Trong khuôn khổ Tuần lễ Số 2025, Ngày Nghiên cứu và Đổi mới Sáng tạo EU – Việt Nam 2025 diễn ra vào ngày 28/10 đã thu hút sự quan tâm lớn từ giới khoa học và công nghệ. Tại sự kiện, ông Neville Reeve, đại diện Uỷ ban châu Âu, đã đánh giá cao tiềm năng của Việt Nam trong việc tham gia chương trình Horizon Europe, một chương trình tài trợ trọng điểm của EU cho nghiên cứu và đổi mới.
Horizon Europe, với ngân sách lên tới 95,5 tỷ euro cho giai đoạn 2021-2027, tập trung vào các vấn đề cấp bách như biến đổi khí hậu, tăng cường năng lực cạnh tranh và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của EU. Chương trình đặc biệt chú trọng hợp tác quốc tế, tăng cường tác động của nghiên cứu và đổi mới, đồng thời hỗ trợ tạo ra và chia sẻ kiến thức, công nghệ tiên tiến.
Ông Reeve cho biết, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong giai đoạn 2014-2020, vươn lên vị trí thứ ba tại Đông Nam Á về số lượng dự án tham gia Horizon 2020. Ông nhấn mạnh: “Vị thế của Việt Nam đã tăng rất nhiều kể từ năm 2020 đến nay, và có rất nhiều dư địa phát triển về khoa học kỹ thuật và công nghệ”.
Đại diện Uỷ ban châu Âu gợi ý rằng, trong 11 nhóm công nghệ chiến lược mà Việt Nam ưu tiên, các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ lượng tử và dữ liệu lớn sẽ là những điểm kết nối tiềm năng để hai bên hợp tác hiệu quả.
Tại sự kiện, ông Đào Ngọc Chiến, Giám đốc Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (Nafosted), đề xuất cơ chế đồng tài trợ giữa quỹ và chương trình Horizon Europe. Ông Chiến nhấn mạnh: “Khoa học chỉ phát triển khi tri thức và niềm tin vượt qua biên giới”. Ông cho biết Việt Nam và châu Âu có chung tầm nhìn về việc sử dụng khoa học và đổi mới sáng tạo để phục vụ phát triển bền vững và toàn diện.
Ông Chiến cho biết Việt Nam là quốc gia thứ ba đủ điều kiện tham gia Horizon Europe, với sự góp mặt của một số viện nghiên cứu và trường đại học trong các dự án về nông nghiệp, vật liệu và công nghệ thông tin. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng sự tham gia của Việt Nam hiện tại chủ yếu ở mức thụ hưởng.
Để tiến xa hơn, ông Chiến đề xuất: “Việt Nam cần chuyển vai trò từ tham gia sang đồng tài trợ, và cuối cùng là đồng sở hữu. Bước tiếp theo sẽ là từ tham gia đơn lẻ đến đối tác thể chế, thông qua cơ chế đồng tài trợ”.
Dựa trên kinh nghiệm của các quốc gia như Hàn Quốc, Singapore và Nhật Bản, ông Chiến đề xuất mô hình đồng tài trợ giữa Nafosted và Horizon Europe, chia thành ba mức độ. Mức một là đồng tài trợ cấp dự án, thí điểm trong các lĩnh vực như AI, y tế hoặc năng lượng trong giai đoạn 2026-2027. Mức hai là đồng tài trợ cấp chương trình, có thể phối hợp với quỹ Hợp tác EU-Việt Nam (EUVCF). Mức ba là xây dựng nền tảng dữ liệu và quản trị chung, giúp hai bên theo dõi tiến độ, kết quả và tác động theo thời gian thực.
Ông Chiến khẳng định rằng việc đồng tài trợ sẽ mang lại lợi ích song phương, giúp EU mở rộng mạng lưới đối tác tại Đông Nam Á và tăng hiệu quả sử dụng quỹ Horizon Europe, đồng thời tạo cơ hội cho Việt Nam tiếp cận nguồn lực hàng đầu thế giới, chuẩn quản trị quốc tế và nâng cao năng lực của các viện nghiên cứu và đội ngũ nhân tài khoa học.
Ông Chiến nhấn mạnh: “Nafosted luôn sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với các đối tác EU để xây dựng một khuôn khổ nơi khoa học không còn ranh giới”.
Ông Hoàng Hữu Hạnh, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia, nhấn mạnh rằng Việt Nam coi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực phát triển quốc gia và cầu nối với thế giới.
Ông Hạnh cho rằng các chương trình như Horizon Europe mang lại cơ hội quý báu cho các nhà nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận tri thức tiên tiến, nguồn tài trợ và mạng lưới quốc tế.
“Việc hợp tác sẽ giúp các nhà khoa học và nhà đổi mới sáng tạo của Việt Nam có thể làm việc song hành cùng đồng nghiệp châu Âu, củng cố niềm tin, chia sẻ ý tưởng và cùng nhau tạo ra giải pháp cho các thách thức toàn cầu”, ông Hạnh khẳng định.
Admin
Nguồn: VnExpress
