Ngành nhựa Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để tái cấu trúc và phát triển bền vững trong bối cảnh các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe. Đây là thông tin được đưa ra tại tọa đàm “Ngành nhựa Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình”, diễn ra trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 35 năm thành lập Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA). Sự kiện quy tụ các chuyên gia để thảo luận về đổi mới sáng tạo, kinh tế tuần hoàn và trách nhiệm xã hội, từ đó tạo nền tảng cho ngành nhựa cạnh tranh bền vững.
Bà Huỳnh Thị Mỹ, Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VPA, đánh giá ngành nhựa đã có những bước tiến đáng kể từ một ngành công nghiệp nhỏ bé chủ yếu phục vụ thị trường nội địa vào những năm 1990-2000. Giai đoạn 2005-2009 chứng kiến sự tăng trưởng đột phá với mức tăng 23,4%, nhờ đầu tư công nghệ và mở rộng xuất khẩu. Mặc dù giai đoạn 2009-2014 tăng trưởng chậm lại, ngành đã phục hồi và đạt mức tăng 11,3% trong giai đoạn 2014-2023. Đặc biệt, năm 2024 ghi nhận mức tăng trưởng kỷ lục 23,9%, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ và tiềm năng mở rộng sản xuất, xuất khẩu.
Sản lượng của ngành cũng tăng trưởng vượt bậc, từ 380.000 tấn năm 1995 lên 7,86 triệu tấn năm 2020 và dự kiến đạt 9,215 triệu tấn vào cuối năm 2025. Về xuất khẩu, ngành nhựa đã có mặt ở hơn 190 quốc gia, với kim ngạch tăng từ 336 triệu USD năm 2010 lên 3,2 tỷ USD năm 2020 và kỳ vọng đạt 7 tỷ USD vào năm 2025.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh chóng này đi kèm với những yêu cầu ngày càng cao về “xanh hóa” trong thương mại quốc tế. Các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, đặc biệt là các nhà sản xuất bao bì nhựa, sẽ phải đáp ứng các tiêu chuẩn Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) tại cả thị trường xuất khẩu và trong nước từ năm 2025. Đây cũng là thời điểm các quy định về EPR trong Nghị định 08/2022/NĐ-CP của Việt Nam bắt đầu có hiệu lực, yêu cầu doanh nghiệp phải báo cáo và thực hiện nghĩa vụ tái chế.
Bà Mai Hà Thanh Uyên, Giám đốc Phát triển bền vững Tập đoàn Dow khu vực Đông Nam Á, giải thích rằng chính sách EPR yêu cầu các nhà sản xuất chịu trách nhiệm về toàn bộ vòng đời sản phẩm, bao gồm cả việc thu gom, tái chế hoặc xử lý sản phẩm sau khi người tiêu dùng sử dụng.
EPR không phải là một khái niệm mới, nhưng nó đang trở thành một tiêu chuẩn bắt buộc trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc thực thi hiệu quả chính sách này sẽ giúp ngành nhựa giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải, vốn là một vấn đề nghiêm trọng ở Đông Nam Á do thiếu cơ sở hạ tầng tái chế đồng bộ. Đồng thời, nó cũng mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp duy trì xuất khẩu, mở rộng thị trường và chủ động nguồn nguyên liệu.
Ông Đinh Đức Thắng, Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam, nhấn mạnh rằng ngành nhựa đang bước vào một giai đoạn mới với nhiều yêu cầu khắt khe hơn về môi trường, tiêu chuẩn xanh và thương mại quốc tế. Ông cho rằng những yêu cầu này không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để ngành tái cấu trúc, đổi mới công nghệ và chuẩn hóa quản trị theo tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị).
Ông Thắng cũng cho biết ngành nhựa cần tập trung vào năm trụ cột chính: tăng trưởng bền vững theo chiều sâu; đẩy mạnh thiết kế sinh thái và kinh tế tuần hoàn; nâng cao năng lực chứng nhận và truy xuất nguồn gốc; hợp tác đa phương giữa Nhà nước, doanh nghiệp và đối tác quốc tế; và biến thách thức pháp lý thành lợi thế cạnh tranh.
TP HCM cũng xác định ngành công nghiệp, bao gồm cả ngành nhựa, là một trong bốn trụ cột tăng trưởng chính. Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP HCM Nguyễn Văn Thọ cam kết tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp nhựa đổi mới công nghệ, chuyển đổi số và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, EPR trở thành một phép thử quan trọng đối với khả năng chuyển đổi của ngành nhựa Việt Nam, từ việc tập trung vào tăng trưởng số lượng sang phát triển bền vững, có trách nhiệm với môi trường và cộng đồng.
Admin
Nguồn: VnExpress
