Thời điểm giao mùa, số ca trẻ em nhập viện do nhiễm virus RSV (Respiratory Syncytial Virus) tăng mạnh, có nơi tăng gấp 2-3 lần so với tháng trước. Theo BS.CKI Nguyễn Minh Thanh Giang từ Trung tâm Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, nhiều trẻ nhập viện trong tình trạng nặng, suy hô hấp, thậm chí phải thở máy, kể cả những trẻ sinh đủ tháng và khỏe mạnh. RSV là một trong những tác nhân hàng đầu gây bệnh hô hấp ở trẻ.
Bác sĩ Giang chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến trẻ nhiễm RSV trở nặng, một phần do phụ huynh hiểu sai về cách chăm sóc. Ở giai đoạn đầu, bệnh có triệu chứng tương tự cảm lạnh thông thường như nghẹt mũi, ho, đau họng, sổ mũi, sốt nhẹ. Nhiều người cho rằng đây chỉ là cảm vặt và tự điều trị cho trẻ bằng thuốc xịt mũi, hạ sốt, giảm ho mà không đưa đi khám sớm. Việc tự điều trị này có thể làm lu mờ các triệu chứng và gây khó khăn trong việc theo dõi các dấu hiệu bệnh trở nặng.
Một số phụ huynh lại mong muốn con nhanh khỏi bệnh nên tự ý mua kháng sinh hoặc thuốc kháng virus, thậm chí dùng lại đơn thuốc cũ khi thấy triệu chứng tương tự. Điều này rất nguy hiểm vì sau vài ngày, trẻ có thể trở nặng hơn, tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn kháng thuốc, rối loạn hệ vi sinh, tiêu chảy, nổi ban, hoặc thậm chí phản vệ.
Ngoài ra, nhiều phụ huynh chưa nắm rõ diễn biến bệnh do RSV, cho rằng chỉ khi trẻ sốt cao mới cần nhập viện. Tuy nhiên, thực tế là từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7, virus RSV có thể gây suy hô hấp nhanh chóng chỉ trong vài giờ, ngay cả khi trẻ không sốt cao.
Bác sĩ Giang đặc biệt lưu ý các dấu hiệu cảnh báo bệnh trở nặng như trẻ thở nhanh, thở rút lõm ngực, khò khè, ho dồn dập, môi tím tái, bỏ bú, ngủ li bì, mệt lả, da lạnh.
Do hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho RSV, trẻ mắc bệnh nặng thường phải điều trị dài ngày bằng các phương pháp hỗ trợ hô hấp như thở oxy, thở máy và chống bội nhiễm. Vì vậy, bác sĩ Giang khuyến cáo các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi khám sớm nếu có các dấu hiệu bệnh hô hấp như sốt, ho, khò khè. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp giảm nguy cơ bệnh trở nặng. Nếu trẻ chỉ mắc bệnh nhẹ, có thể được chăm sóc tại nhà, giúp giảm áp lực tài chính cho gia đình.
Bác sĩ Giang cũng nhấn mạnh việc không nên tự ý sử dụng các biện pháp chưa được kiểm chứng hoặc dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ với mong muốn con nhanh khỏi bệnh. RSV là bệnh do virus gây ra nên kháng sinh không có tác dụng. Việc lạm dụng thuốc ho, thuốc kháng viêm có thể gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm cho trẻ nhỏ.
Để phòng bệnh cho trẻ, các gia đình nên giữ nhà ở và môi trường sống sạch sẽ, tránh cho trẻ tiếp xúc với người bệnh, hạn chế đưa trẻ đến nơi đông người. Người lớn cần vệ sinh cơ thể sạch sẽ trước khi chăm sóc trẻ và chủ động tiêm phòng một số bệnh hô hấp.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết thêm RSV là tác nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ nhỏ. Virus này dễ lây lan qua đường hô hấp, với tốc độ lây lan cao gấp 4 lần so với cúm, khi một người có thể lây cho 4-5 người khác. Trẻ có thể bị lây bệnh khi hít phải giọt bắn từ mũi họng của người bệnh hoặc chạm tay vào các bề mặt chứa virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng.
Bệnh do RSV thường bùng phát vào thời điểm giao mùa, khi thời tiết chuyển lạnh. Hiện nay, Việt Nam đã có vaccine RSV cho phụ nữ mang thai từ 24-36 tuần và người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên, cũng như kháng thể đơn dòng để phòng bệnh cho trẻ đến 24 tháng tuổi.
Vaccine RSV của Pfizer được tiêm một mũi cho thai phụ, giúp truyền kháng thể từ mẹ sang con, bảo vệ trẻ trong 6 tháng đầu đời. Nghiên cứu cho thấy vaccine này giúp giảm hơn 80% nguy cơ viêm phổi và viêm tiểu phế quản do RSV. Đối với trẻ từ 1 ngày tuổi đến 24 tháng tuổi, kháng thể đơn dòng Nirsevimab của Sanofi giúp bảo vệ liên tục trong 5-6 tháng, giảm hơn 82% nguy cơ nhập viện. Trẻ từ 1 ngày tuổi đến 12 tháng tuổi tiêm một mũi, liều lượng tùy theo cân nặng. Trẻ từ 12-24 tháng tuổi có nguy cơ cao mắc RSV sẽ tiêm hai mũi ở hai vị trí khác nhau trong cùng một ngày.
Ngoài ra, hiện có nhiều tác nhân gây bệnh hô hấp khác đang lưu hành như phế cầu khuẩn, cúm, sởi, thủy đậu, có thể gây trở nặng và biến chứng ở trẻ nhỏ. Các bậc phụ huynh cần lưu ý phòng bệnh đầy đủ cho trẻ.
Admin
Nguồn: VnExpress
