Hành trình chinh phục đỉnh Everest, “nóc nhà thế giới” cao 8.848 mét, luôn là một thử thách khắc nghiệt, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chất, tinh thần và thời gian thích nghi với độ cao. Câu chuyện về Bianca Adler, cô gái 17 tuổi người Australia, cùng cha mình bắt đầu hành trình chinh phục Everest vào tháng 5 vừa qua, đã phơi bày những khó khăn và nguy hiểm tiềm ẩn trên đỉnh núi này.
Để đạt được mục tiêu, các nhà leo núi phải trải qua nhiều giai đoạn, bắt đầu từ Trại Nền ở độ cao 5.364 mét, rồi dần dần tiến lên các trại cao hơn trước khi đối mặt với “vùng tử thần” – khu vực trên 8.000 mét, nơi sự sống trở nên vô cùng mong manh. Tại đây, do không khí loãng, lượng oxy không đủ để duy trì sự sống, biến mỗi bước chân thành một cuộc chiến sinh tồn.
Tiến sĩ Harly Greenberg, Trưởng khoa Phổi và Chăm sóc đặc biệt tại Northwell Health (Mỹ), nhấn mạnh rằng “vùng tử thần” là nơi mà cơ thể con người gần như không thể tồn tại do thiếu oxy trầm trọng. Tình trạng thiếu oxy (hypoxia) xảy ra khi các mô không nhận đủ dưỡng khí, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của tế bào và chức năng của các cơ quan.
Tình trạng thiếu oxy nếu không được kiểm soát kịp thời có thể dẫn đến say độ cao cấp tính, thường xảy ra khi người leo núi tăng độ cao quá nhanh. Theo Tiến sĩ Greenberg, những dấu hiệu ban đầu thường liên quan đến não bộ, như giãn mạch máu não gây đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, choáng váng và mất ngủ.
Trong những trường hợp nghiêm trọng, người leo núi có thể bị phù não do độ cao (HACE), một tình trạng nguy hiểm khi chất lỏng rò rỉ từ mạch máu vào mô não, gây suy giảm chức năng thần kinh, lú lẫn, mất ý thức và thậm chí tử vong nếu không được đưa xuống vùng thấp hơn kịp thời.
Một căn bệnh khác cũng đe dọa tính mạng của những người leo núi là phù phổi do độ cao (HAPE), suýt chút nữa đã cướp đi sinh mạng của Adler và cha cô. Khi thiếu oxy, động mạch phổi co lại, làm tăng huyết áp, đẩy chất lỏng tràn vào các túi khí của phổi, khiến cơ thể không thể hấp thụ oxy. Các triệu chứng bao gồm ho dữ dội và cảm giác ngạt thở ngay cả khi nghỉ ngơi. Đây là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất liên quan đến các bệnh lý do độ cao.
Ngoài ra, mức oxy thấp còn có thể gây ra bệnh võng mạc do độ cao, dẫn đến tổn thương thị lực vĩnh viễn. Tiến sĩ Greenberg khuyến cáo những người có bệnh nền về phổi, tim, huyết áp cao và rối loạn giấc ngủ nên tránh các chuyến leo núi ở độ cao khắc nghiệt.
Để giảm thiểu rủi ro, các nhà leo núi cần có thời gian thích nghi từ từ với độ cao, quá trình này có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Một số vận động viên chuyên nghiệp còn áp dụng phương pháp “thích nghi trước chuyến đi” bằng cách ngủ hoặc tập luyện trong các buồng mô phỏng điều kiện thiếu oxy để kích thích cơ thể sản xuất tế bào hồng cầu, từ đó cải thiện khả năng vận chuyển oxy.
Lịch sử chinh phục Everest ghi dấu ấn vào ngày 29/5/1953, khi Edmund Hillary và Tenzing Norgay trở thành những người đầu tiên đặt chân lên đỉnh. Kể từ đó, nhiều kỷ lục đã được thiết lập, trong đó nổi bật là thành tích 30 lần lên đỉnh của hướng dẫn viên người Nepal Kami Rita Sherpa và kỷ lục của Jordan Romero, cậu bé 13 tuổi trở thành người trẻ nhất chinh phục Everest vào năm 2010.
Tuy nhiên, vinh quang luôn đi kèm với hiểm nguy. “Vùng Chết” trên 8.000 mét đã trở thành nơi an nghỉ của hơn 330 người, với những mùa leo núi thảm khốc như năm 1996 và 2015. Bất chấp những rủi ro, mỗi năm vẫn có hàng trăm người tìm đến Everest, mang theo khát vọng chinh phục đỉnh núi huyền thoại, khẳng định ý chí và bản lĩnh của con người trước thiên nhiên hùng vĩ.
Admin
Nguồn: VnExpress
