Sáng 27/10, Quốc hội đã tiếp nhận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp do Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình trình, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ. Dự luật này nhằm giải quyết những bất cập phát sinh từ thực tiễn và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp.
Điểm đáng chú ý trong dự luật là việc bổ sung quy định cấm các cơ quan, tổ chức yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Động thái này được kỳ vọng sẽ hạn chế tình trạng lạm dụng, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Luật Lý lịch tư pháp hiện hành quy định có hai loại phiếu lý lịch tư pháp: phiếu số 1 và phiếu số 2. Phiếu số 2 chỉ được cấp theo yêu cầu của cá nhân và chỉ dành cho chính người đó biết thông tin về lý lịch tư pháp của mình. Việc sử dụng phiếu này phải được sự đồng ý của người được cấp. Như vậy, dự luật mới nhấn mạnh nguyên tắc sử dụng phiếu lý lịch tư pháp phải dựa trên sự đồng thuận của chủ thể và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này đồng nghĩa với việc thông tin cá nhân quan trọng trong phiếu lý lịch tư pháp sẽ không được tùy tiện chia sẻ, phân tích, và các cơ quan, tổ chức không có thẩm quyền sẽ không được phép yêu cầu cung cấp nếu không thực sự cần thiết.
Tuy nhiên, trong quá trình thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho biết một số ý kiến lo ngại rằng quy định này có thể không đủ mạnh để ngăn chặn triệt để tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Theo đó, nếu các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là các tổ chức nước ngoài, vẫn tiếp tục yêu cầu, cá nhân có thể vẫn phải miễn cưỡng cung cấp để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục.
Để giải quyết triệt để vấn đề này, một số ý kiến đề xuất nên bỏ hẳn quy định về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Thay vào đó, toàn bộ thông tin liên quan sẽ chỉ được lưu giữ trong cơ sở dữ liệu và phục vụ cho việc tra cứu, sử dụng của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Hơn nữa, thông tin về tình trạng án tích của cá nhân đã được thể hiện đầy đủ trên Phiếu lý lịch tư pháp số 1.
Một số đại biểu Quốc hội cũng đề nghị cần đánh giá kỹ lưỡng tác động của quy định về việc cấm cơ quan, tổ chức yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2. Lo ngại được đưa ra là quy định này có thể gây khó khăn cho người dân khi thực hiện các thủ tục xin thị thực, xuất cảnh, nhập cư, bởi một số quốc gia vẫn yêu cầu cung cấp thông tin liên quan đến án tích. Do đó, cần nghiên cứu, chỉnh lý quy định theo hướng xác định rõ những trường hợp cụ thể mà cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Ngoài ra, thực tế cũng cho thấy tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1, gây ra gánh nặng không cần thiết cho cả người dân và cơ quan quản lý nhà nước. Để khắc phục tình trạng này, các đại biểu đề nghị tiếp tục cân nhắc, chỉnh lý quy định sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn và chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Đồng thời, dự luật cần bổ sung nguyên tắc về những trường hợp cơ quan, tổ chức được phép yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Dự kiến, dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Lý lịch tư pháp sẽ được Quốc hội xem xét và thông qua theo quy trình rút gọn tại kỳ họp thứ 10.
Admin
Nguồn: VnExpress
