Báo cáo quý III của Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM (HUBA), công bố tại cuộc họp giao ban ngày 24/10, cho thấy bức tranh kinh tế thành phố đang trong quá trình phục hồi, song sức chống chịu của doanh nghiệp có dấu hiệu suy yếu.
Mặc dù GRDP 9 tháng đầu năm tăng 7,07% và xuất khẩu đạt gần 68,7 tỷ USD, cho thấy sự phục hồi của hoạt động sản xuất, số liệu từ HUBA cho thấy số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm gần 14%, trong khi số doanh nghiệp rút khỏi thị trường tiếp tục tăng ở mức hai con số. Vốn đầu tư toàn xã hội tăng hơn 10%, chủ yếu nhờ khu vực Nhà nước, trong khi nguồn lực từ khu vực tư nhân, vốn là động lực tăng trưởng chính, lại giảm hơn 3,7% so với cùng kỳ.
HUBA nhận định, tình trạng này cho thấy khu vực kinh tế tư nhân đang gặp khó khăn do chi phí tăng cao, rủi ro tỷ giá và môi trường đầu tư còn nhiều bất định.
Tỷ giá USD tăng từ 25.000 đồng lên 26.500 đồng trong một năm đã đẩy chi phí của doanh nghiệp lên cao, từ nhập khẩu nguyên liệu, nợ vay ngoại tệ đến giá vật liệu xây dựng. Mức tăng khoảng 6% này có thể làm chệch hướng kế hoạch đầu tư công và khiến giá thành sản xuất vượt dự toán của nhiều ngành.
Thị trường bất động sản cũng chưa ổn định trở lại. Hơn 131.000 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp sẽ đáo hạn trong nửa cuối năm, trong đó hơn một nửa thuộc nhóm bất động sản. Áp lực trả nợ và thanh khoản thấp khiến nhiều doanh nghiệp phải gồng mình trả lãi, đồng thời gặp khó khăn trong việc huy động vốn mới để duy trì hoạt động.
Không chỉ doanh nghiệp lớn, hàng trăm nghìn hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ cũng đang chịu áp lực lớn. Thói quen tiêu dùng thay đổi nhanh chóng cùng với sự phát triển của thương mại điện tử đang khiến nhiều cửa hàng truyền thống gặp khó khăn.
HUBA cho rằng khó khăn của doanh nghiệp không chỉ xuất phát từ thị trường mà còn từ những “nút thắt” trong bộ máy hành chính. Sau khi TP HCM sắp xếp lại địa giới và chuyển sang mô hình hai cấp, nhiều quy trình xử lý hồ sơ còn lúng túng. Doanh nghiệp phản ánh việc đăng ký kinh doanh, thay đổi thông tin hoặc cấp phép xây dựng bị chậm trễ do phần mềm hành chính công trục trặc và nhân sự chưa kịp thích ứng.
Trong lĩnh vực đất đai, việc cấp sổ đỏ cho các dự án nhà ở kéo dài do khâu tính tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ và tâm lý “sợ sai” của một bộ phận cán bộ. HUBA cho rằng những bất cập này không chỉ gây tốn thời gian mà còn làm giảm niềm tin của nhà đầu tư. Hiệp hội đề xuất thành phố sớm hoàn thiện hạ tầng công nghệ, quy định rõ trách nhiệm xử lý hồ sơ trong từng cấp và khuyến khích cán bộ dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Về chính sách thuế, doanh nghiệp cho rằng một số quy định hiện hành chưa phù hợp với thực tế và có thể tạo ra rủi ro pháp lý. Ví dụ, việc tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện doanh nghiệp nợ thuế, nếu áp dụng đột ngột, có thể làm đình trệ các hợp đồng thương mại. Quy định thu hồi giấy phép kinh doanh khi còn vướng nghĩa vụ thuế cũng bị cho là quá cứng nhắc, vì một quyết định hành chính có thể khiến hàng trăm lao động mất việc và ảnh hưởng dây chuyền đến các đối tác.
HUBA nhấn mạnh rằng bài toán lớn nhất hiện nay là khôi phục niềm tin. Trong bối cảnh chi phí tài chính, tỷ giá và thủ tục hành chính đều gây áp lực, doanh nghiệp cần một môi trường ổn định, linh hoạt và có khả năng dự báo.
Hiệp hội kỳ vọng thành phố sẽ sớm đưa ra các giải pháp điều chỉnh chính sách thuế, cải thiện quy trình hành chính và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn rẻ hơn, để khu vực tư nhân có thể trở lại vai trò “đầu kéo” trong tăng trưởng kinh tế vào những tháng cuối năm.
Admin
Nguồn: VnExpress
