Tình trạng ùn tắc sầu riêng xuất khẩu tại Đăk Lăk đã gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp và người nông dân, bắt nguồn từ việc các phòng xét nghiệm ngừng tiếp nhận mẫu kiểm tra dư lượng hóa chất từ ngày 11/10. Ông Lê Anh Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Đăk Lăk, cho biết sự việc này khiến các doanh nghiệp không thể hoàn tất thủ tục cấp chứng nhận an toàn, một yêu cầu bắt buộc để xuất khẩu, dẫn đến việc phải tạm dừng thu mua.
Nguyên nhân chính của tình trạng này là do số lượng cơ sở có đủ năng lực kiểm nghiệm đồng thời hai chỉ tiêu bắt buộc là vàng ô và cadimi còn hạn chế. Phần lớn các cơ sở chỉ có thể kiểm tra một trong hai chỉ tiêu này, gây gián đoạn và không đáp ứng được tiến độ xét nghiệm trong giai đoạn cao điểm thu hoạch.
Theo thống kê của Hiệp hội Sầu riêng Đăk Lăk, hiện có gần 2.000 container sầu riêng đang bị tồn đọng tại các kho, nhà máy và khu vực cửa khẩu. Nhiều lô hàng đã bị kẹt từ 10 đến 15 ngày, đối diện với nguy cơ hư hỏng, nứt vỏ và giảm chất lượng. Giá sầu riêng loại A tại kho đã giảm đáng kể, từ trên 100.000 đồng xuống còn khoảng 80.000 đồng mỗi kg.
Việc ngừng xét nghiệm không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến người nông dân. Các nhà máy và hợp tác xã phải ngừng thu mua, làm cho giá sầu riêng giảm mạnh. Hàng nghìn tấn sầu riêng chín rộ không thể tiêu thụ, trong khi nông dân vẫn phải chi trả các chi phí chăm sóc, vận chuyển và bảo quản.
Trước tình hình khẩn cấp này, Hiệp hội Sầu riêng Đăk Lăk đã gửi văn bản kiến nghị lên Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng UBND tỉnh để có biện pháp can thiệp và khôi phục hoạt động xét nghiệm. Hiệp hội đề xuất thiết lập cơ chế “ưu tiên nhanh” cho các mẫu phục vụ xuất khẩu trong giai đoạn cao điểm, đồng thời tạm thời ủy quyền cho các đơn vị có đủ năng lực tại địa phương đảm nhiệm việc kiểm nghiệm nhằm giảm tải cho hệ thống trung ương.
Chiều ngày 24/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tổ chức cuộc họp với các phòng xét nghiệm được chỉ định và các đơn vị chuyên môn để tìm cách tháo gỡ những vướng mắc. Ngay trong tối cùng ngày, một số cơ sở đã bắt đầu trả kết quả cho các lô hàng bị ách tắc, giúp giải tỏa được một phần số lượng container. Tuy nhiên, việc tiếp nhận mẫu mới vẫn chưa trở lại bình thường và các doanh nghiệp đang chờ đợi hướng dẫn cụ thể.
Mặc dù hoạt động xét nghiệm đang dần được khôi phục, chuỗi xuất khẩu sầu riêng vẫn phải đối mặt với áp lực lớn. Mỗi ngày chậm trễ có thể gây hư hỏng hàng trăm tấn sầu riêng, ảnh hưởng đến uy tín của ngành với các đối tác nhập khẩu. Ông Trung nhấn mạnh sự cần thiết của một giải pháp tạm thời để duy trì việc kiểm nghiệm trong giai đoạn cao điểm, nhằm tránh tái diễn tình trạng tương tự.
Theo số liệu từ Hải quan, trong 8 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 451.000 tấn sầu riêng tươi, đạt giá trị 1,52 tỷ USD, giảm 24% về lượng và 25% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh đạt hơn 58.000 tấn, trị giá 265 triệu USD, tăng lần lượt 67% và 127%. Tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đạt gần 1,8 tỷ USD, giảm khoảng 16% so với cùng kỳ.
Hiệp hội Sầu riêng Đăk Lăk đang tiến hành tổng hợp số liệu thiệt hại từ các doanh nghiệp để kiến nghị các chính sách hỗ trợ. Mục tiêu không chỉ là giải quyết những khó khăn trước mắt, mà còn là xây dựng một cơ chế kiểm nghiệm ổn định và lâu dài cho ngành sầu riêng, một trong những mặt hàng nông nghiệp xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
