Năm 1992, ca ghép thận đầu tiên tại Việt Nam đã được thực hiện với sự hỗ trợ từ các chuyên gia quốc tế. Đến nay, theo ông Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Việt Nam đã hoàn toàn làm chủ kỹ thuật này, thậm chí còn cải tiến quy trình để phù hợp hơn với điều kiện thực tế. Ông Hùng đã phát biểu tại Hội nghị khoa học quốc tế năm 2025 do bệnh viện tổ chức, với chủ đề “Vai trò của ngoại khoa và ghép tạng trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu” diễn ra vào ngày 1/11.
Ghép tạng, một trong những thành tựu y học quan trọng nhất của thế kỷ 20, là phương pháp duy nhất để cứu sống bệnh nhân ở giai đoạn cuối. Hiện nay, Việt Nam đã thực hiện thành công ghép 6 loại bộ phận cơ thể người, trong đó ghép thận là phổ biến nhất với 8.904 ca, tiếp theo là ghép gan (754 ca), ghép tim (126 ca), ghép phổi (13 ca), ghép chi trên (3 ca), ghép ruột (2 ca) và hàng trăm ca ghép mô như giác mạc, da và tế bào gốc.
Nhìn lại chặng đường phát triển của ngành ghép tạng tại Việt Nam, đặc biệt trong 15 năm trở lại đây, ông Hùng đánh giá rằng y học Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc. Từ chỗ chỉ tiếp cận trình độ của các nước đang phát triển, nhiều kỹ thuật, bao gồm cả ghép tạng, đã đạt đến trình độ tương đương với các nước phát triển. Các cải tiến về quy trình và kỹ thuật tại Bệnh viện Việt Đức đã giúp rút ngắn thời gian ghép gan từ 12-14 giờ xuống còn 6-7 giờ, đồng thời nâng cao hiệu quả điều trị.
Không chỉ các bệnh viện lớn như Việt Đức, Chợ Rẫy hay 108 thực hiện ghép tạng, mà nhiều bệnh viện tỉnh và khu vực vùng sâu, vùng xa cũng đã được chuyển giao kỹ thuật này. Hiện cả nước có khoảng 30 trung tâm ghép tạng được Bộ Y tế cấp phép hoạt động.
Năm 2025 đánh dấu một bước đột phá của Bệnh viện Việt Đức trong lĩnh vực ghép đa tạng. Từ khi khởi động chương trình vào năm 2010 với trung bình 8-10 ca hiến chết não mỗi năm, bệnh viện đã tiếp nhận 25 trường hợp hiến chết não trong năm nay. Trong nhiều tuần liên tiếp, bệnh viện đã thực hiện ghép tạng cho nhiều bệnh nhân, bao gồm cả những ca ghép đồng thời hai tạng như tim – gan, tim – phổi, gan – thận.
Thành công này đã mang về cho Bệnh viện Việt Đức Giải Nhất tại lễ trao giải Nhân tài Đất Việt 2025 trong lĩnh vực Y dược, nhờ công trình “Triển khai ghép đa tạng từ người hiến chết não”. Việc chỉ định ghép đồng thời nhiều tạng được thực hiện theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt, nhằm tối ưu hóa cơ hội sống cho người bệnh và sử dụng hiệu quả từng tạng hiến quý giá.
Ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế, cho biết Việt Nam hiện dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số ca ghép tạng, và là quốc gia duy nhất trong khu vực thực hiện hơn 1.000 ca hiến ghép tạng mỗi năm kể từ năm 2022.
Sự gia tăng số lượng ca ghép cho thấy trình độ khoa học kỹ thuật của Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể, làm chủ được nhiều kỹ thuật khó và vượt trội hơn so với nhiều quốc gia trong khu vực. Tuy nhiên, một trong những rào cản lớn hiện nay là số lượng người chết não hiến tạng còn rất thấp. Do đó, Bộ Y tế đang xây dựng dự án Luật Hiến mô tạng sửa đổi nhằm tạo hành lang pháp lý, bổ sung các quy định để tăng nguồn tạng hiến, từ đó cứu sống thêm nhiều bệnh nhân. Dự luật đề xuất các danh mục chi phí liên quan đến hiến ghép, nguồn kinh phí từ bảo hiểm y tế, ngân sách nhà nước và các nguồn tài trợ hợp pháp. Ông Khoa nhấn mạnh rằng luật này sẽ giúp chuẩn hóa các quy trình và thúc đẩy ngành hiến tạng phát triển theo các tiêu chuẩn quốc tế.
Admin
Nguồn: VnExpress
