**Nghị quyết 03/2025 của TAND Tối cao hướng dẫn về việc chuyển đổi hình phạt tử hình thành tù chung thân, có hiệu lực từ ngày 1/11, quy định chi tiết các trường hợp phạm nhân có thể được xem xét giảm án.**
**Ba trường hợp phạm nhân bị kết án tử hình trước ngày 1/7 nhưng chưa thi hành án sẽ được chuyển sang án tù chung thân theo hướng dẫn của Nghị quyết.**
**Trường hợp thứ nhất: Mắc bệnh hiểm nghèo.**
Nếu phạm nhân mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, cần có kết luận từ cơ sở khám chữa bệnh cấp chuyên sâu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh. Thời điểm kết luận không được quá 6 tháng tính đến thời điểm Chánh án TAND Tối cao xem xét, quyết định.
Quy trình thực hiện như sau: Trại tạm giam gửi văn bản về các trường hợp này, hoặc tòa sơ thẩm rà soát và lập danh sách gửi kèm hồ sơ vụ án, tài liệu liên quan đến VKSND Tối cao để có ý kiến. Chánh án TAND Tối cao sẽ là người đưa ra quyết định cuối cùng.
**Trường hợp thứ hai: Phạm tội thuộc 8 tội danh đã được loại bỏ án tử hình.**
Luật sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự đã loại bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh kể từ ngày 1/7, bao gồm: Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Gián điệp (Điều 110); Phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (Điều 194); Vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250); Tham ô tài sản (Điều 353); Nhận hối lộ (Điều 354) và tội Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421).
**Trường hợp thứ ba: Phạm tội về ma túy với vai trò, khối lượng nhất định.**
Người phạm tội Sản xuất trái phép chất ma túy (Điều 248) hoặc Mua bán trái phép chất ma túy (Điều 251) cũng có cơ hội được chuyển án nếu đáp ứng các điều kiện cụ thể về khối lượng ma túy và vai trò trong vụ án.
Đối với tội Sản xuất trái phép chất ma túy, việc chuyển đổi án áp dụng nếu khối lượng ma túy dưới mức: 30 kg nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca; 3 kg Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11; 9 kg chất ma túy khác ở thể rắn hoặc 22 lít ở thể lỏng. Nếu có nhiều chất ma túy, tổng khối lượng hoặc thể tích phải tương đương.
Đối với tội Mua bán trái phép chất ma túy, việc chuyển đổi án áp dụng nếu khối lượng ma túy dưới mức: 30 kg nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca; 3 kg Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11; 150 kg lá cây coca, lá khát, lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc bộ phận cây khác chứa chất ma túy; 1.200 kg quả thuốc phiện khô hoặc 300 kg quả thuốc phiện tươi; 9 kg chất ma túy khác ở thể rắn hoặc 2 lít ở thể lỏng. Nếu có nhiều chất ma túy, tổng khối lượng hoặc thể tích phải tương đương.
Ngay cả khi khối lượng ma túy vượt quá các mức trên, phạm nhân vẫn có thể được chuyển án nếu không phải là chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy và không có từ hai tình tiết tăng nặng trở lên.
Nghị quyết cũng giải thích rõ các khái niệm:
* Chủ mưu: Người thành lập, rủ rê hoặc lôi kéo nhóm đồng phạm.
* Chỉ huy: Người phân công, giao trách nhiệm, đôn đốc, trực tiếp chỉ đạo hoặc điều hành hoạt động của nhóm đồng phạm.
* Cầm đầu: Người khởi xướng chủ trương, đưa ra ý tưởng, kế hoạch hoặc phương hướng hoạt động của nhóm đồng phạm.
Người có hành vi tổ chức thực hiện tội phạm cũng được coi là chủ mưu, cầm đầu hoặc chỉ huy.
**Về thời gian giải quyết thủ tục:**
Tòa án các cấp có tối đa 3 ngày để lập danh sách và chuyển hồ sơ lên TAND Tối cao. Chánh án TAND Tối cao sẽ xem xét và trả lời bằng văn bản (nếu không chấp nhận) hoặc ra quyết định chuyển đổi hình phạt (nếu chấp nhận). Chánh án Tòa sơ thẩm có tối đa 7 ngày để ra quyết định thi hành án tù chung thân. Thời gian tạm giam trước khi chuyển đổi sẽ được tính vào thời hạn chấp hành án.
Admin
Nguồn: VnExpress
