Tại hội nghị đối thoại doanh nghiệp về đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài do Bộ Nội vụ tổ chức, vấn đề bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt là nhóm lao động cư trú bất hợp pháp, đã được đặc biệt chú trọng. Bà Phan Thị Minh Giang, Cục phó Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao), cho biết hiện có trên 150.000 lao động Việt Nam đang cư trú không phép tại ba thị trường lớn là Hàn Quốc, Đài Loan và Nhật Bản. Trong đó, Hàn Quốc có khoảng 80.000 người, Đài Loan 60.000 người và Nhật Bản hơn 14.000 người.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, theo bà Giang, là do mức phí xuất cảnh quá cao, khiến người lao động buộc phải phá vỡ hợp đồng để làm việc bất hợp pháp, nhằm nhanh chóng bù đắp chi phí ban đầu. Mặc dù tình trạng này đã kéo dài nhiều năm, các biện pháp như ký quỹ hay xử lý vi phạm hành chính chưa thực sự mang lại hiệu quả rõ rệt, công tác thanh tra, kiểm tra cũng chưa đủ mạnh mẽ.
Để giải quyết vấn đề này, Cục Lãnh sự đề xuất xây dựng hệ thống quản lý trực tuyến, tạo điều kiện cho người lao động phản ánh, tố cáo các sai phạm liên quan đến chi phí. Đồng thời, cần công khai minh bạch chi phí cho từng ngành nghề, đơn hàng, và yêu cầu mọi giao dịch tài chính giữa doanh nghiệp và người lao động phải được thực hiện qua ngân hàng, có kết nối với cơ quan thuế. Bà Giang nhấn mạnh sự cần thiết của việc mở rộng mô hình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với mức phí thấp hoặc không thu phí, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi môi giới lừa đảo, đưa người đi không đúng quy định.
Đại tá Nguyễn Huy Khích, Cục phó An ninh chính trị nội bộ (Bộ Công an), cũng đồng tình với nhận định về chi phí xuất cảnh quá cao. Ông cho biết, qua điều tra một số vụ án, đã phát hiện các doanh nghiệp thu tiền ngoài sổ sách với số lượng lớn. Bên cạnh đó, hoạt động môi giới diễn biến phức tạp, nhiều tổ chức, cá nhân không có giấy phép vẫn quảng cáo, tuyển dụng trên mạng xã hội.
Đại tá Khích cho biết thêm, thông tin từ các tổ chức này lan tỏa mạnh mẽ, thậm chí vượt trội hơn cả các website, fanpage chính thức, gây khó khăn cho người lao động trong việc phân biệt. Một số đối tượng còn làm giả giấy phép để trục lợi. Ông đề nghị Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an để tiến hành kiểm tra toàn diện lĩnh vực này.
Về phía doanh nghiệp, ông Mai Sỹ Ngọc, Tổng giám đốc Công ty nhân lực Việt Thành, cho rằng các môi giới địa phương không phép đang gây ra tình trạng “mất kiểm soát” trong công tác tuyển dụng. Theo ông Ngọc, chi phí thông qua kênh môi giới này có thể chiếm tới 40% tổng chi phí của người lao động. Ông nhấn mạnh đây là một trở ngại lớn, khiến các doanh nghiệp chính thống khó cạnh tranh, và người lao động dễ bị lạc vào “ma trận” thông tin, không phân biệt được đâu là đơn vị được cấp phép. Ông đề xuất cần siết chặt các điều kiện tư vấn tuyển dụng, yêu cầu các đơn vị tham gia phải có chứng chỉ hành nghề.
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng ghi nhận thực tế là tại nhiều địa phương, các trung tâm đào tạo lao động bài bản vẫn không thể cạnh tranh được với sức hút của các môi giới tự do. Ông yêu cầu tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các hoạt động môi giới trái phép để bảo vệ quyền lợi của người lao động. Đồng thời, ông giao Cục Quản lý lao động ngoài nước rà soát toàn bộ hoạt động đưa người đi làm việc ở nước ngoài, đảm bảo minh bạch về chi phí và thông tin của từng đơn hàng.
Theo thống kê của Bộ Nội vụ, trong 10 tháng đầu năm nay, đã có hơn 121.000 lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, đạt 93% kế hoạch năm. Các thị trường truyền thống vẫn duy trì sự ổn định, với Nhật Bản tiếp nhận 55.000 người, Đài Loan hơn 47.000 người và Hàn Quốc 10.000 lao động. Ước tính trong giai đoạn 2021-2025, có khoảng 636.000 lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài, với lượng kiều hối gửi về mỗi năm đạt từ 6,5 đến 7 tỷ USD.
Admin
Nguồn: VnExpress
