thông minh không chỉ tìm kiếm theo từ khóa mà còn hiểu được mục đích của người dùng, đồng thời đưa ra các gợi ý hỗ trợ theo ngữ cảnh thay vì chỉ hiển thị kết quả đơn thuần. Trang này giải thích: “Trình duyệt AI thực sự không chỉ là việc thêm một plug-in. Thay vào đó, nó hiểu mục tiêu và cùng người dùng thao tác. Khi AI học được phong cách và thói quen của người dùng, nó có thể gợi ý, sắp xếp tab và hiển thị nội dung phù hợp, nghĩa là ngày càng phù hợp hơn với mỗi cá nhân.”
Tuy nhiên, giải pháp này cũng tồn tại những nhược điểm. Theo Tom’s Guide, AI tham gia vào quá trình tóm tắt và phân tích có thể gặp phải tình trạng “ảo giác”, tức là tạo ra những thông tin sai lệch nhưng “giống như thật”. Để “hiểu” người dùng và cá nhân hóa trải nghiệm, trình duyệt sẽ cần thu thập nhiều dữ liệu, từ lịch sử duyệt web và các tập tin đã tải xuống đến cách người dùng tương tác. Điều này đặt ra một vấn đề lớn: dữ liệu được bảo vệ như thế nào và liệu có bị sử dụng sai mục đích hay không. Trình duyệt là “cửa sổ chính” để người dùng bước vào Internet, do đó nếu bị xâm nhập hoặc lạm dụng, rủi ro sẽ rất lớn.
Các chuyên gia nhận định rằng trình duyệt AI mở ra một giai đoạn mới của web: chuyển từ truy vấn đơn thuần sang tương tác có mục đích, từ tìm kiếm sang hoàn thành tác vụ. Không chỉ “tìm”, AI giờ đây sẽ “làm”, chẳng hạn như đặt vé, so sánh giá, đặt lịch và tổng hợp thông tin một cách nhanh chóng và trôi chảy hơn.
Cuộc cạnh tranh giữa Chrome, Edge, Atlas và các đối thủ hiện có không chỉ là về tốc độ và bảo mật, mà còn là về việc ai sẽ kiểm soát “lối vào” kỷ nguyên Internet do AI dẫn dắt. Atlas được xem là một “bài kiểm tra” xem người dùng có sẵn sàng chuyển hoàn toàn sang AI cho các nhu cầu hàng ngày của mình hay không. CNN bình luận: “Do mới ra mắt được vài ngày, vẫn chưa thể kết luận liệu Atlas có thu hút được người dùng đại chúng như ChatGPT hay không. Tuy nhiên, động thái này củng cố tham vọng của OpenAI trong việc định hình cách con người sử dụng công nghệ, bắt đầu từ ChatGPT, tìm kiếm và giờ là trình duyệt web, trước khi mở rộng sang phần cứng tiêu dùng.”
Admin
Nguồn: VnExpress
