Trong cuộc phỏng vấn với VnExpress sau phiên thảo luận tại Quốc hội sáng 30/10, đại biểu Châu Quỳnh Dao (Hiệu trưởng trường THPT Ngô Sỹ Liên, An Giang) đã chia sẻ sâu hơn về những lo ngại của bà về tình trạng nghiện mạng xã hội ở giới trẻ, một vấn đề mà bà ví von bằng hình ảnh “tổng tài bá đạo”.
Bà Dao giải thích rằng, việc sử dụng cụm từ “tổng tài bá đạo” nhằm phản ánh mức độ lệ thuộc của một bộ phận giới trẻ vào thế giới ảo, một dạng “tội phạm mềm” ít được chú ý. Theo bà, các nền tảng mạng xã hội hiện nay không chỉ là công cụ kết nối mà còn là những hệ thống vận hành bằng thuật toán tinh vi, được thiết kế dựa trên hành vi và hoạt động não bộ của người dùng. Khi người dùng bị “đọc vị” sở thích, các nội dung liên quan liên tục được đề xuất, khiến họ khó lòng thoát ra.
Bà nhấn mạnh rằng, những trào lưu như “tổng tài bá đạo”, “xuyên không”, “trùng sinh báo thù” chỉ là phần nổi của vấn đề. Cái gốc rễ nằm ở sự thao túng tâm lý và lệ thuộc cảm xúc mà các nền tảng này tạo ra, dẫn đến việc người dùng, đặc biệt là thanh thiếu niên, bị cuốn vào thế giới ảo và đánh mất khả năng kiểm soát bản thân.
Với kinh nghiệm tư vấn tâm lý học đường, bà Dao đã chứng kiến nhiều học sinh phải đối mặt với các vấn đề như trầm cảm, xa lánh gia đình, học hành sa sút, thậm chí tự hủy hoại bản thân. Bà cho rằng tác hại của việc nghiện mạng xã hội không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn tác động đến chất lượng nguồn nhân lực tương lai.
Đề cập đến khảo sát cho thấy trẻ em Việt Nam từ 12-15 tuổi dành trung bình 5-7 tiếng mỗi ngày cho Internet, bà Dao bày tỏ sự lo ngại sâu sắc. Bà cho biết, tại trường học, bà nhận thấy nhiều học sinh có học lực giảm sút rõ rệt do thức khuya để chat, xem phim ngôn tình hoặc theo dõi các video xu hướng.
Bà Dao chỉ ra những tác động tiêu cực về thể chất như mất ngủ, mệt mỏi, suy giảm miễn dịch, thị lực yếu, rối loạn ăn uống, béo phì hoặc sụt cân do lười vận động. Về tinh thần, bà cho rằng hậu quả còn nghiêm trọng hơn, khi các em trở nên kích động, dễ cáu gắt, thậm chí trầm cảm khi bị cấm đoán. Bà nhấn mạnh rằng các thiết bị điện tử đang biến trẻ thành nô lệ cảm xúc, sống dựa vào lượt thích và bình luận.
Bà cũng cảnh báo về việc nhiều phụ huynh sử dụng các thiết bị điện tử như iPad hoặc điện thoại để “dụ” con, biến chúng thành “bảo mẫu điện tử”, khiến trẻ mất đi khả năng cảm nhận thế giới thực và học cách sống trong màn hình. Việc tiếp xúc quá nhiều với nội dung phi thực tế khiến trẻ mất khả năng phân biệt giữa đời thật và đời ảo, dẫn đến những hành vi bắt chước nhân vật mạng, thể hiện “thái độ tổng tài” hoặc phân biệt giàu nghèo.
Để giải quyết vấn đề này, bà Dao đề xuất ba giải pháp căn cơ. Thứ nhất, giáo dục cần đi trước một bước bằng cách đưa nội dung về an toàn số và kỹ năng nhận diện thao túng tâm lý mạng vào chương trình học phổ thông. Thứ hai, phụ huynh cần làm gương trong việc sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm. Thứ ba, pháp luật cần đủ mạnh và được cập nhật liên tục để kiểm soát chặt chẽ về nội dung, độ tuổi và thời lượng sử dụng.
Bà Dao cũng đồng tình với việc áp dụng các biện pháp mạnh để quản lý mạng xã hội và kiểm soát nội dung độc hại, đặc biệt là đối với các dòng phim “tổng tài”, “tiên hiệp”, “trùng sinh”. Bà cho rằng cần có chế tài đủ răn đe với các nền tảng cố tình khai thác tâm lý người dùng để thu lợi, bởi những nội dung phi thực tế này có thể làm lệch chuẩn nhận thức và văn hóa ứng xử của giới trẻ.
Bà kết luận rằng, nếu không kiểm duyệt nghiêm túc, thế hệ trẻ sẽ trưởng thành trong một không gian nhiễu loạn, không biết đâu là thật, đâu là vai diễn, và đánh mất khả năng sống thật, nghĩ thật và cảm thật.
Admin
Nguồn: VnExpress
