Thạc sĩ, bác sĩ Đỗ Thị Thảo từ Khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết hạ huyết áp tư thế là tình trạng huyết áp giảm đột ngột khi một người đứng lên từ tư thế ngồi hoặc nằm. Tình trạng này được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu giảm ít nhất 20 mmHg hoặc huyết áp tâm trương giảm ít nhất 10 mmHg trong vòng 3 phút sau khi thay đổi tư thế.
Các biểu hiện thường thấy của hạ huyết áp tư thế bao gồm choáng váng, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu hoặc mất ý thức tạm thời. Những triệu chứng này thường chỉ kéo dài vài phút và giảm bớt khi người bệnh ngồi hoặc nằm xuống. Người bệnh có thể cảm thấy mất thăng bằng, quay cuồng, lú lẫn, khó tập trung, mờ mắt, mệt mỏi, hụt hơi, hoặc đau ở ngực, lưng, cổ, vai hoặc chi dưới.
Lý giải về cơ chế của hiện tượng này, bác sĩ Thảo cho biết khi chúng ta đứng dậy, máu có xu hướng dồn xuống chân, làm giảm lượng máu lưu thông lên não một cách tạm thời. Ở những người khỏe mạnh, cơ thể sẽ nhanh chóng điều chỉnh bằng cách co mạch và tăng nhịp tim để ổn định huyết áp. Tuy nhiên, khi cơ chế tự điều chỉnh này bị rối loạn, huyết áp có thể tụt giảm nhiều và kéo dài hơn bình thường, dẫn đến hạ huyết áp tư thế.
Hạ huyết áp tư thế là một tình trạng phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi (từ 65 tuổi trở lên), do khả năng điều hòa huyết áp suy giảm theo tuổi tác. Bệnh cũng thường gặp ở những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, Parkinson, hoặc bệnh tim, cũng như những người phải nằm lâu trên giường do bệnh tật hoặc sau phẫu thuật. Việc sử dụng nhiều loại thuốc, chẳng hạn như thuốc hạ huyết áp, thuốc lợi tiểu, thuốc an thần hoặc thuốc chống trầm cảm, cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bác sĩ Thảo cũng lưu ý rằng không phải tất cả các trường hợp choáng váng khi đứng dậy đều là do hạ huyết áp tư thế. Triệu chứng này có thể xuất phát từ các nguyên nhân khác ít nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như thiếu máu, hạ đường huyết, rối loạn tiền đình, hoặc thoái hóa cột sống cổ. Ngoài ra, một số bệnh lý tim mạch như rối loạn nhịp tim hoặc hẹp động mạch cảnh cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự.
Để giảm thiểu nguy cơ hạ huyết áp tư thế, bác sĩ Thảo khuyến cáo mọi người nên tạo thói quen thay đổi tư thế một cách từ từ. Khi thức dậy, nên nằm hoặc ngồi yên trong vài phút trước khi đứng lên. Uống đủ nước mỗi ngày cũng rất quan trọng để duy trì lưu thông máu ổn định. Người bệnh nên chia nhỏ các bữa ăn và tránh ăn quá no. Đặc biệt, người lớn tuổi, những người dễ bị hạ huyết áp tư thế dẫn đến té ngã, nên chú ý đảm bảo an toàn trong sinh hoạt hàng ngày, chẳng hạn như đi dép có độ ma sát tốt và tránh thay đổi tư thế đột ngột vào ban đêm.
Bác sĩ khuyến cáo, nếu tình trạng choáng váng, chóng mặt xảy ra thường xuyên hoặc ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu nghi ngờ rằng thuốc đang dùng là nguyên nhân gây ra tình trạng này, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc.
Trong trường hợp xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm đi kèm như đau ngực, khó thở, yếu hoặc tê một bên người, hoặc khó nói, người bệnh cần đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu ngay lập tức, vì đây có thể là dấu hiệu của bệnh tim mạch hoặc đột quỵ.
Admin
Nguồn: VnExpress
