Trong quá trình Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thu thập ý kiến đóng góp từ cán bộ, đoàn viên và người lao động cho dự thảo văn kiện trình Đại hội Đảng lần thứ 14, Tiến sĩ Phạm Thu Lan, nguyên Phó Viện trưởng Viện Công nhân – Công đoàn, đã đưa ra những góp ý quan trọng liên quan đến vấn đề tiền lương tối thiểu.
Theo Tiến sĩ Lan, khái niệm “tiền lương tối thiểu” hiện nay mới chỉ đáp ứng được “mức sống tối thiểu” chứ chưa thực sự đảm bảo “đủ sống” cho người lao động. Bà cho rằng các chỉ tiêu dùng để tính toán mức lương tối thiểu hiện tại không còn phù hợp với thực tế thu nhập và chi tiêu của người lao động. Dẫn chứng từ các Bộ luật Lao động giai đoạn 2012-2019, bà Lan chỉ ra sự thay đổi trong quy định về lương tối thiểu, từ việc đảm bảo “nhu cầu sống tối thiểu” sang “mức sống tối thiểu” của người lao động và gia đình, và đây là cơ sở để Hội đồng Tiền lương quốc gia xây dựng phương pháp tính và đề xuất điều chỉnh lương hằng năm.
Tuy nhiên, bà Lan nhấn mạnh rằng cách tính lương tối thiểu hiện nay vẫn dựa trên nhóm chi tiêu thấp, chủ yếu tập trung vào giải quyết vấn đề chuẩn nghèo. Bà đề xuất cần có sự thay đổi tư duy, hướng tới mức lương tối thiểu “đủ sống”, tức là đảm bảo mức sống phù hợp cho người lao động và gia đình trong một giai đoạn nhất định.
Để làm rõ hơn khái niệm này, bà Lan dẫn định nghĩa của Oxfam, theo đó, mức lương đủ sống là mức thu nhập tối thiểu mà một người làm việc toàn thời gian cần có để trang trải các chi phí thiết yếu cho bản thân và gia đình, bao gồm thực phẩm dinh dưỡng, nhà ở, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, đi lại và một khoản tiết kiệm dự phòng.
Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, cho biết đây là vấn đề được công đoàn đặc biệt quan tâm và sẽ được nghiên cứu, đề xuất lên cấp có thẩm quyền xem xét vào thời điểm thích hợp.
Thực tế cho thấy, nhiều người lao động đang gặp khó khăn trong việc trang trải cuộc sống. Một khảo sát do Công đoàn Việt Nam thực hiện với hơn 3.000 người lao động tại 10 tỉnh, thành phố cho thấy 55% chỉ đủ chi tiêu cơ bản, 26% phải chi tiêu tằn tiện và 8% không đủ sống, phải làm thêm giờ. Đáng chú ý, có tới 73% người độc thân cho biết họ ngại lập gia đình vì thu nhập thấp, lo không đủ trang trải chi phí sinh hoạt và nuôi con.
Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), mặc dù mức lương tối thiểu tại Việt Nam đã tăng từ 119 USD lên 168 USD/tháng trong giai đoạn 2015-2022, nhưng do ảnh hưởng của lạm phát, giá trị thực tế của mức lương này chỉ tăng nhẹ. Cụ thể, trong giai đoạn 2015-2019, lương danh nghĩa tăng 42,7%, nhưng thực tế chỉ tăng 20,1%. Từ năm 2020 đến 2022, lương danh nghĩa tăng hơn 6%, nhưng thực tế chỉ tăng 0,7%.
ILO khuyến nghị việc điều chỉnh lương tối thiểu cần dựa trên các số liệu chính xác về lạm phát, tăng trưởng kinh tế, năng suất lao động và khả năng chi trả của doanh nghiệp, đồng thời phải đảm bảo mức tăng lương theo kịp đà tăng của giá sinh hoạt.
Theo dự kiến, từ ngày 1/1/2026, lương tối thiểu vùng sẽ tăng 7,2%, cụ thể: vùng I đạt 5,31 triệu đồng, vùng II là 4,73 triệu đồng, vùng III là 4,14 triệu đồng và vùng IV là 3,7 triệu đồng mỗi tháng. Mức tăng này tương đương với việc tăng từ 250.000 đến 350.000 đồng so với mức lương hiện hành.
Admin
Nguồn: VnExpress
