Sau nhiều năm tạm dừng, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 đã được Quốc hội quyết định tái khởi động vào tháng 11/2024 nhằm đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng tăng của quốc gia. Dự án này, được phê duyệt lần đầu vào năm 2009, đã trải qua nhiều lần trì hoãn trước khi bị tạm dừng vào cuối năm 2016.
Theo quy hoạch, nhà máy Ninh Thuận 1 sẽ được xây dựng tại thôn Vĩnh Trường, xã Phước Dinh, trên diện tích 544 ha. Trong khi đó, nhà máy Ninh Thuận 2 dự kiến đặt tại thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, với diện tích 454 ha. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) lần lượt được giao làm chủ đầu tư cho hai nhà máy này.
Khu vực quy hoạch nhà máy Ninh Thuận 1 hiện chủ yếu là các hồ nuôi trồng thủy sản của người dân địa phương, xen kẽ với một số bãi tập kết phế liệu. Dự kiến, hai nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận sẽ có tổng công suất 4.800 MW từ bốn tổ máy, cao hơn 800 MW so với kế hoạch ban đầu được Chính phủ phê duyệt vào cuối năm 2009.
Theo báo cáo của Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng, công tác kiểm kê tại dự án điện hạt nhân 1 đã hoàn tất 100%. Riêng khu vực nhà máy 1 có diện tích gần 450 ha, liên quan đến 835 hộ dân và tổ chức. Phần lớn người dân trong vùng dự án sinh sống bằng nghề chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và kinh doanh nhỏ.
Địa phương đã công khai phương án bồi thường cho 62 hộ dân và một tổ chức trên diện tích 54 ha với tổng kinh phí 78 tỷ đồng. Dự kiến, việc chi trả và hỗ trợ tái định cư cho 500 trường hợp khác (trên diện tích 200 ha) trong khu lõi dự án sẽ hoàn thành trước ngày 31/12. 335 trường hợp còn lại (165 ha) sẽ được giải quyết sau khi cơ quan có thẩm quyền xác định ranh giới vùng đệm.
Khu tái định cư cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 rộng 65 ha, cách vị trí nhà máy hơn 5 km, thuộc xã Phước Dinh. Khu này dự kiến bố trí cho khoảng 600 hộ dân. Hiện tại, khu vực này chủ yếu là ao hồ nuôi thủy sản và dân cư thưa thớt. Hồi tháng 3, UBND huyện Thuận Nam đã tổ chức lấy ý kiến người dân về việc xây dựng khu tái định cư, trong đó nhiều người mong muốn khu tái định cư sẽ có đủ đất để phát triển thương mại, dịch vụ, khu neo đậu tàu thuyền và hệ thống đê kè bảo vệ tài sản cho ngư dân.
Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 được quy hoạch tại thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, cách nhà máy 1 khoảng 40 km về phía bắc, với diện tích gần 454 ha. Khu vực nhà máy cần thu hồi khoảng 404 ha đất của 534 hộ dân. Đến nay, công tác xác định nguồn gốc đất đã đạt 232/534 hộ, với tổng diện tích 56/404,5 ha. Phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư gần 72 tỷ đồng đã được niêm yết cho 33 hộ dân, tương ứng với khoảng 9 ha đất.
Thôn Thái An, nơi dự kiến xây dựng nhà máy 2, là một trong những vùng trồng nho nổi tiếng của tỉnh Ninh Thuận. Đa số người dân địa phương ủng hộ việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân, đồng thời mong muốn nhận được các chính sách hỗ trợ phù hợp.
Khu tái định cư cho nhà máy điện hạt nhân 2 được quy hoạch tại thôn Mỹ Phong, xã Vĩnh Hải, rộng gần 70 ha, cách vị trí nhà máy khoảng 6,8 km. Hiện tại, địa phương đang lấy ý kiến người dân về quy hoạch này. Trước đó, khu tái định cư dự kiến đặt tại Hòn Một, thôn Thái An, cách lò phản ứng 2,7 km, nhưng không đảm bảo khoảng cách an toàn theo quy định của Bộ Khoa học và Công nghệ, do đó địa phương đã đề xuất chuyển sang vị trí mới.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tổng diện tích thu hồi đất cho cả hai dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 là hơn 1.129 ha, liên quan đến 1.713 hộ dân với 5.229 nhân khẩu. Cơ quan này đã đề xuất UBND tỉnh báo cáo Chính phủ về việc điều chỉnh, bổ sung chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đồng thời hỗ trợ người dân chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm sau khi bị thu hồi đất. Ngoài ra, khu vực nhà máy 2 hiện có một bãi đất tập trung nhiều ngôi mộ, tuy nhiên phương án di dời vẫn chưa được UBND xã Vĩnh Hải phê duyệt.
Để đảm bảo nguồn nhân lực cho dự án, đề án “Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035” đặt mục tiêu đào tạo gần 4.000 nhân lực cho hai nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận đến năm 2030, trong đó có 670 người sẽ được đào tạo ở nước ngoài.
Admin
Nguồn: VnExpress
