Dương Thanh Cường, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Bình Phát, sắp phải đối mặt với phiên tòa tại TAND TP HCM về tội “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng,” theo khoản 3 Điều 179 BLHS năm 1999. Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao vừa hoàn tất cáo trạng và chuyển hồ sơ vụ án sang tòa.
Theo cáo trạng, Dương Thanh Cường đóng vai trò chủ chốt trong hàng loạt sai phạm, trực tiếp vi phạm các quy định về điều kiện cấp tín dụng và sử dụng toàn bộ số tiền vay sai mục đích.
Cùng bị truy tố về tội danh này còn có các bị can: Nguyễn Thế Bình (cựu Chủ tịch HĐQT Agribank), Hồ Đăng Trung (cựu Giám đốc Agribank Chi nhánh 6), Hồ Văn Long (cựu trưởng phòng chi nhánh Agribank Chi nhánh 6) và Đỗ Ngọc Dũng (cựu cán bộ tín dụng Agribank Chi nhánh 6).
Dương Thanh Cường từng nổi danh là một “trùm” bất động sản tại TP HCM, sở hữu nhiều công ty với số vốn đăng ký lên đến hàng trăm tỷ đồng. Tuy nhiên, do năng lực tài chính yếu kém, Cường đã thuê người đứng tên giám đốc, lập hồ sơ vay vốn ngân hàng và huy động vốn từ đối tác để thực hiện các dự án khu chung cư cao tầng và thương mại, dẫn đến tình trạng sa lầy và vướng vào vòng lao lý.
Vào đầu năm 2007, qua một người quen, Cường đã gặp gỡ ông Nguyễn Thế Bình, khi đó là quyền Tổng Giám đốc Agribank, để đề nghị tạo điều kiện vay 500 tỷ đồng nhằm mục đích mua đất thực hiện dự án. Ông Bình đồng ý và chỉ đạo Hồ Đăng Trung tiến hành thủ tục vay cho Cường, đồng thời yêu cầu báo cáo Hội sở nếu vượt quá thẩm quyền quyết định.
Khi Cường đến ngân hàng làm thủ tục vay vốn, Trung giao cho Hồ Văn Long, lúc đó là phó phòng tín dụng, hướng dẫn và thông báo đây là khách hàng do sếp Bình giới thiệu và chỉ đạo cho vay. Long sau đó chỉ đạo các cán bộ tín dụng tiếp nhận tài liệu và lập hồ sơ vay vốn cho Công ty Bình Phát.
Để hợp thức hóa hồ sơ, Cường đã soạn thảo các hợp đồng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nâng khống giá trị tài sản đảm bảo. Thực tế, giá đất Cường mua chỉ từ 1,9 đến 3 triệu đồng/m2, nhưng được nâng lên 12-13 triệu đồng/m2, khiến tổng giá trị các thửa đất tăng từ 65 tỷ lên 358 tỷ đồng.
Do nhu cầu vay vốn của Cường vượt quá hạn mức 100 tỷ đồng của chi nhánh, Trung đã trình Hội sở đề nghị nâng hạn mức cho vay lên 500 tỷ đồng để đầu tư dự án khu chung cư – thương mại tại quận 8 (cũ). Sau khi được ông Bình ký tờ trình, Trung chỉ đạo cán bộ tín dụng thẩm định và đề xuất cho vay, mặc dù hồ sơ vay còn thiếu thông tin về khu đất và chưa có phê duyệt dự án.
Từ tháng 4 đến tháng 11/2007, Trung đã ký 5 hợp đồng tín dụng, giải ngân hơn 302 tỷ đồng cho Công ty Bình Phát. Tài sản thế chấp là 18 thửa đất và tài sản hình thành từ vốn vay. Tuy nhiên, Cường chỉ sử dụng 70 tỷ đồng vào mục đích mua đất làm dự án, còn lại 230 tỷ đồng được dùng để trả nợ.
Đến cuối năm 2007, do sử dụng vốn vay sai mục đích và muốn kéo dài thời hạn vay, Cường đề nghị Trung chuyển 5 khoản vay ngắn hạn thành một khoản vay trung hạn. Trung đã báo cáo đề xuất này lên ông Bình và được chấp thuận.
