Thời gian gần đây, nhiều ca khúc nhạc trẻ đang vấp phải sự quan ngại từ phía cơ quan chức năng và dư luận về việc sử dụng ngôn từ nhạy cảm, ẩn dụ, hoặc tiếng lóng liên quan đến chất kích thích và chất gây nghiện.
Theo thông tin từ Phòng chống ma túy, Công an TP.HCM, những ca khúc này, dù có thể xuất phát từ ý đồ nghệ thuật riêng, lại vô tình tạo ra sự hiểu lầm và cổ xúy cho những hành vi lệch chuẩn, đặc biệt là trong giới trẻ.
Nhiều khán giả đã chỉ ra một số sản phẩm âm nhạc có ca từ gây tranh cãi. Đơn cử, trong bài “Trình” của Hiếu Thứ Hai có câu: “Hay anh phải ngưng làm nhạc tình, chuyển qua làm nhạc mai thúy” (với “mai thúy” là từ lóng chỉ ma túy). Bài “Miền mộng mị” của GDucky có câu: “Châm cho anh một điếu sà cân, để anh quên đi nỗi nhớ em” (“sà cân” là nói lái của cần sa). Tương tự, trong bài “Kẹo”, Andree viết: “Order cho anh điếu shisa, chút cỏ vào đấy”. Nhiều ý kiến cho rằng cần tẩy chay, thậm chí cấm những ca khúc như vậy.
Việc đưa các yếu tố liên quan đến ma túy và lối sống thác loạn vào rap xuất phát từ văn hóa hip hop Mỹ những năm 1980, khi các rapper sử dụng âm nhạc để phản ánh thực tế cuộc sống băng đảng, tội phạm và tệ nạn xã hội trong các khu dân cư nghèo. Sau này, những chủ đề này dần trở nên phổ biến hơn trong các sản phẩm âm nhạc.
Tại Việt Nam, Binz và Andree là hai rapper thường xuyên đề cập đến việc sử dụng chất cấm trong các sáng tác của mình. Tuy nhiên, nhiều khán giả cho rằng văn hóa Việt Nam có sự khác biệt lớn so với văn hóa Mỹ.
Trước những tranh cãi này, công ty đại diện của Hiếu Thứ Hai đã đưa ra thông báo giải thích ý nghĩa của bài hát “Trình”. Theo đó, câu hát gây tranh cãi mang ý nghĩa châm biếm quan điểm cho rằng nhạc rap phải gai góc và thô tục. Công ty khẳng định Hiếu Thứ Hai không có ý định kêu gọi thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật hay cổ xúy cho tệ nạn xã hội, mà muốn truyền tải thông điệp về sự nỗ lực, cố gắng và tinh thần hướng về gia đình và cộng đồng. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2024, Hiếu Thứ Hai cũng chia sẻ rằng ca khúc nói về hành trình âm nhạc của anh.
Trong khi đó, các nghệ sĩ khác như Andree và GDucky vẫn chưa đưa ra phản hồi về sự việc.
Ngoài vấn đề liên quan đến chất cấm, nhiều ca sĩ gần đây cũng bị phản đối vì sử dụng ca từ thô tục và phản cảm trong các sản phẩm âm nhạc của mình. Gần đây nhất, Jack đã nhận nhiều chỉ trích vì trình diễn một bài hát mới chưa được cấp phép trong một chương trình âm nhạc ở Hà Nội. Bài hát này có những câu như: “Mấy đứa không ưa anh ngoài đời làm sao mà dám. Anh hát chơi chơi hơn một kiếp của nó đi làm”, “Chuyện thường cơm bữa, có nữa, có nữa, có sao. Fan thường kêu anh vì họ Lào”. Một số khán giả cho rằng có một câu hát là cách nói lái của một câu tục tĩu.
Đại diện của ca sĩ Jack giải thích rằng bài hát mang thông điệp động viên mọi người tự tin vào giá trị bản thân, và phủ nhận việc anh sử dụng cách chơi chữ để nói tục. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cho rằng câu hát của Jack là nhảm nhí, ngay cả khi nó không mang ý nghĩa tục tĩu.
