Tại sự kiện Innovation Day 2025 do Schneider Electric tổ chức ở Hà Nội vào ngày 17/9, các chuyên gia đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của lưới điện thông minh trong việc giải quyết các thách thức năng lượng hiện nay của Việt Nam.
Tiến sĩ Hoàng Đức Khánh, đại diện Viện Năng lượng, cho biết lưới điện thông minh sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các trung tâm dữ liệu.
Việt Nam đang đẩy mạnh đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo. Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, được thông qua vào tháng 4, đặt mục tiêu đến năm 2030 tỷ lệ năng lượng tái tạo (không bao gồm thủy điện) sẽ đạt 28-36% trong cơ cấu năng lượng quốc gia. Đây là một bước chuyển lớn so với các quy hoạch trước đó (VI và VII) vốn tập trung chủ yếu vào các nguồn điện truyền thống.
Tuy nhiên, việc tích hợp hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời vào hệ thống điện quốc gia vẫn còn nhiều thách thức. Lưới điện truyền thống, được thiết kế theo mô hình tập trung, khó có thể xử lý dòng điện hai chiều và gặp khó khăn trong việc dự báo, cân bằng cung – cầu theo thời gian thực.

Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của các trung tâm dữ liệu và hạ tầng số, phục vụ cho chuyển đổi số và các ứng dụng như trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT), đang tạo ra áp lực lớn lên hệ thống điện. Nhu cầu điện năng của các trung tâm dữ liệu được dự báo sẽ tăng đột biến trong những năm tới. Ước tính, công suất điện của các trung tâm dữ liệu tại Việt Nam trong năm 2024 là khoảng 169,8 MW và có thể tăng gấp 10 lần trong tương lai gần do sự bùng nổ của AI.
Để giải quyết các thách thức về cung ứng điện, Việt Nam đã triển khai hệ thống lưới điện thông minh tại một số địa phương. Tại TP.HCM, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã thí điểm các cấu phần của lưới điện thông minh từ năm 2014 và dự kiến sẽ tập trung phát triển theo chiều sâu đến năm 2025. Tại Ninh Bình, hệ thống lưới điện trung và hạ áp đã được đầu tư mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu phụ tải tăng cao, đặc biệt là tại các khu công nghiệp và đô thị mới.
Tiến sĩ Khánh nhấn mạnh rằng, Việt Nam cần phát triển lưới điện thông minh hơn nữa để đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và đảm bảo sự ổn định của hệ thống điện.
Ông Đồng Mai Lâm, Tổng giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia, đồng tình với quan điểm này và cho rằng việc xây dựng lưới điện thông minh là nền tảng hạ tầng quan trọng để các đô thị và cộng đồng phát triển bền vững. Ông Lâm đã vạch ra tầm nhìn phát triển lưới điện thông minh dựa trên năm trụ cột chính: tích hợp năng lượng và tự động hóa, khả năng kết nối đám mây cho mọi thiết bị, tích hợp các nguồn điện phân tán và năng lượng tái tạo, quản lý tích hợp toàn bộ doanh nghiệp, và thiết kế và xây dựng thông minh.

Schneider Electric cung cấp các giải pháp cụ thể cho từng trụ cột này. Chẳng hạn, các giải pháp phần mềm như AVEVA và eTap giúp các đơn vị vận hành triển khai nhanh các kịch bản tái cấu hình lưới, nâng cao độ linh hoạt và khả năng phản ứng với sự cố. Các cảm biến, thiết bị trung thế và nguồn năng lượng phân tán có thể kết nối trực tiếp đến đám mây thông qua các giải pháp như hạ tầng dữ liệu AVEVA và EcoStruxure Transformer Expert, giúp giám sát thiết bị quan trọng, phân tích dữ liệu và tối ưu hóa vận hành.
Ngoài ra, Schneider Electric còn hỗ trợ các tổ chức năng lượng chuyển đổi sang mô hình “prosumer”, trong đó người tiêu dùng cũng có thể sản xuất năng lượng. Các giải pháp như EcoStruxure DERMS, Microgrid Advisor và Autogrid kết nối nhu cầu với nguồn cung xanh, tối ưu hóa chi phí và biến lưới điện thành một nền tảng linh hoạt, phản ứng theo thời gian thực với biến động thị trường. Hệ thống ADMS và AVEVA Unified Operations Center cho phép các công ty điện lực quản lý tập trung và tích hợp toàn bộ lưới điện trung và hạ thế trên một giao diện duy nhất, giúp theo dõi các thông số quan trọng và nhanh chóng triển khai các kịch bản tái cấu hình khi cần thiết.

Schneider Electric cũng hỗ trợ các công ty điện lực chuyển đổi vai trò thành nhà điều hành hệ thống, với các giải pháp bao phủ toàn bộ các chu trình như bản sao số hóa của eTap, AVEVA Engineering, EcoStruxure Automation Expert, EcoStruxure ArcFM và dịch vụ EcoCare, giúp quản lý hiệu quả hơn toàn bộ vòng đời hệ thống.
Ông Lâm khẳng định: “Schneider Electric cam kết đồng hành cùng các đối tác tại Việt Nam, không chỉ cung cấp giải pháp mà còn chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn sâu rộng để cùng nhau xây dựng một hệ thống năng lượng xanh, thông minh và đáng tin cậy cho tương lai.”
Admin
Nguồn: VnExpress