Ngày 4/12/2007, Cường tiếp tục đề nghị ngân hàng cho vay thêm 500 tỷ đồng để thực hiện dự án khu chung cư thương mại Bình Phát. Theo chỉ đạo của ông Bình, Trung chỉ đạo cán bộ tín dụng lập báo cáo thẩm định, đánh giá dự án “khả thi, hiệu quả,” tài sản đảm bảo “có giá trị và đầy đủ hồ sơ pháp lý,” và đề xuất cho Công ty Bình Phát vay vốn.
Ngày 31/12/2007, Trung ký hợp đồng tín dụng cho Công ty Bình Phát vay 500 tỷ đồng, thời hạn 60 tháng. Tài sản thế chấp bao gồm tài sản hình thành từ vốn vay dự án, 18 thửa đất diện tích hơn 33.400 m2 và tài sản trên đất đã thế chấp trong 5 hợp đồng tín dụng ngắn hạn trước đó. Cùng ngày, chi nhánh ngân hàng giải ngân hơn 303 tỷ đồng cho Công ty Bình Phát. Cường dùng số tiền này để tất toán gốc và lãi của 5 khoản vay ngắn hạn trước đó (đảo nợ), và chỉ còn lại 80 triệu đồng để thanh toán các khoản khác.
Cơ quan chức năng xác định, các quyền sử dụng đất không đủ điều kiện để thế chấp cho 5 khoản vay ngắn hạn, nhưng vẫn được các bị can định giá 420,7 tỷ đồng để đảm bảo cho khoản vay trung hạn. Dự án Bình Phát chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, nhưng vẫn được Trung thống nhất định giá 1.460 tỷ đồng.
Đến năm 2010, Công ty Bình Phát rơi vào nợ xấu, chi nhánh ngân hàng đã phong tỏa các quyền sử dụng đất thế chấp và chấm dứt chủ trương, khiến công ty không có nguồn trả nợ.
Cường sau đó thỏa thuận với bà Vũ Thị Bích Loan (đã chết, Giám đốc Công ty TNHH thương mại và dịch vụ THY) để Công ty THY vay 385 tỷ đồng, mua 13 thửa đất của Công ty Bình Phát đang thế chấp cho khoản vay 303 tỷ đồng.
Ngày 31/8/2010, Cường ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng gần 30.000 m2 đất cho Công ty THY với giá 385 tỷ đồng. Công ty THY lập dự án khu căn hộ và phố đi bộ An Dương Vương – Hồ Học Lãm trên khu đất này để vay 500 tỷ đồng tại chi nhánh ngân hàng.
Kết quả điều tra cho thấy các tài sản đảm bảo cho Công ty THY vay không đủ điều kiện, do mua của Cường, trong đó có 5 thửa là đất thuê không đủ điều kiện thế chấp, 8 thửa đất bị Cường nâng khống giá trị, và dự án chưa được cấp phép.
Ngày 30/11/2010, chi nhánh ngân hàng giải ngân cho Công ty THY vay 385 tỷ đồng. Công ty THY chuyển toàn bộ số tiền này cho Công ty Bình Phát để thanh toán nợ của Cường tại chi nhánh ngân hàng. Sau khi thu nợ gốc, chi nhánh ngân hàng giải chấp 10 thửa đất cho Công ty Bình Phát để chuyển thành tài sản thế chấp khoản vay của Công ty THY.
Do Công ty THY không có khả năng trả nợ, khoản vay này đã bị chuyển thành nợ quá hạn từ năm 2011. Sau khi cấn trừ giá trị các tài sản bảo đảm, khoản nợ này gây thiệt hại gần 170 tỷ đồng nợ gốc và hơn 884 tỷ đồng nợ lãi, tổng cộng hơn 1.053 tỷ đồng.
Cơ quan công tố xác định Cường là người sử dụng toàn bộ tiền vay, phải chịu trách nhiệm về khoản thiệt hại này.
Ngoài vụ án này, Cường còn có nhiều sai phạm khác và đã bị TAND Cấp cao tại TP HCM tuyên mức án chung thân cho 4 bản án về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Liên quan đến sai phạm trong việc phê duyệt cho Cường vay trái quy định, ông Hồ Đăng Trung từng bị tuyên 20 năm tù và ông Hồ Văn Long nhận 19 năm tù, cùng về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Vụ án này một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về những lỗ hổng trong hoạt động tín dụng, gây thất thoát lớn cho nhà nước và xã hội.
Admin
Nguồn: VnExpress