Bài “Trình” của Hiếu Thứ Hai cũng gây tranh cãi vì chứa những ca từ bị cho là vô nghĩa như “Ối dồi ôi ối dồi ôi. Trình là gì mà là trình ai chấm”. Dù vậy, ca khúc này từng đứng đầu top trending âm nhạc trên YouTube và cụm từ trên đã trở thành câu cửa miệng của một bộ phận giới trẻ trên mạng xã hội. Một số đoạn khác trong bài hát cũng sử dụng những câu chữ với sắc thái gay gắt như: “Nhìn vào sự nghiệp anh thèm chảy nước miếng giống mấy thằng biến thái nó đang rình ai tắm”, “Bốn năm trước đâu ai tin anh sẽ tìm được chỗ đứng. Bốn năm sau anh lại làm nó khó chịu với cái chỗ mà anh đang ngồi”. Nhiều khán giả nhận xét ca khúc này chứa nhiều ngôn từ tự cao tự đại và thô thiển.
Ngược lại, người hâm mộ của Hiếu Thứ Hai cho rằng “Trình” thuộc thể loại “rap diss”, nên việc có ca từ mạnh mẽ là điều bình thường. “Diss” là từ viết tắt của “diss track” trong nhạc rap, dùng để công kích hoặc châm biếm người khác, thường là đối thủ.
Từ “diss” bắt nguồn từ tiếng Anh “disrespect” (thiếu tôn trọng). Trong làng nhạc quốc tế, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng đã tham gia vào các trận “rap diss”, chẳng hạn như Tupac và Biggie, Eminem và Machine Gun Kelly, hay gần đây là Drake và Kendrick Lamar.
![Hiếu Thứ Hai tên thật là Trần Minh Hiếu, 26 tuổi, sinh tại TP HCM. Anh nổi tiếng qua chương trình như King of Rap 2020, được đề cử Ca sĩ đột phá ở Làn Sóng Xanh 2022. Năm 2024, anh tham gia Anh trai say hi và giành quán quân. Rapper có 1,6 triệu người nghe hàng tháng trên Spotify, từng tạo nên các bản hit như Không thể say, No Love No Life, Exit Sign. Ảnh: Vie]](https://ai24hexpress.com/wp-content/uploads/2025/10/hie-u-thu-hai-HIEUTHUHAI-jpeg-7310-7907-1761298103.jpg)
Trước đó, rapper Dế Choắt, quán quân Rap Việt mùa một, cũng từng cho ra mắt nhiều sản phẩm công kích đồng nghiệp. Năm ngoái, rapper tlinh đã phải gỡ bỏ bài hát “Fever” sau khi bị khán giả chỉ trích vì nội dung liên quan đến tình dục.
Không chỉ rap, nhiều ca khúc pop và ballad của các nghệ sĩ hoạt động lâu năm cũng vướng phải tranh cãi về ca từ. Văn Mai Hương có bài “Martini” (sáng tác bởi Hứa Kim Tuyền) nói về một cặp tình nhân thân mật bên nhau từ đêm đến sáng. Bích Phương có bài “Đố anh đoán được” (sáng tác bởi Tiên Cookie, Phạm Thanh Hà, Phúc Du), với lời bài hát ẩn ý về chuyện ân ái. Bài “Sashimi” (sáng tác bởi Hứa Kim Tuyền, thể hiện bởi Chi Pu) sử dụng từ tiếng Nhật “kimochi”, vốn chỉ sự thỏa mãn khi quan hệ. Đa số những sản phẩm này đều có lượt xem cao và thu hút được sự chú ý của khán giả trẻ.
Trong quá khứ, một số nghệ sĩ đã từng bị xử phạt hoặc cảnh cáo vì sử dụng ca từ phản cảm. Năm 2024, B-Ray đã bị cơ quan chức năng nhắc nhở vì bản rap “Để ai cần” có nội dung bị cho là trù ẻo phụ nữ. Nhóm Rap Nhà Làm bị phạt 35 triệu đồng vì sản phẩm âm nhạc xúc phạm tôn giáo. Rapper Chị Cả cũng từng bị phạt 45 triệu đồng vì viết bản rap “Censored”, nói về mối quan hệ giữa bố chồng và con dâu.
Admin
Nguồn: VnExpress
